Buzz
Khám phá vẻ đẹp cổ điển và hiện đại trong bài thơ Chiều tối xuất sắc
Hồ Chí Minh, vị lãnh tụ kính yêu của dân tộc, đã mở đường cho tổ quốc thoát khỏi ách nô lệ. Dù phải đối mặt với bao thử thách, hy sinh, và gian khổ, tinh thần lạc quan của Người vẫn rực sáng. Bài thơ 'Chiều tối' trong tập 'Nhật ký trong tù' của Bác Hồ thể hiện điều này rõ nét. Được viết khi Bác Hồ chuyển từ nhà tù Tín Tài sang Tiến Bào, bài thơ mang lời lẽ giản dị nhưng chứa đựng khát vọng mãnh liệt về tự do. Trong thể thơ thất ngôn tứ tuyệt, hai câu đầu là cái nhìn xa xăm và niềm khao khát tự do như chim bay và mây trôi. Bài thơ 'Chiều tối' thể hiện sự hòa quyện tinh tế giữa vẻ đẹp cổ điển và hiện đại, với sự kết hợp hoàn hảo giữa các yếu tố văn học trung đại và sáng tạo văn học đương đại. Hồ Chí Minh đã tinh tế kết hợp chất cổ điển và hiện đại trong tác phẩm này, đồng thời phản ánh vẻ đẹp tĩnh lặng của thiên nhiên và cảnh sắc núi non trong buổi chiều tà.
Chim mỏi bay về tìm chốn ngủ
Chòm mây lững lờ trôi giữa trời
Bài thơ này gợi nhớ đến Hoàng Hạc Lâu của Thôi Hiệu và Mây Bay Trời Xanh (Thu Cuối) của Nguyễn Khuyến, nhưng trong thơ của Bác, mây không còn biểu thị sự vĩnh cửu hay hư vô, cũng không phải sự lười biếng hay nỗi sợ hãi. Đám mây trong bài thơ là hình ảnh quen thuộc trên bầu trời mùa thu, gợi nhớ những buổi chiều trong lành, yên ả ở Quảng Tây. Không gian như vô tận, thời gian như đứng yên. Hình ảnh thiên nhiên vào buổi tối với một con chim mệt mỏi tìm chỗ trú và một đám mây lẻ loi lơ lửng giữa trời tạo nên một cảnh đẹp đồng điệu nhưng cũng có phần buồn. Tác giả sử dụng thể thơ cổ để vẽ nên một bầu trời rộng lớn và tĩnh lặng. Mây cô đơn và người tù đơn độc, đều thể hiện sự thiếu tự do, nhưng mây ít nhất còn có không gian tự do trên bầu trời. Hình ảnh này thể hiện linh hồn của người tù và thái độ vô tư của người dân. Cảnh vật chiều rừng và những nét cọ tinh tế làm mở rộng không gian của căn phòng, với nội dung trữ tình và hình ảnh thiên nhiên mang vẻ đẹp cổ điển. Bài thơ kết thúc với hình ảnh người lao động trong xóm núi, mang lại cảm nhận khác biệt so với nỗi buồn nhân sinh và thân phận.
“Sơn thôn thiếu nữ ma bao túc
Bao túc ma hoàn lô dĩ hồng”
(Cô em xóm núi xay ngô tối
Xay hết lò than đã rực hồng)
Hình ảnh những chiếc lông chim mang đậm màu sắc cổ điển, thường xuất hiện trong văn học trung đại như trong “Ngàn buổi sáng gió cuốn đàn chim bay” của Bà Huề Tấn Quang hay “Chim bay về rừng” của Nguyễn Du. Tiếng chim chiều thường gợi nhớ quá khứ xa xăm và sự chia xa. Tuy vậy, trong thơ của Bác, cánh chim không bay vô định mà hướng về mục tiêu cụ thể: “vào rừng”. Sau một ngày vất vả, chúng trở về rừng để nghỉ ngơi, làm nổi bật trạng thái nội tâm. Hình ảnh này từ thế giới siêu hình được chuyển thành thực tại sinh động qua hình ảnh người phụ nữ lao động cụ thể. Cảnh vật thiên nhiên, cánh chim và mây xa tạo nên bức tranh thiên nhiên, trong khi cô gái xay ngô trở thành trung tâm của bức tranh. Bức tranh “Chiều tối” không chỉ mô tả cảnh vật mà còn thể hiện tâm hồn cao thượng và tinh thần lạc quan của tác giả. Đoạn thơ tạo ra sự kết hợp tinh tế giữa vẻ đẹp cổ điển và tinh thần hiện đại, vẽ lên bức tranh thiên nhiên sống động và đẹp đẽ của buổi chiều ở vùng cao, đồng thời thể hiện khát vọng trở về quê hương và sứ mệnh cao cả của Bác.
Cảm ơn bạn đọc đã theo dõi bài viết từ Mytour. Chúc bạn học tốt và thành công.
