Hãy cùng xem một số ví dụ về phân tích tám câu thơ cuối trong đoạn trích 'Kiều ở lầu Ngưng Bích' để hiểu rõ hơn.
1. Phân tích chi tiết tám câu thơ cuối trong đoạn trích 'Kiều ở lầu Ngưng Bích' (mẫu 1)
Nguyễn Du là người dẫn đầu trong việc nâng cao nền văn học chữ Nôm của dân tộc qua kiệt tác 'Truyện Kiều'. Độc giả không chỉ ấn tượng với tác phẩm nhờ tài năng của Nguyễn Du mà còn bởi lòng nhân đạo của ông dành cho người phụ nữ tài sắc nhưng số phận éo le. Tám câu thơ cuối trong đoạn trích 'Kiều ở lầu Ngưng Bích' vẽ nên một bức tranh cảm xúc sâu sắc của Thúy Kiều qua cái nhìn về cảnh vật.
Trong đoạn trích 'Kiều ở lầu Ngưng Bích', thuộc phần Gia biến và lưu lạc khi gia đình gặp hoạn nạn, Kiều đã quyết định bán mình để cứu cha. Sau nhiều khổ cực, Kiều bị Tú Bà đưa đến sống ở lầu Ngưng Bích. Trong cảnh xa quê và nỗi nhớ nhà, Kiều đã trải qua những cảm xúc buồn bã và mênh mông.
Nhìn ra cửa biển chiều muộn
Thấy bóng thuyền xa nhấp nhô giữa đại dương
Hai câu thơ vẽ nên cảnh biển rộng lớn dưới ánh hoàng hôn, khi chiều tà thường mang đến nỗi buồn và sự nhớ nhung, đặc biệt là với những người xa quê. Hình ảnh biển cả bao la và một con thuyền nhỏ bé mờ ảo như ẩn hiện giữa không gian rộng lớn phản ánh sự cô đơn và lẻ loi của Kiều.
Nhìn dòng nước lặng lẽ trôi
Cánh hoa trôi dạt dào không biết sẽ về đâu
Hình ảnh con thuyền trôi nổi và cánh hoa không biết về đâu phản ánh sự bất định và bấp bênh trong cuộc sống. Kiều cảm thấy mình như đóa hoa phù dung, nở rồi tàn, bị giông tố cuộc đời dập vùi. Xa rời cha mẹ, Kiều cảm thấy như cánh chim lạc bầy giữa bão tố, không thể tự định đoạt hướng đi và tương lai. Nàng chỉ biết nhắm mắt theo dòng đời cuốn trôi.
Nhìn cỏ dại u sầu trong chiều muộn
Chân trời và mặt đất hòa một sắc xanh nhạt
Màu cỏ không còn là màu xanh tươi mát của ngày Thanh minh, mà là sắc vàng úa, khô héo, tạo cảm giác u ám. Màu xanh nhạt không còn tươi mới, làm cho cảnh vật thêm phần buồn tẻ. Tuổi trẻ của Kiều, với tài năng và sắc đẹp, đã phải lùi bước và chìm đắm ở lầu Ngưng Bích.
Nhìn gió cuốn xoáy trên mặt nước
Tiếng sóng vỗ ầm ầm quanh chỗ ngồi
Mặc dù biển có vẻ yên ả, không một âm thanh, nhưng khổ thơ cuối lại vang lên tiếng sóng ầm ầm, như muốn cuốn trôi thân phận nhỏ bé của Kiều, như đang chờ đẩy nàng vào vực thẳm. Sóng gió biển cả hay sóng gió cuộc đời đang chờ đón Kiều, âm thanh ấy báo hiệu một tương lai đầy thử thách, nơi Kiều sẽ phải đối mặt với nhiều khổ đau.
Nguyễn Du, với bút pháp tinh tế, đã khắc họa cảnh vật và tình cảm hòa quyện hài hòa. Cảnh vật thay đổi tạo thành một bức tranh tâm trạng của Kiều, qua các câu hỏi tu từ và từ láy gợi hình ảnh sống động. Đoạn trích 'Kiều ở lầu Ngưng Bích' giúp ta cảm nhận sâu sắc tâm trạng của Kiều và thấy rõ tài năng cũng như tâm huyết của Nguyễn Du.
Tám câu thơ ngắn gọn nhưng thể hiện rõ tài năng của Nguyễn Du trong việc miêu tả cảnh vật gắn liền với tâm trạng nhân vật và lòng nhân đạo của ông. Độc giả có thể cảm thông sâu sắc với số phận của Kiều, đồng thời thấy được sự chỉ trích đối với xã hội phong kiến đã không trọng dụng những người tài năng.
2. Phân tích chi tiết tám câu thơ cuối trong đoạn trích 'Kiều ở lầu Ngưng Bích' (mẫu 2)
Khi nói đến đại thi hào Nguyễn Du, không thể không nhắc đến sự tài ba trong việc sử dụng ngôn ngữ của ông. Đoạn trích 'Kiều ở lầu Ngưng Bích' là một minh chứng tiêu biểu cho tài năng miêu tả nội tâm của Nguyễn Du. Tám câu thơ cuối của đoạn trích cho thấy rõ sự đau khổ, u sầu và đơn độc của Kiều qua nghệ thuật tinh xảo của ông.
Tám câu thơ cuối trong đoạn trích 'Kiều ở lầu Ngưng Bích' là đỉnh cao của nghệ thuật tả cảnh gắn với tâm trạng của Nguyễn Du. Bốn cặp thơ lục bát không chỉ thể hiện nỗi đau và sự cô đơn của Thúy Kiều khi bị giam cầm mà còn dự cảm về những thử thách trong tương lai.
Bức tranh tâm trạng mở đầu với điệp khúc 'Buồn trông' được lặp lại bốn lần, tạo nên một điệp khúc buồn bã, diễn tả nỗi lòng của nhân vật với sự dâng trào của nỗi buồn.
Nhìn ra cửa biển trong chiều muộn
Thấy bóng thuyền lấp ló với cánh buồm xa xăm
Cảnh vật ở lầu Ngưng Bích dường như chia sẻ nỗi đau của Thúy Kiều. Hoàng hôn buông xuống mang đến một không gian buồn bã, rộng lớn, và qua cái nhìn của Kiều, hoàng hôn ấy trở nên u sầu và đầy ắp nỗi thống khổ. Chiều tối là thời điểm khi màn đêm bắt đầu bao phủ, tạo ra khoảng lặng để người ta dừng lại, suy ngẫm về cuộc sống. Trước biển cả mênh mông, Thúy Kiều cảm nhận rõ hơn sự đơn độc và bi kịch của chính mình. Không gian rộng lớn cùng hình ảnh chiếc thuyền nhỏ bé làm nổi bật thêm tâm trạng buồn tủi và cô đơn của Kiều.
Kiều khao khát có một mái ấm, một điểm tựa trong cuộc sống, nhưng Thuyền ai thấp thoáng lại là hình ảnh biểu trưng cho sự tồn tại mờ ảo và không thực. Từ 'thấp thoáng' và 'xa xa' nhấn mạnh sự nhỏ bé và hư ảo của con thuyền trên cửa biển, giống như cuộc đời mịt mờ, không bến bờ của Kiều.
Khi nhìn về mặt biển xa, Kiều cảm thấy nỗi buồn tràn ngập, nên đã cố gắng tập trung vào cảnh vật gần hơn để không còn thấy sự mờ mịt như con thuyền xa xăm nữa. Nhưng
Buồn trông ngọn nước mới sa
Hoa trôi man mác biết là về đâu
Giữa dòng nước cuộn chảy dưới chân, những cánh hoa đang xoay vòng và bị cuốn trôi đi. Cánh hoa mong manh ấy như một biểu tượng cho số phận của người con gái, đang bị cuốn đi giữa dòng đời, nhắc về cuộc sống đầy bi kịch của nàng. Câu hỏi tu từ hoa trôi man mác biết là về đâu như một mũi dao đâm vào tâm tư của người đọc, làm nổi bật sự tuyệt vọng và buông xuôi của Kiều.
Buồn trông nội cỏ rầu rầu
Chân mây mặt nước một màu xanh xanh
Hình ảnh cỏ không còn xanh mướt mà đã trở nên rầu rầu càng làm nổi bật nỗi sầu của nàng. Trong không gian tĩnh lặng, Kiều mong mỏi một tiếng vọng từ ai đó, để cảm thấy được an ủi và giảm bớt nỗi cô đơn.
Buồn trông gió cuốn mặt dềnh
Ầm ầm tiếng sóng vây quanh ghế ngồi
Mặc dù sáu câu thơ đầu tiên không hề có âm thanh, nhưng hai câu cuối bất ngờ với tiếng sóng ầm ầm. Âm thanh này không chỉ là sự đột ngột mà còn dự đoán về những bi kịch và số phận khắc nghiệt mà Kiều sắp phải đối mặt.
Qua tám câu thơ, ta cảm nhận rõ ràng tài năng tả cảnh ngụ tình của Nguyễn Du. Đoạn thơ thể hiện tâm trạng của một người con xa quê, tài hoa nhưng chịu đựng sự bạc bẽo của cuộc đời và sự ruồng bỏ của xã hội.
Trên đây là phân tích tám câu thơ cuối trong đoạn trích Kiều ở lầu Ngưng Bích. Mytour hy vọng bài viết sẽ là tài liệu tham khảo hữu ích cho bạn đọc. Cảm ơn sự quan tâm của bạn và chúc bạn học tốt.