Buzz
1. Phân tích tâm lý chị Dậu trong đoạn trích “Tức nước vỡ bờ”
Trước cách mạng tháng Tám, cuộc sống của người dân là một chuỗi những nỗi đau và khổ cực. Họ bị đẩy vào tình trạng tuyệt vọng và không có lối thoát. Nhiều người bị hoàn cảnh khó khăn làm mất đi phẩm giá và ý chí chiến đấu. Dù không ngừng nỗ lực, họ vẫn không thể cải thiện cuộc sống, và một số đã chọn cái chết như là lối thoát. Ngược lại, những người khác dù không ngừng chống chọi với khó khăn, vẫn không thể thoát khỏi khổ đau. Tình yêu và lòng dũng cảm đã khiến họ đứng lên chống lại những thử thách, giống như chị Dậu trong 'Tức nước vỡ bờ' của Ngô Tất Tố, một hình mẫu về sự kiên cường trong xã hội cũ.
Mọi người đều có quyền sống và tự quyết định về cuộc đời của mình. Tại sao trong một xã hội bất công, họ lại phải trả giá cho việc được sống? Hàng ngày, họ làm việc vất vả chỉ để tồn tại, nhưng vẫn phải đối mặt với gánh nặng thuế phí và khó khăn. Họ tự kiếm sống mà không mong nhận sự hỗ trợ từ ai, vậy tại sao lại phải gánh chịu áp lực phải trả tiền để tồn tại? Điều này làm nổi bật sự bất công và phi lý của xã hội cũ. Đoạn trích từ 'Tức nước vỡ bờ' đã thể hiện rõ sự phẫn nộ và căm thù của người đọc.
Đoạn mở đầu thể hiện sự hân hoan của Chị Dậu khi cô đã nỗ lực hết mình để kiếm tiền cho chồng, với hy vọng cuộc sống của họ sẽ dễ chịu hơn. Nhưng niềm vui không kéo dài lâu thì đã bị dập tắt. Chị Dậu phải gánh thêm gánh nặng khi phải nộp thuế cho em chồng, một người đã qua đời vì những yêu cầu khắc nghiệt của xã hội. Thật đáng lên án và mỉa mai khi xã hội thu thuế từ những người đã khuất, chỉ vì lòng tham và sự vô lương tâm của kẻ quyền lực.
Khổ đau và bất hạnh cứ tiếp tục đè nặng lên gia đình Chị Dậu. Trong khi chồng cô đang nằm giữa ranh giới sống chết, Chị Dậu không ngừng chăm sóc và lo lắng cho anh. Tuy nhiên, mọi cố gắng của cô đều trở nên vô nghĩa khi những tay sai xuất hiện. Dù Chị Dậu đã hết lời van xin, họ vẫn không hề động lòng. Trong tâm trạng tuyệt vọng và đau đớn, cô phải chứng kiến sự khinh miệt và coi thường từ những kẻ nắm quyền, những người không trân trọng cuộc sống và xem người khác như những sinh vật vô giá trị.
Sinh ra trong một xã hội đầy đau khổ, con người buộc phải học cách cúi đầu. Chị Dậu, dù đã cố gắng hết sức để kiếm tiền sưu cho chồng, lại phải đối mặt với sự tàn nhẫn và vô tâm của những tay sai. Những lời van xin chân thành 'Hai ông làm ơn nói với ông lý cho cháu khất' dường như không đủ sức lay chuyển những con quái vật đội lốt người nắm giữ quyền lực.
Xã hội đầy rẫy những quy định vô lý khiến người dân phải trả giá đắt. Nhà nước, thay vì bảo vệ và hỗ trợ, lại trở thành kẻ áp bức. Những kẻ lợi dụng quyền lực giống như những con sói đói, không chỉ tàn phá mà còn nuốt chửng những người yếu đuối.
Dù Chị Dậu đã cố gắng van xin và nhục nhã, cô vẫn không thể nhận được sự thương cảm từ những kẻ săn mồi. Những nỗ lực đó chỉ đổi lại sự tàn bạo, những cú đánh đầy dã man từ những tay cai lệ không biết cảm thương.
Chị Dậu, dù nghèo khổ nhưng không hèn nhát, không chịu cúi đầu. Dưới áp lực nặng nề của xã hội đen tối, chị đã bùng cháy sức mạnh tự vệ và ý thức tự giác. Khi tâm hồn bị dồn nén đến mức cực điểm, ngọn lửa bên trong chị bùng cháy mãnh liệt, không thể chịu đựng thêm nữa.
Sự căm phẫn và tinh thần tự lập đã thức tỉnh trong chị Dậu, biến chị từ một người nhu nhược thành một người mạnh mẽ và quyết đoán. Chị không để cho những kẻ ác độc tiếp tục hành hạ người thân, mà đã dũng cảm đứng lên đấu tranh và giành chiến thắng. Tình yêu thương và sức mạnh nội tại đã dẫn dắt Chị Dậu vượt qua mọi thử thách, tạo nên một câu chuyện đầy kịch tính và cảm xúc.
Tựa đề 'Tức nước vỡ bờ' hoàn toàn phù hợp với nội dung đoạn trích. Tâm trạng và hành động của chị Dậu phản ánh chính xác tình hình trong câu chuyện. Sự chuyển biến tâm lý từ việc van xin đến cơn phẫn nộ cao trào là điểm nhấn của câu chuyện, khi chị quyết định chống lại những kẻ ác. Đây cũng thể hiện nguyên lý rằng khi áp lực đạt đến mức cực điểm, tình huống sẽ bùng nổ.
2. Mẫu 2 - Phân tích diễn biến tâm lý của chị Dậu trong đoạn trích “Tức nước vỡ bờ”
Trong 'Tức nước vỡ bờ', Ngô Tất Tố đã khắc họa sâu sắc sự phân biệt giai cấp trong xã hội và cách mà con người bị đối xử. Câu chuyện thể hiện cuộc đối đầu giữa người nông dân bị áp bức và những kẻ cai trị tàn nhẫn, cùng những người phải chịu đựng áp lực thuế nặng nề. Dù nông dân thường bị coi là yếu đuối, khi đối mặt với sức ép quá lớn, họ cũng biết cách đứng lên và phản kháng một cách mạnh mẽ.
Truyện đã mô tả những thử thách và nỗi đau mà chị Dậu cùng chồng phải chịu đựng trong cuộc chiến thuế. Dù thuộc tầng lớp nghèo khó nhất, chị Dậu không ngần ngại bán hết tài sản quý giá, kể cả đàn chó và con cái, để đáp ứng những yêu cầu khắc nghiệt từ quyền lực. Anh Dậu, dù đang yếu đuối, vẫn bị đối xử tàn nhẫn và vô nhân đạo. Dù đã trả nợ cho nhà nước, chị Dậu không thể ngờ rằng mình và chồng vẫn phải gánh thêm sự áp bức từ những kẻ kỳ quái.
Khi anh Dậu bị tra tấn và đánh đập, chị Dậu chỉ còn biết sống trong sợ hãi và lo lắng. Những đe dọa và sự mỉa mai từ gia đình lí trưởng không ngừng gia tăng, nhất là khi họ trực tiếp đối đầu với chị và thậm chí hành hung cô một cách dã man.
Trong tác phẩm 'Tắt Đèn', chị Dậu được khắc họa là một phụ nữ hiền hậu và chịu đựng. Bị áp bức và bóc lột, chị luôn kiên nhẫn trong mọi hoàn cảnh. Tuy nhiên, chị không phải là người dễ bị khuất phục. Với sự thông minh và quyết đoán, chị Dậu cũng có khả năng phản kháng mạnh mẽ. Tại đình làng, khi đối mặt với những kẻ áp bức, chị đã dũng cảm chỉ trích hệ thống thuế của chế độ thực dân và phong kiến, than vãn: 'Khốn nạn thân tôi! Trời ơi! Em tôi chết rồi còn phải đóng thuế, hở trời'.
Sau khi chị Dậu và chồng bị tấn công và được cứu sống, anh Dậu liên tục khóc lóc về số phận của mình và em trai. Ngược lại, chị Dậu giữ vẻ mặt lạnh lùng và bình tĩnh. Cô an ủi chồng: 'Về số tiền thuế, tuy có nóng lòng nhưng cứ khất. Thịt người tanh, không ai ăn được. Thầy em cứ yên tâm nghỉ ngơi, đừng lo lắng gì cả'.
Trong bối cảnh 'tức nước vỡ bờ', sự thay đổi tâm lý của chị Dậu được miêu tả rõ ràng và sâu sắc. Cô có khả năng chịu đựng trước khó khăn, nhưng khi gặp phải sự tàn bạo của kẻ thù, chị không ngần ngại đứng lên và phản kháng mạnh mẽ, thể hiện sức mạnh và quyết tâm bên trong cô.
Khi đối mặt với sự hung dữ và những lời lẽ thô tục của cai lệ, chị Dậu cảm thấy run rẩy. Sợ hãi ít, lo lắng cho chồng nhiều, chị cố gắng van xin và gọi cai lệ là 'cháu' với sự chân thành: 'Hai ông làm phúc nói với ông lí, hãy cho cháu khất...'. Chị Dậu đưa ra lý lẽ sắc bén, vừa có lý vừa có tình: 'Nhà cháu đã không còn gì, dù ông có chửi mắng cũng vậy. Xin ông hãy xem lại!'
Khi tính mạng chồng đang bị đe dọa, chị Dậu nhanh chóng thay đổi thái độ. Cô vẫn van xin, nhưng ngay lập tức đặt đứa con xuống đất và giữ chặt tay cai lệ để không cho hắn động đến anh Dậu. Thay vì chỉ nói, chị hành động mạnh mẽ. Thấy cách năn nỉ không hiệu quả, chị đứng lên đối mặt với bọn ác nhân, lý luận và cảnh cáo họ. Từ việc gọi cai lệ là 'ông-cháu', chị chuyển sang 'ông-tôi', đặt mình ngang hàng với cai lệ và cảnh báo: 'Chồng tôi đau ốm, ông không được phép hành hạ!'
Chị Dậu dần trở nên quyết liệt. Từ một người phụ nữ hiền hòa, chị biến thành một chiến binh dũng cảm. Chị gọi cai lệ là 'mày' và thách thức: 'Mày trói chồng bà đi, bà sẽ cho mày xem.' Trong tư thế ngang hàng, chị không chịu khuất phục trước sức mạnh. Chị nắm cổ cai lệ và đẩy hắn ra khỏi cửa. Cai lệ ngã xuống đất nhưng vẫn tiếp tục la hét về việc trói chồng vì thiếu thuế. Chị Dậu cũng nắm tóc tên thuộc hạ lí trưởng và đẩy hắn lăn ra sàn. Ngô Tất Tố, qua ngòi bút của mình, đã tạo nên hình ảnh chị Dậu mạnh mẽ, quyết liệt và hài hước trong khi bọn ác nhân trở nên hèn hạ.
Sự thương xót của chị Dậu dành cho anh Dậu được thể hiện qua ngòi bút tài tình của Ngô Tất Tố. Dù tiếng nói của chị có vẻ hiền lành, nhưng chứa đựng sức mạnh và giá trị trong cuộc chiến chống lại bọn thống trị: 'U nó không được thế! Người ta đánh mình không sao, mình đánh người ta thì mình phải tù, phải tội.' Chị Dậu, với tâm hồn kiên cường, đã nâng cao giọng nói của mình như một tuyên ngôn chống lại sự bất công. Nghe anh Dậu khuyên nhủ, chị Dậu phẫn uất đáp: 'Thà ngồi tù, chứ không chịu nổi việc bị làm tình làm tội mãi thế.' Câu nói giản dị nhưng đầy phẫn nộ như một tuyên bố mạnh mẽ về quy luật: áp bức sẽ dẫn đến đấu tranh.
Sức mạnh phi thường của chị Dậu đến từ lòng căm hận sâu sắc, khi sự uất ức không thể chịu đựng thêm được nữa. Một người phụ nữ luôn lo lắng cho chồng và con, đã dùng thân mình để đỡ đòn roi cho chồng. Vì hạnh phúc gia đình, chị sẵn sàng chấp nhận ngồi tù.
Cảnh 'Tức nước vỡ bờ' khắc họa một cách sâu sắc diễn biến tâm lý của chị Dậu. Chị hiện lên với tính cách kiên nhẫn, chịu đựng, nhưng khi bị đẩy đến cùng cực của bất công, chị không ngần ngại vùng lên mạnh mẽ, bộc lộ khả năng phản kháng ẩn sâu bên trong.
Nguyễn Tuân đã mô tả chân dung chị Dậu trong 'Tắt đèn' là 'bức chân dung lạc quan'. Ông đã thấy chị Dậu trong 'một đám đông phá kho thóc của Nhật trong những ngày huyện kì tổng khởi nghĩa'. Điều này chứng minh tài năng vẽ nhân vật tuyệt vời của Ngô Tất Tố, khiến chị Dậu trở nên sống động và phản ánh quy luật cuộc sống, khiến chị có thể bước ra khỏi trang sách và tồn tại mãi trong tâm trí độc giả.
3. Mẫu 3 - Phân tích tâm lý chị Dậu trong đoạn trích “Tức nước vỡ bờ”
Người nông dân luôn là nguồn cảm hứng bất tận cho nhiều nhà văn và nhà thơ. Trong tác phẩm của Nam Cao, hình ảnh người nông dân thường gắn liền với đau khổ và nghèo đói đến mức tìm đến cái chết như một giải pháp. Ngược lại, trong văn của Ngô Tất Tố, người nông dân thể hiện sức mạnh kiên cường khi đối mặt với khó khăn, nổi bật là hình ảnh chị Dậu trong 'Tắt đèn', đặc biệt trong đoạn 'Tức nước vỡ bờ'.
Chị Dậu là người phụ nữ tận tâm và yêu thương gia đình. Khi chồng bị cai lệ và người nhà lí trưởng tấn công vì thiếu tiền sưu thuế, chị không ngần ngại đối mặt với mọi khó khăn, đấu tranh không ngừng để bảo vệ chồng. Chị đã bán cả đứa con gái nhỏ, cái Tí mới bảy tuổi, cho gia đình Nghị Quế để có tiền sưu. Tuy nhiên, mọi nỗ lực của chị trở nên vô ích khi bị yêu cầu tiếp tục đóng sưu cho người em trai đã mất từ năm trước. Trước sự tàn bạo và bất công của kẻ thống trị, chị Dậu cảm thấy tuyệt vọng và gục ngã trước áp lực xã hội.
Chị Dậu, người phụ nữ tận tụy và chu đáo, đã biến ngôi nhà nhỏ của mình thành một mái ấm đầm ấm. Khi anh Dậu trở về trong tình trạng kiệt quệ, chị dành hết tâm huyết để chăm sóc. Sự quan tâm của chị thể hiện rõ qua từng câu nói và hành động. Chị không chỉ khuyên chồng ăn cháo loãng để giữ sức, mà còn gọi anh bằng 'Thầy em' với sự tôn trọng sâu sắc, thể hiện lòng kính trọng trước nỗi đau của chồng. Đó là một tình yêu vợ chồng đáng quý.
Chị Dậu còn là một phụ nữ kiên cường và dũng cảm. Khi cai lệ và người nhà lí trưởng đến đòi bắt anh Dậu, chị cảm thấy hoang mang và lo sợ. Dù biết rằng giọng nói của phụ nữ thường ít được coi trọng trong xã hội, chị vẫn kiên trì van xin. Nhưng khi cai lệ đánh vào ngực chị và đe dọa, sự tức giận của chị bùng nổ. Chị đã đứng lên chống trả, từ việc gọi 'ông - con' chuyển sang 'mày - tao', ngang hàng với kẻ thù để bảo vệ chồng. Sự tàn nhẫn đã biến thành cơn thịnh nộ trong chị Dậu, khiến chị quyết liệt chiến đấu để bảo vệ gia đình.
Khi cảm xúc đạt đến cực điểm, sự áp bức và đấu tranh trở nên không thể tránh khỏi. Tuy nhiên, sự phản kháng của chị Dậu trong 'Tắt đèn' không chỉ là sự tức giận mà còn là phản ánh của sự cô đơn và thiếu đồng lòng. Điều này khiến chị đơn độc trong cuộc chiến chống lại chế độ phong kiến tàn bạo và độc tài. Tuy vậy, đoạn trích 'Tức nước vỡ bờ' đã thể hiện vẻ đẹp của một người phụ nữ yêu chồng, thương con, và khát khao tự do. Nó chỉ rõ sự thất vọng và phẫn nộ với xã hội bất công, nhấn mạnh tinh thần đấu tranh của người nông dân. Đoạn trích vẫn giữ nguyên giá trị và ấn tượng sâu sắc qua các thế hệ độc giả.
Đây là toàn bộ nội dung phân tích diễn biến tâm lý của chị Dậu trong đoạn trích “Tức nước vỡ bờ” từ bài viết của Mytour. Cảm ơn quý độc giả đã theo dõi và quan tâm!
