Khám phá thế giới của những chú gấu khổng lồ

Gấu, những chiến binh sống sót trong điều kiện khắc nghiệt và đánh bại những đối thủ mạnh mẽ nhất trên hành tinh. Bộ xương chắc chắn giúp chúng dễ dàng đối mặt với con mồi...

1. Gấu lợn

Với hình thể nhỏ hơn so với gấu nâu và gấu đen, gấu lợn (Melursus ursinus) mang theo bờm xù xì và móng vuốt hình liềm. Cá thể cái trọng lượng trung bình dao động từ 55 đến 110 kg, trong khi con đực có thể nặng từ 80 đến 150 kg. Ghi nhận có cá thể nặng tới gần 200 kg.

Gấu lợn có nguồn gốc từ tiểu lục địa Ấn Độ và phân bố rộng rãi ở Ấn Độ, Sri Lanka và Nepal. Đây là loài ăn tạp, chủ yếu ăn trái cây, mối và kiến. Chúng sử dụng mói dưới dài để hút côn trùng và móng vuốt cong để đào mối và kiến. IUCN đã liệt kê loài này là loài có nguy cơ tuyệt chủng do mất môi trường sống.

2. Gấu đen Châu Á

Gấu đen Châu Á (Ursus thibetanus), hay còn được biết đến là gấu mặt trăng hoặc gấu ngực trắng, thu hút với vẻ đặc trưng là vết trắng hình chữ V trên ngực. Với thân hình nhỏ gọn hơn gấu nâu, gấu đen Châu Á đực có thể nặng đến 200 kg, trong khi con cái nặng đến 125 kg.

Nguồn gốc từ dãy Himalaya, loài này còn sinh sống ở nhiều địa điểm khác nhau như tiểu lục địa Ấn Độ, miền nam Iran, Bán đảo Triều Tiên, miền đông Nga, miền bắc Nhật Bản và Đài Loan. Chúng thường ngủ trên cây và ngủ đông trong hang động hoặc thân cây rỗng. Chế độ ăn của chúng bao gồm côn trùng, trái cây, hạt, nấm, mật ong và ngũ cốc. Hiện nay, IUCN xếp loài gấu đen Châu Á vào danh sách loài có nguy cơ tuyệt chủng, chủ yếu do mất môi trường sống và săn trộm.

3. Gấu mặt ngắn Andes

Gấu mặt ngắn Andes, hay còn được biết đến với tên khoa học Tremarctos ornatus, là loài gấu mặt ngắn cuối cùng còn tồn tại trên thế giới. Gấu này nổi bật với mảng màu nhạt trên mặt và ngực.

Đây là loài gấu duy nhất ở Nam Mỹ, phân bố từ Venezuela đến Colombia, Ecuador, Peru, Bolivia và Argentina. Mặc dù chúng có thể được tìm thấy khắp dãy núi Andes, nhưng chúng thường sống trên cây. Chế độ ăn của chúng bao gồm cây xương rồng, quả hạch, tim tre, trái cây và lá cọ, và đôi khi chúng săn mồi như hươu, nai, llama, gia súc và gặm nhấm nhỏ để bổ sung dinh dưỡng.

4. Gấu đen Mỹ

Gấu đen Mỹ (Ursus americanus) – loài gấu nhỏ nhất và phổ biến nhất tại Bắc Mỹ. Gấu đực trưởng thành có thể nặng đến 300 kg, trong khi gấu cái trưởng thành có trọng lượng lên đến 79 kg.

Mặc dù tên chỉ màu lông, gấu đen Mỹ có thể có màu nâu hoặc vàng. Chúng sinh sống rộng rãi ở vùng tây bắc và đông bắc Hoa Kỳ, quanh Hồ Lớn, khắp Canada và đến Alaska. Gấu đen Mỹ chủ yếu ăn côn trùng, hươu đuôi trắng, nai sừng tấm, nai con và cá.

5. Gấu nâu Á-Âu

Còn gọi là gấu nâu Châu Âu hoặc gấu thông thường, gấu nâu Á-Âu (Ursus arctos arctos) là một trong những phân loài phổ biến nhất của gấu nâu. Khi trưởng thành, chúng có thể nặng từ 260 đến 360 kg.

Gấu nâu Á-Âu từng tồn tại trên khắp lục địa Âu-Á. Ngày nay, chúng chủ yếu sống ở Bắc và Đông Âu, Nga, các quốc gia Baltic và Balkan. Tuy nhiên, vẫn có các quần thể biệt lập ở Tây Ban Nha, Ý, Pháp, Tây Nam Á, Trung Quốc và Nhật Bản. Chế độ ăn của gấu nâu Á-Âu bao gồm rễ cây, quả mọng, quả hạch, côn trùng và cá. Chúng cũng nổi tiếng với việc tấn công gia súc và săn các loài động vật có vú lớn và nhỏ.

6. Gấu xám

Một trong những dòng họ nổi tiếng của gấu nâu là gấu xám (Ursus arctos horribilis) với trọng lượng lên đến gần 300 kg.

Trên lịch sử, gấu xám đã chiếm lãnh thổ lớn trên toàn Bắc Mỹ. Ngày nay, chúng chủ yếu sống ở tây bắc Hoa Kỳ, Alaska, và tây bắc Canada. Loài này thường săn mồi như nai sừng tấm, nai, bò rừng và tuần lộc. Những quần thể gặp nhiều cá hồi và cá vược có thể phát triển vô cùng lớn, như gấu xám ở Alaska và British Columbia. IUCN liệt kê gấu xám là loài đang bị đe dọa ở khu vực giữa Hoa Kỳ và có rủi ro tuyệt chủng ở Canada.

7. Gấu nâu Ussuri

Gấu nâu Ussuri (Ursus arctos lasiotus) - một họ hàng gần của gấu nâu Á-Âu, được biết đến với các biệt danh như gấu xám đen hoặc gấu nâu Ezo. Với hình dáng tương tự gấu nâu Kamchatka, nhưng hộp sọ hẹp hơn và trán ngắn hơn. Gấu đực trưởng thành có trọng lượng từ 400-550kg, con cái thường nhỏ hơn.

Gấu nâu Ussuri chủ yếu sống ở miền đông Nga và các đảo lân cận, bán đảo Triều Tiên, đông bắc Trung Quốc và miền bắc Nhật Bản. Chế độ ăn của chúng bao gồm thực vật, chồi cỏ, nhựa cây, hạt, quả hạch và quả mọng. Chúng cũng săn bắt và tiêu thụ các loài động vật có vú nhỏ, chim, cá và côn trùng. Tình trạng quần thể gấu nâu Ussuri tùy thuộc vào khu vực có thể được liệt kê là ổn định hoặc đang đe dọa.

8. Gấu nâu Kamchatka

Gấu nâu Kamchatka (Ursus arctos beringianus) là một phân loài gấu nâu khổng lồ sống ở Âu-Á. Gấu Kamchatka nặng nhất có thể lên đến 650 kg, nhưng trọng lượng trung bình thay đổi theo mùa vụ.

Gấu nâu Kamchatka được đặt tên theo bán đảo Kamchatka, là nơi chính của chúng. Ngoài ra, chúng cũng xuất hiện trên các đảo như Karaginsky, quần đảo Kuril, quần đảo Shantar và đảo Saint Lawrence. Chế độ ăn của chúng chủ yếu bao gồm quả mọng, hạt, cá hồi và động vật biển. Ước tính có khoảng 10.000-15.000 con gấu nâu Kamchatka tồn tại trong môi trường tự nhiên.

9. Gấu Kodiak

Gấu Kodiak (Ursus arctos middendorffi), còn được biết đến là gấu nâu Alaska, là phân loài lớn nhất của gấu nâu. Nó có vẻ ngoại hình tương tự với các loài gấu nâu khác, nhưng điểm đặc biệt là về kích thước, với cá thể lớn nhất đã được ghi nhận nặng gần 800 kg.

Gấu Kodiak có nguồn gốc từ quần đảo Kodiak - nơi duy nhất trên thế giới chúng sinh sống và nơi mang tên của loài. Chế độ ăn của chúng đa dạng, bao gồm quả mọng, rong biển, động vật không xương sống bên bờ biển và cá hồi.

10. Gấu Bắc Cực

Gấu Bắc Cực (Ursus maritimus) là loài gấu khổng lồ, đồng thời là loài ăn thịt lớn nhất trên cạn hiện nay. Gấu đực trưởng thành có trọng lượng dao động từ 400-800kg, trong khi gấu cái nặng từ 200-300kg.

Gấu Bắc Cực sống chủ yếu ở khu vực Bắc Cực và thường di cư qua các vùng phía bắc của Greenland, Canada, Nga, Alaska và Na Uy. Tên khoa học của chúng - gấu biển - là do khả năng bơi lội tốt trong nước đóng băng. Chế độ ăn của chúng chủ yếu là thịt hải cẩu, nhưng cũng bao gồm hải mã, cá voi nhỏ và cá. Dự kiến có khoảng 20.000-30.000 con gấu Bắc Cực trên toàn thế giới. Do ảnh hưởng tiêu cực từ biến đổi khí hậu, ô nhiễm và tác động của con người, IUCN đã đưa gấu Bắc Cực vào danh sách loài có nguy cơ tuyệt chủng.

Tham khảo: ZME; Zhihu; AFP