Mặc dù đã có 200 năm nghiên cứu về tiểu não nhưng phát hiện mới này vẫn khiến các nhà khoa học ngạc nhiên về não bộ của chúng ta.
Với sự phức tạp của cơ thể con người, không có gì ngạc nhiên khi chúng ta vẫn đang có những khám phá mới về các bộ phận khác nhau cấu thành nên cơ thể người - và các nhà khoa học vừa có một khám phá mới về chức năng của tiểu não ở phía sau não.
Tiểu não là một phần của não nằm ở phía sau đầu, ngay phía trên và phía sau nơi mà tủy sống kết nối với chính não của bạn. Tên 'tiểu não' xuất phát từ tiếng Latin và có nghĩa là 'bộ não nhỏ'.

Trong nhiều thế kỷ, các nhà khoa học tin rằng công việc của tiểu não là điều phối các chuyển động của cơ bắp. Những tiến bộ trong công nghệ đã chỉ ra rằng tiểu não của bạn làm được nhiều hơn thế. Còn nhiều điều mà các nhà khoa học vẫn đang cố gắng hiểu về tiểu não, bao gồm tất cả các cách nó hoạt động với phần còn lại của hệ thần kinh của cơ thể người.
KHÁM PHÁ MỚI VỀ TIỂU NÃO
Vốn đã được biết đến là nơi quan trọng trong việc kiểm soát các chuyển động của chúng ta một cách chính xác, giờ đây, theo phát hiện mới đăng trên Kỷ yếu của Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia Mỹ (PNAS), dường như vùng não này cũng đóng một vai trò quan trọng khi ghi nhớ những trải nghiệm cảm xúc tích cực và tiêu cực.

Hình ảnh từ MRI của não. Ảnh: Highwaystarz-Photography / iStock / Getty Images
Những trải nghiệm cảm xúc này đặc biệt được ghi nhớ mạnh mẽ bởi não bộ, giúp con người có thể nhớ những thời điểm nguy hiểm và thành công.
Amygdala và hippocampus được xem là hai vùng não quan trọng nhất trong việc củng cố những ký ức cảm xúc, nhưng vai trò của tiểu não trong việc điều hòa nỗi sợ hãi cũng được quan tâm trong nghiên cứu mới nhất.
Mục tiêu của nghiên cứu là khám phá mối quan hệ giữa kết nối của tiểu não và trí nhớ theo từng giai đoạn, đặc biệt là trong việc kích thích cảm xúc thông qua thị giác.
Dựa trên hình ảnh MRI của 1.418 người khi họ trải qua các trạng thái cảm xúc tích cực, tiêu cực và trung tính, nhóm nghiên cứu đã xác định mối liên hệ giữa tiểu não và cảm xúc.
Người tham gia nghiên cứu ghi nhớ hình ảnh tích cực và tiêu cực tốt hơn hình ảnh trung tính, và sự kích thích của tiểu não được liên kết với khả năng lưu trữ thông tin cảm xúc.
Bên cạnh đó, các nhà nghiên cứu còn quan sát thấy mối liên hệ mạnh mẽ hơn giữa tiểu não và đại não, nơi tiểu não nhận thông tin từ vỏ não trước và chuyển tiếp thông tin đến hạch hạnh nhân và hồi hải mã.

Tiểu não (màu đỏ) kết nối với các vùng khác của đại não (màu xanh lá cây) để cải thiện việc lưu trữ thông tin cảm xúc. Ảnh: MCN / Đại học Basel
Nhà nghiên cứu thần kinh Dominique de Quervain từ Đại học Basel ở Thụy Sĩ nói: 'Kết quả này cho thấy tiểu não là một phần không thể thiếu của mạng lưới chịu trách nhiệm lưu trữ thông tin cảm xúc được tối ưu hóa'.
Như với bất kỳ khám phá nào về mạch thần kinh trong đầu của chúng ta, những phát hiện này có thể hữu ích trong việc chỉ ra cách sửa chữa mạch đó khi có sự cố - khi ký ức không được lưu trữ đúng cách hoặc nếu chúng quá rõ ràng trong tâm trí.
Ví dụ, khi những trải nghiệm đau đớn hoặc sợ hãi được ghi nhớ quá mức, có thể gây ra vấn đề về sức khỏe tâm thần.
Nhà nghiên cứu viết: 'Những phát hiện này mở rộng kiến thức về vai trò của tiểu não trong các quá trình nhận thức và cảm xúc phức tạp và có thể liên quan đến sự hiểu biết về các rối loạn tâm thần có liên quan đến mạch cảm xúc không ổn định, như rối loạn căng thẳng sau chấn thương hoặc rối loạn tự kỷ'.
200 NĂM NGHIÊN CỨU VỀ TIỂU NÃO
Theo các nhà khoa học, tiểu não chiếm khoảng 10% không gian của bộ não, nhưng chứa đến một nửa số tế bào thần kinh trong cơ thể.
Tiểu não rất nhỏ gọn. Mô não hình thành tiểu não giống như một tấm được gấp lại như đàn accordion. Khi được phẳng ra, tiểu não dài 1 mét, rộng 10 cm.

Chiếm khoảng 10% không gian của bộ não.
Các nhà khoa học bắt đầu nghiên cứu về tiểu não cách đây 200 năm, theo dõi người hoặc động vật bị tổn thương tiểu não. Họ nhận thấy những người bị tổn thương này thường gặp khó khăn trong việc giữ thăng bằng khi đứng hoặc đi bộ, hoặc khó lấy được đồ vật.
Với thời gian, các nhà khoa học đã tìm thấy bằng chứng cho thấy tổn thương tiểu não có thể gây ra những ảnh hưởng khác nhau. Tổn thương này có thể làm cho việc học hỏi hoặc phát triển kỹ năng mới trở nên khó khăn hơn. Nó cũng có thể làm rối trí trong việc đánh giá kích thước hoặc khoảng cách với các vật thể. Thậm chí còn ảnh hưởng đến cảm giác về thời gian. Ví dụ, những người bị tổn thương tiểu não có thể gặp khó khăn khi thực hiện các thao tác liên tục.
Mặc dù đã có hơn 200 năm nghiên cứu về tiểu não, nhưng các nhà khoa học vẫn tiếp tục khám phá phần não này của con người. Việc phát hiện ra chức năng hoàn toàn mới của tiểu não chỉ là một minh chứng khác cho sự phức tạp của não bộ con người.
Nghiên cứu được công bố trên PNAS.
Bài viết được tham khảo từ: Sciencealert, Clevelandclinic