1. Khái niệm và vai trò của kỹ thuật nội soi bụng
Nội soi bụng, hay còn được biết đến với tên gọi nội soi ổ bụng, là một phương pháp chẩn đoán hình ảnh được sử dụng để quan sát và phát hiện các bệnh lý liên quan đến các cơ quan trong vùng bụng và vùng chậu. Đây là một phương pháp ít xâm lấn, có thể kết hợp với các phương pháp khác để điều trị các bệnh lý tương ứng.
Kỹ thuật nội soi ổ bụng thường được áp dụng trong các trường hợp mà siêu âm, chụp X - quang, CT hoặc MRI không đủ để đưa ra chẩn đoán, khi đó cần phải thực hiện quan sát trực tiếp. Do đó, nội soi ổ bụng thường được chỉ định trong việc hỗ trợ chẩn đoán các tổn thương trong vùng bụng hoặc vùng chậu, cũng như trong các ca khám phụ khoa.
Nội soi ổ bụng được áp dụng trong thăm khám, chẩn đoán và điều trị nhiều loại bệnh khác nhau
Kỹ thuật nội soi bụng giúp quan sát trực tiếp các cơ quan trong ổ bụng, với nhiều ưu điểm như sau:
-
Phát hiện chính xác các tổn thương trong vùng bụng và vùng chậu.
-
Là phẫu thuật ít xâm lấn, không gây nhiều đau đớn cho bệnh nhân.
-
Thực hiện nhanh chóng trong khoảng 30 - 40 phút.
-
Vết mổ phục hồi nhanh chóng và ít để lại sẹo. Sau khoảng 1 tuần, người bệnh đã có thể hoạt động bình thường trở lại.
Với những điểm mạnh của mình, kỹ thuật nội soi ổ bụng ngày càng được sử dụng để hỗ trợ chẩn đoán và điều trị bệnh.
2. Quá trình nội soi bụng diễn ra như thế nào?
Tóm tắt quy trình nội soi ổ bụng qua các bước sau đây:
- Bước 1: Gây mê cho bệnh nhân. Hầu hết các trường hợp đều được gây mê toàn thân. Một số trường hợp chỉ cần gây mê dưới màng cứng như thực hiện thủ thuật thắt ống dẫn trứng.
- Bước 2: Bác sĩ tạo một vết mổ nhỏ ngay dưới rốn bệnh nhân, thường là vết mổ có đường kính không quá 1,5 inch. Sau đó, bơm khí CO2 vào bụng của bệnh nhân để làm phình bụng, dễ dàng đưa các dụng cụ khác vào và quan sát, xử lý các tổn thương nội quan bên trong.
- Bước 3: Đưa ống trocar vào ổ bụng qua vết mổ. Trên đầu ống nội soi có gắn camera và đèn để tạo hình ảnh các nội quan bên trong ổ bụng và hiển thị chúng lên màn hình máy tính. Dựa vào hình ảnh thu được, bác sĩ có thể nắm bắt tình trạng, mức độ tổn thương và vị trí của tổn thương, từ đó đưa ra phương án điều trị.
Nếu phát hiện tổn thương có thể xử lý được, bác sĩ sẽ tạo thêm một lỗ khác để đưa các dụng cụ cần thiết vào bên trong bụng, để phục vụ cho quá trình phẫu thuật giải quyết.
- Bước 5: Kết thúc quá trình nội soi, bác sĩ sẽ rút từ từ ống nội soi ra khỏi bụng bệnh nhân và tiến hành khâu vết mổ.
Bác sĩ sẽ tạo một vết mổ nhỏ trên bụng bệnh nhân để tiến hành nội soi.
3. Những điều cần lưu ý khi thực hiện nội soi bụng
Nội soi ổ bụng là một kỹ thuật an toàn. Tuy nhiên, cũng như các phương pháp chẩn đoán khác, bạn cần chú ý những điều sau khi thực hiện nội soi bụng.
Trước khi thực hiện nội soi, bạn cần lưu ý các điểm sau:
-
Hãy nhịn ăn ít nhất 8 giờ trước khi thực hiện nội soi. Thông thường, nên thực hiện nội soi vào sáng sớm trước khi ăn, khi đó hệ tiêu hóa trống rỗng và các cơ quan nội tạng ở trạng thái tự nhiên, dễ quan sát hơn.
-
Thông báo cho bác sĩ biết về tình trạng sử dụng thuốc và dị ứng với thuốc của bạn, đặc biệt là nếu bạn có dị ứng với một loại thuốc gây tê hoặc gây mê nào đó.
-
Thảo luận và hỏi bác sĩ về các biến chứng và nguy cơ có thể xảy ra khi thực hiện nội soi. Hãy đảm bảo rằng bạn tỉnh táo và đồng ý thực hiện nội soi ổ bụng.
Sau khi hoàn thành nội soi:
-
Với vết rạch nhỏ ở dưới rốn, bạn có thể gặp khó chịu và đau nhức vùng bụng.
-
Tác dụng của thuốc gây mê có thể còn đang tồn tại, bạn cần chú ý khi di chuyển và thời gian phục hồi sau khi ăn uống.
-
Các triệu chứng đau và khó chịu sẽ nhanh chóng giảm đi sau vài ngày và vết thương sẽ lành dần. Nếu các triệu chứng không giảm mà ngược lại còn trở nên nặng hơn, hoặc kèm theo các dấu hiệu bất thường như sốt cao, cảm giác ớn lạnh,... bạn cần thông báo ngay với bác sĩ để được điều trị kịp thời.
4. Biến chứng và nguy cơ
Sau nội soi bụng, bệnh nhân có thể gặp một số triệu chứng như đau vùng bụng, chướng bụng, mệt mỏi, nhưng những triệu chứng này sẽ mau chóng biến mất và cơ thể sẽ phục hồi trong vòng 5 - 7 ngày. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, nội soi ổ bụng có thể gây ra một số biến chứng như:
Nhiễm trùng tại vết mổ do điều trị hoặc vệ sinh không đúng cách;
Viêm thành bụng, có thể do nhiễm trùng trong quá trình nội soi hoặc do nhiễm trùng vết mổ;
Chảy máu xoang phúc mạc, có thể do các tổn thương, xây xát trong quá trình nội soi;
Cục máu đông xâm nhập vào các hệ thống mạch máu trong cơ thể, nguy hiểm nhất là ở mạch máu lớn trong các cơ quan hoặc mạch máu não gây nên tai biến (nhưng đây là trường hợp hiếm gặp);
Hãy hỏi bác sỹ về các biến chứng và nguy cơ sau nội soi ổ bụng;