1. Khám phá bạch cầu lympho
Tế bào bạch cầu lympho nhỏ gọn và bắt nguồn từ các cơ quan lympho. Chúng được chia thành hai nhóm: cơ quan lympho chính bao gồm tuyến ức và tủy xương, và cơ quan lympho phụ bao gồm lá lách và các hạch bạch huyết. Tế bào lympho được chia thành ba loại, trong đó tế bào B và T chiếm phần lớn, và loại thứ ba là tế bào nhóm NK. Tế bào lympho đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ và đối phó với sự xâm nhập của các loại vi khuẩn, virus, và nấm gây bệnh.
Tế bào lympho chịu trách nhiệm trong việc bảo vệ và chống lại sự xâm nhập của virus, vi khuẩn, nấm
Tế bào lympho T
Tế bào lympho T đảm nhận vai trò chủ chốt trong hệ thống miễn dịch bằng cách loại bỏ các tế bào được xác định là bị nhiễm bệnh. Chúng chiếm khoảng 80% tế bào bạch huyết. Khi có tác nhân gây bệnh xâm nhập như vi khuẩn, virus, hoặc vi nấm, tế bào lympho T sẽ tăng sinh và hợp tác với các loại tế bào bạch cầu khác để loại bỏ chúng.
Tế bào lympho B
Tế bào lympho B sản xuất globulin miễn dịch, gồm các protein như kháng thể, nhằm phá hủy các phân tử được coi là lạ đối với cơ thể. Chúng chiếm khoảng 10% tổng số tế bào lympho. Khi bị tác nhân gây bệnh tấn công, tế bào lympho B sẽ tăng trưởng và nhân lên để tạo ra phản ứng miễn dịch thích hợp. Những tế bào lympho B này sẽ phát triển thành tế bào plasma, tạo ra các kháng thể.
Bình thường, có bao nhiêu tế bào lympho trong cơ thể?
Trên bảng máu đầy đủ, tỷ lệ tế bào lympho bình thường dao động từ 1500 đến 4000/mm3 hoặc từ 20 đến 40% tổng số tế bào bạch cầu. Ở trẻ em, con số này có thể lên đến 7000/mm3. Số lượng tế bào lympho thường cao hơn ở người hút thuốc lá thường xuyên.
2. Tóm tắt về sự giảm và tăng của tế bào bạch cầu lympho
Số lượng tế bào lympho dưới mức bình thường là dưới 1500/mm3. Hiện tượng này dẫn đến suy giảm miễn dịch và có thể là kết quả của:
-
Các bệnh liên quan đến máu như bệnh bạch cầu.
-
Nhiễm vi-rút như AIDS, ảnh hưởng trực tiếp đến hệ thống miễn dịch tế bào lympho. Nhiễm HIV gây ra tổn thương tế bào lympho nghiêm trọng nhất.
-
Một số loại ung thư cũng gây ra sự suy giảm tế bào bạch cầu lympho.
-
Sử dụng các loại thuốc như thuốc ức chế miễn dịch hoặc trong quá trình điều trị hóa trị được sử dụng để chống lại một số loại ung thư.
Hơn nữa, các phương pháp điều trị ung thư cũng có thể gây suy giảm sản xuất tế bào máu trong tủy xương. Do đó, bệnh nhân có nguy cơ cao mắc các bệnh truyền nhiễm sau này. Số lượng tế bào lympho thấp liên quan chặt chẽ đến cảnh báo về việc này.
Bạch cầu lympho tăng đi kèm với tỷ lệ tế bào lympho cao hơn, từ 8000 đến 9000/mm3. Sự tăng này thường là dấu hiệu của bệnh truyền nhiễm, thường là do virus, có thể là nhiễm trùng đường hô hấp trên (tăng bạch cầu đơn nhân, đau ngực), viêm phổi hoặc bất kỳ bệnh truyền nhiễm nào khác. Tế bào bạch cầu lympho cũng có thể tăng trong trường hợp ung thư hoặc viêm hạch. Ngoài ra, tỷ lệ bạch cầu lympho cao ở những người thường xuyên hút thuốc.
Phương pháp nào dùng để đo lượng tế bào lympho?
Tỷ lệ tế bào lympho được đo bằng cách xét nghiệm máu đầy đủ, thông qua một xét nghiệm máu đơn giản. Đây thường là một phần của cuộc kiểm tra định kỳ hoặc một phần của một cuộc kiểm tra được chỉ định khi có các dấu hiệu của nhiễm trùng.
Để đo lượng tế bào lympho, thường cần thực hiện xét nghiệm máu đầu tiên
Khi tình trạng tế bào lympho cao hoặc thấp quá mức và không tìm ra nguyên nhân, có thể cần thêm một số xét nghiệm bổ sung như chụp X-quang phổi, chọc tủy xương hoặc xét nghiệm huyết thanh virus như HIV.
3. Hiểu rõ hơn về việc bạch cầu lympho tăng
Tăng bạch cầu lympho có thể xuất hiện ở hai dạng: cấp tính trong các cơn nhiễm virus và mãn tính (trên 2 tháng) liên quan đến các bệnh máu ác tính. Thường thì tăng tế bào bạch cầu lympho không gây ra các triệu chứng. Tuy nhiên, ở những người mắc bệnh ung thư hạch bạch huyết và một số bệnh bạch cầu khác, tăng tế bào bạch cầu có thể dẫn đến: sốt, đổ mồ hôi ban đêm, giảm cân.
Bạch cầu lympho tăng ở cả hai dạng cấp tính và mãn tính
Tăng tế bào bạch cầu lympho cấp tính có thể do:
-
Nhiễm virus như quai bị, thủy đậu, hoặc các loại viêm gan, rubella, HIV, hoặc bệnh Carl Smith.
-
Nhiễm khuẩn như bệnh lao, ho gà, và một số bệnh nhiễm trùng khác.
-
Chích ngừa.
-
Rối loạn nội tiết.
-
Các bệnh tự miễn dịch.
-
Hút thuốc lá.
-
Phẫu thuật cắt bỏ lá lách.
Ngoài ra, tăng tế bào bạch cầu lympho cũng có thể xảy ra ở những người mắc chấn thương, phẫu thuật, hoặc bệnh tim.
Tăng tế bào bạch cầu lympho mãn tính có thể do:
-
Chẩn đoán bệnh bạch cầu, đặc biệt là bệnh bạch cầu lymphoid.
-
Chẩn đoán bạch huyết.
-
Chẩn đoán viêm mãn tính, đặc biệt là các vấn đề về hệ tiêu hóa (bệnh Crohn).
Tăng tế bào máu được xác định qua các xét nghiệm máu khác nhau
Công thức máu: xét nghiệm sinh học định lượng các yếu tố tế bào lưu thông trong máu (bạch cầu, hồng cầu và tiểu cầu) và xác định tỷ lệ của các loại bạch cầu khác nhau (đặc biệt là tế bào lympho). Nếu phát hiện tăng số lượng tế bào lympho, bác sĩ sẽ kiểm tra mẫu máu dưới kính hiển vi để đánh giá hình thái của tế bào lympho. Cuối cùng, các xét nghiệm máu bổ sung có thể xác định loại tế bào lympho cụ thể (T, B, NK) tăng lên để giúp xác định nguyên nhân.
Xét nghiệm máu giúp đánh giá các yếu tố liên quan đến các loại bạch cầu, hồng cầu, tiểu cầu
Tăng tế bào bạch cầu lympho có tác động đến cả trẻ em, đa số là ở dạng cấp tính, và người lớn có thể gặp phải cả dạng cấp tính và mãn tính.
Phương pháp điều trị tăng tế bào bạch cầu lympho
Điều trị tăng tế bào lympho phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra, bao gồm:
-
Điều trị triệu chứng trong hầu hết các trường hợp nhiễm virus gây tăng.
-
Điều trị kháng sinh đối với các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn.
-
Hóa trị, hoặc đôi khi là cấy ghép tế bào gốc, để điều trị bệnh bạch cầu.
-
Loại bỏ nguyên nhân (căng thẳng, hút thuốc).