Khám phá về bệnh lý của tụy và vai trò của phương pháp chụp CT

Buzz

Nội dung bài viết

1. Nguyên nhân phổ biến dẫn đến các bệnh của tuyến tụy

Các nhóm nguyên nhân gây ra bệnh

Nhóm rủi ro cao mắc bệnh bao gồm:

2. Ưu nhược điểm của phương pháp chụp CT trong việc chẩn đoán bệnh tụy mật

Ưu điểm

Nhược điểm

3. Khi nào cần chụp CT để đánh giá tuyến tụy?

Các trường hợp được chỉ định chụp CT ổ bụng

Những trường hợp không nên chụp CT ổ bụng

Xem thêm

Đọc tóm tắt

- Tụy là phần quan trọng của hệ tiêu hóa, thực hiện chức năng nội tiết và ngoại tiết.
- CT Scanner là phương pháp tối ưu nhất để chẩn đoán bệnh tuyến tụy.
- Nguyên nhân phổ biến gây bệnh tuyến tụy: sỏi mật, lạm dụng cồn.
- Ưu điểm của chụp CT: hình ảnh rõ ràng, chi tiết, nhanh chóng, chi phí rẻ hơn MRI.
- Khi cần chụp CT để đánh giá tuyến tụy: dấu hiệu nghi ngờ bệnh, chẩn đoán bệnh tuyến tụy.
- Nhược điểm của chụp CT: độ phân giải mô mềm chưa bằng MRI, tia X gây nhiễm xạ.
- Trường hợp không nên chụp CT: phụ nữ mang thai, dị ứng thuốc, suy thận nặng, nguy kịch.

Tụy là một phần quan trọng của hệ tiêu hóa, thực hiện cả chức năng nội tiết và ngoại tiết. Vì vị trí ẩn sau phúc mạc, các phương pháp như siêu âm và X - quang thường tạo ra hình ảnh mờ mịt, khó phân biệt các tình trạng khác nhau.

CT Scanner, còn được gọi là chụp cắt lớp, được coi là phương pháp tối ưu nhất và cung cấp hình ảnh rõ nhất về cấu trúc bên trong cơ thể, bao gồm cả mạch máu. Hãy cùng Mytour khám phá vai trò của kỹ thuật này trong việc chẩn đoán các bệnh liên quan đến tuyến tụy.

1. Nguyên nhân phổ biến dẫn đến các bệnh của tuyến tụy

Các nhóm nguyên nhân gây ra bệnh

Các nguyên nhân gây bệnh tuyến tụy rất đa dạng, nhưng chủ yếu là do sỏi mật rơi vào ống tụy, giun lên ống mật - tụy hoặc do lạm dụng thức uống có cồn như rượu, bia. Theo thống kê, chúng chiếm đến khoảng 80% trong số các nguyên nhân gây bệnh hiện nay.

Khối u ở tuyến tụy là một bệnh phổ biến gây ảnh hưởng lớn đến sức khỏe của con người.

Một số trường hợp (khoảng 5%) có nguy cơ từ các yếu tố như:

Có một số nguyên nhân gây bệnh như hội chứng cường giáp, u tuyến giáp dẫn đến tăng nồng độ canxi trong máu, sử dụng lâu dài các loại thuốc như furosemid và azathioprine, nhiễm các loại virus như quai bị, Cytomegalovirus, Coxsackievirus hoặc Salmonella. Các triệu chứng thường xuất hiện sau khi ăn thức ăn chứa nhiều mỡ hoặc protein, sau các thủ thuật ở bụng hoặc nội soi tụy, hoặc do các tổn thương tụy do tai nạn hoặc yếu tố di truyền.

Đến 15% số bệnh nhân mắc các bệnh liên quan đến tuyến tụy vẫn chưa biết được nguyên nhân cụ thể.

Nhóm rủi ro cao mắc bệnh bao gồm:

Người có tiền sử bệnh tụy hoặc người thân mắc bệnh tương tự, người già, ít vận động, thừa cân, béo phì hoặc mắc tiểu đường, cũng như những người làm việc trong môi trường chứa đựng hóa chất độc hại.

2. Ưu nhược điểm của phương pháp chụp CT trong việc chẩn đoán bệnh tụy mật

Ưu điểm

So với các phương pháp chẩn đoán bằng hình ảnh khác như siêu âm, X - quang, cộng hưởng từ, chụp CT có những ưu điểm sau:

Hình ảnh Chụp cắt lớp vi tính rõ ràng và chi tiết từng cơ quan, không có hiện tượng chồng lấn hình ảnh. Độ phân giải không gian cho phép khảo sát chính xác bệnh lý về xương, mô mềm và hệ mạch.
Độ phân giải hình ảnh rõ ràng và chuẩn hơn so với siêu âm và X - quang, khả năng khám phá các cơ quan mà các phương pháp khác không thể.
Thời gian chụp và kết quả nhanh chóng hỗ trợ cho bác sĩ đưa ra chẩn đoán và kết luận tình trạng bệnh chính xác, đặc biệt quan trọng trong khảo sát, đánh giá các trường hợp cấp cứu của bệnh nhân.
Có thể chỉ định cho bệnh nhân không thể chụp cộng hưởng từ, siêu âm hoặc X - quang không phát hiện được bất thường và chi phí rẻ hơn so với chụp MRI.

Nhược điểm

Độ phân giải mô mềm chưa bằng cộng hưởng từ, nhưng chi phí chụp MRI cao nên nhiều bệnh nhân không thể chi trả.
Chụp cắt lớp vi tính sử dụng tia X và có thể gây nhiễm xạ, ảnh hưởng đến cơ thể một cách nhỏ, tuy nhiên mức độ nhiễm xạ mỗi lần chụp nằm trong giới hạn quy định.

3. Khi nào cần chụp CT để đánh giá tuyến tụy?

CT Scanner là phương pháp chẩn đoán hình ảnh tiên tiến hiện nay, sử dụng tia X quét qua cơ thể, mang lại hình ảnh chi tiết về các tổn thương hay bất thường trong khu vực cần khảo sát. Đây là phương pháp không xâm lấn, không gây tổn thương cho cơ thể.

CT tuỵ là kỹ thuật hỗ trợ chẩn đoán và đánh giá tình trạng bệnh cũng như tổn thương, viêm, thậm chí cả bệnh lý động mạch.

Các trường hợp được chỉ định chụp CT ổ bụng

Thường thì, chụp CT tuỵ hoặc CT ổ bụng được chỉ định cho các trường hợp như:

Bệnh nhân có các dấu hiệu nghi ngờ về bệnh liên quan đến tụy - mật như: da vàng, mắt vàng, ngứa ở bàn tay, bàn chân, đau bụng hoặc đau lưng, phân đậm màu, có mùi khó chịu,...

Bệnh nhân có da vàng hoặc mắt vàng sẽ được chỉ định chụp CT Scanner.

Bệnh nhân có biểu hiện giảm cân đột ngột, thay đổi khẩu vị, chán ăn, ăn không ngon, cảm thấy khó chịu với đồ dầu mỡ, mệt mỏi, thường xuyên nôn mửa, tiêu chảy.
Bệnh nhân đã được chẩn đoán mắc các bệnh về tụy như viêm tụy cấp và mạn tính, đặc biệt là để đánh giá phản ứng thuốc trong điều trị ung thư.

Những trường hợp không nên chụp CT ổ bụng

Theo nghiên cứu, quá trình chụp CT có thể tạo ra một lượng nhỏ tia X gây ảnh hưởng đến cơ thể. Vì vậy, cần cân nhắc trước khi chụp cắt lớp vi tính đối với một số trường hợp sau:

Phụ nữ mang thai, đặc biệt là trong 3 tháng đầu vì có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và thai nhi.
Phụ nữ đang cho con bú cần thông báo cho bác sĩ để được hướng dẫn chi tiết.
Người bị dị ứng với bất kỳ loại thuốc nào hoặc thuốc cản quang cần báo cho bác sĩ trước khi chụp.
Bệnh nhân suy thận nặng không được sử dụng thuốc đối quang iod khi chụp cắt lớp vi tính.
Không nên chụp khi người bệnh đang trong tình trạng nguy kịch.

Nên cân nhắc trước khi chụp CT với phụ nữ mang thai hoặc đang cho con bú

Các thông tin chỉ dành cho mục đích tham khảo. Chúng tôi khuyến nghị người đọc nên tham vấn ý kiến của các chuyên gia. Chúng tôi sẽ không chịu trách nhiệm về những trường hợp tự ý áp dụng khi chưa có tư vấn của chuyên gia lòng liên hệ tổng đài chăm sóc: 1900 2083 hoặc email: [email protected]

Các câu hỏi thường gặp

Chụp CT tuyến tụy có những ưu điểm gì so với các phương pháp chẩn đoán khác?

Chụp CT tuyến tụy cung cấp hình ảnh chi tiết và rõ ràng hơn so với siêu âm và X-quang. Phương pháp này giúp khảo sát chính xác các bệnh lý về xương, mô mềm và hệ mạch, đồng thời cho kết quả nhanh chóng, hỗ trợ bác sĩ trong việc chẩn đoán và điều trị, đặc biệt trong các trường hợp cấp cứu.

Khi nào cần chụp CT để đánh giá tuyến tụy?

Chụp CT được chỉ định khi bệnh nhân có dấu hiệu nghi ngờ mắc bệnh về tuyến tụy, như vàng da, đau bụng, giảm cân đột ngột, hoặc các triệu chứng như mệt mỏi, chán ăn. Đây là phương pháp không xâm lấn giúp đánh giá tổn thương, viêm hoặc các bệnh lý động mạch liên quan đến tuyến tụy.

Phương pháp chụp CT tuyến tụy có nhược điểm gì?

Chụp CT tuyến tụy có nhược điểm là độ phân giải mô mềm chưa cao bằng phương pháp cộng hưởng từ (MRI). Ngoài ra, phương pháp này sử dụng tia X, gây một lượng nhỏ nhiễm xạ, tuy nhiên mức độ nhiễm xạ vẫn nằm trong giới hạn cho phép.

Ai là đối tượng không nên chụp CT tuyến tụy?

Những người không nên chụp CT tuyến tụy bao gồm phụ nữ mang thai, đặc biệt trong 3 tháng đầu, người đang cho con bú, người có dị ứng với thuốc cản quang hoặc thuốc iod, và bệnh nhân suy thận nặng. Các đối tượng này cần thận trọng khi quyết định sử dụng phương pháp này.