BIOS, một chương trình sẵn có trong phần cứng máy tính, có nhiệm vụ đảm bảo máy tính khởi động an toàn và hoạt động hiệu quả. Thông qua BIOS, người dùng có thể tương tác sâu sắc với phần cứng và cài đặt các tùy chọn phần cứng ở mức độ cao hơn.
Khám phá về BIOS và Cách mở BIOS trên máy tính
1. Khám Phá Khái Niệm BIOS.
2. Dual BIOS - Bí Mật Gì?
3. Nhiệm Vụ Quan Trọng của BIOS.
4. So Sánh BIOS và UEFI.
5. Cách Truy Cập BIOS trên Đa Dạng Máy Tính.
Tìm Hiểu về BIOS, Cách Mở BIOS trên Máy Tính
1. Khám Phá Khái Niệm BIOS là Gì?
BIOS, một phần mềm cấp thấp, là chương trình đầu tiên khởi chạy ngay sau khi bạn bật máy tính. Để hiểu rõ hơn về phần mềm cấp thấp, những ứng dụng mà bạn thường xuyên sử dụng như trình duyệt web, trình phát đa phương tiện được gọi là phần mềm cấp thấp.
Ngược lại, phần mềm như Office, ... thuộc loại phần mềm cấp cao, đơn giản vì chúng tương tác với hệ điều hành. Hệ điều hành có thể xem như một phần mềm trung gian, tương tác với cả phần mềm cấp cao và trực tiếp với các thành phần phần cứng thông qua driver và BIOS.
Nói một cách khác, BIOS là phần mềm cấp thấp vì kiểm soát trực tiếp cách hoạt động của các thành phần phần cứng bên trong máy tính. BIOS cung cấp dịch vụ cho phép người dùng và phần mềm cấp cao hơn cấu hình các thành phần phần cứng bên trong máy tính và nhận thông tin trực tiếp từ những thành phần đó.
2. Dual BIOS - Bí Mật Gì?
Về bản chất, BIOS là một chip bộ nhớ chỉ đọc được gắn trên bo mạch chủ. Phần mềm được cài đặt trên chip bộ nhớ này (BIOS) được tạo ra bởi chính nhà sản xuất bo mạch chủ đó.
Trong trường hợp con chip này gặp sự cố, bo mạch chủ sẽ trở thành 'đống sắt vụn'. Điều này giải thích tại sao nhiều nhà sản xuất bo mạch chủ ưa chuộng cấu hình Dual BIOS.
Đặc biệt, Dual BIOS sử dụng 2 chip để lưu trữ BIOS, trong đó một là BIOS chính, chip còn lại chứa bản sao dự phòng. Nếu BIOS chính bị hỏng, bạn có thể tiếp tục sử dụng bo mạch chủ bằng chip dự phòng.
3. Chức Năng Quan Trọng của BIOS
Dung lượng của BIOS chỉ khoảng 16MB. BIOS đời mới thường tích hợp giao diện người dùng, giúp bạn dễ dàng cấu hình phần cứng theo nhiều cách khác nhau. Tuy nhiên, trên laptop và máy tính bảng, BIOS thường đơn giản, chỉ cho phép điều chỉnh thời gian và thứ tự boot.
Ngược lại, BIOS trên các bo mạch chủ mới, chẳng hạn như trên máy tính chơi game, thường rất phức tạp và có khả năng can thiệp vào các tham số như đồng hồ CPU, độ trễ RAM, tốc độ PCI Express, ...
Mặc dù bạn có quyền can thiệp, nhưng cũng đừng tùy tiện thay đổi các tham số này. Nếu đặt giá trị ngoài mức giới hạn, phần cứng máy tính có thể hoạt động không đúng cách hoặc thậm chí làm máy tính không thể khởi động.
Ví dụ, nếu bạn ép CPU hoạt động ở công suất tối đa, CPU có thể quá nhiệt và khiến máy tính khởi động lại nhiều lần. Để an toàn, chỉ nên điều chỉnh BIOS sau khi đã tham khảo thông số của hệ thống và giới hạn của phần cứng.
Một tính năng khác của BIOS là lưu lại cấu hình thiết bị sau khi tắt máy thông qua bộ nhớ CMOS. CMOS là viết tắt của Complementary Metal-Oxide-Semiconductor, là công nghệ tạo ra chip nhớ này. Trên PC, CMOS ghi lại toàn bộ cài đặt phần cứng của BIOS.
Nếu pin của CMOS hết nguồn, BIOS sẽ tự động áp dụng cấu hình mặc định. Khi đó, BIOS không thể lưu lại các thay đổi cấu hình bạn đã thực hiện trước đó.
4. Phân biệt giữa BIOS và UEFI
BIOS là từ viết tắt của Basic Input/Output System, là phần mềm được lưu trữ trên một chip tích hợp trên bo mạch chủ. Khi máy tính khởi động, BIOS sẽ thiết lập cấu hình cho phần cứng trước khi chạy hệ điều hành.
UEFI là từ viết tắt của Unified Extensible Firmware Interface, đây là phiên bản nâng cấp từ BIOS. UEFI hỗ trợ dung lượng ổ đĩa lên đến 2TB và cho phép tạo tới 4 phân vùng trên mỗi ổ đĩa. Ngoài ra, UEFI hỗ trợ nhiều tính năng tiên tiến hơn, ví dụ như Secure Boot để bảo vệ quá trình cài đặt khỏi rootkit.
Việc quyết định máy tính của bạn sử dụng BIOS hay UEFI không phải là vấn đề lớn. Cả hai đều là phần mềm cấp thấp với chức năng thiết lập cấu hình phần cứng, đồng thời cho phép bạn điều chỉnh cài đặt hệ thống như thứ tự khởi động, đặt mật khẩu boot, kích hoạt hỗ trợ phần cứng ảo, và nhiều tính năng khác.
5. Hướng dẫn truy cập BIOS trên máy tính
Đối với các dòng máy khác nhau, việc vào BIOS có thể được thực hiện theo cách khác nhau. Bạn có thể tìm thêm hướng dẫn cách vào BIOS trên Windows 11, cũng như trên các dòng máy khác tại đây để biết thêm chi tiết.
- Xem thêm: Cách truy cập BIOS trên đa dạng dòng máy tính
Vậy là, Mytour đã giải thích cho bạn ý nghĩa của BIOS là gì? Việc truy cập BIOS từ đó có thể thay đổi cấu hình BIOS để máy tính khởi động nhanh hơn và tối ưu hiệu suất làm việc của máy tính.