Buzz
Laptop sở hữu đa dạng cổng kết nối phục vụ cho nhiều mục đích và thiết bị khác nhau. Bạn đã hiểu rõ về chúng cũng như các biểu tượng xung quanh chưa? Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu hơn.Các cổng thường được đặt dọc theo các cạnh hoặc phía sau của laptop, đôi khi chúng cũng xuất hiện trên các docking station mở rộng tùy thuộc vào từng dòng máy tính. Cổng kết nối giúp máy tính mở rộng chức năng và nhiệm vụ chính - kết nối - với các thiết bị ngoại vi, ổ đĩa ngoài, mạng... Hiểu biết về các cổng này sẽ giúp bạn đưa ra quyết định đúng đắn hơn khi tìm kiếm một chiếc laptop phù hợp với nhu cầu sử dụng của mình.Cổng Âm Thanh (Jack âm thanh)
Cổng âm thanh 3.5 mm, hay còn được biết đến với tên giắc cắm tai nghe, là một trong những cổng phổ biến nhất trên các dòng laptop hiện đại. Nó không chỉ cho phép kết nối với tai nghe và loa có dây, mà còn là cổng âm thanh đầu vào và đầu ra. Một số laptop cũ có thể có 2 jack cắm riêng biệt cho mic và âm thanh, nhưng các mẫu hiện đại thường chỉ sử dụng một cổng combo cho cả hai chức năng.
Cổng DisplayPort/Mini DisplayPort
DisplayPort là cổng kết nối số dùng để truyền tín hiệu video và âm thanh từ laptop tới màn hình ngoài. Nó được hỗ trợ trên một số TV, PC và màn hình máy tính.
DisplayPort được phát triển để thay thế kết nối VGA và DVI giữa máy tính và màn hình. Đến nay, nó đã trở thành chuẩn kết nối màn hình tiên tiến nhất trên laptop.
Phiên bản mới nhất của DisplayPort là DisplayPort 2.0, ra mắt vào năm 2019 với băng thông tăng lên đến 77.37 Gbps. Khác với các loại kết nối khác, DisplayPort cho phép nhiều màn hình hoạt động trên cùng một kết nối.
Bên cạnh đó, DisplayPort còn hỗ trợ cả công nghệ AMD FreeSync và NVIDIA G-SYNC, giúp trải nghiệm chơi game mượt mà hơn (tất nhiên, màn hình của bạn cũng phải tương thích với các công nghệ này). Mỗi lần nâng cấp, DisplayPort đều cải thiện về tốc độ dữ liệu, độ phân giải và tốc độ làm mới cao hơn.
DisplayPort 1.2: Hỗ trợ độ phân giải lên đến 4K ở tần số làm mới 60 Hz.Giao diện Trực Quan Số - Digital Visual Interface (DVI)
DVI (Giao diện trực quan kỹ thuật số) được dùng để kết nối nguồn video, ví dụ như laptop với màn hình. Nó được phát triển vào cuối những năm 90 với mục tiêu thay thế công nghệ VGA analog bằng video kỹ thuật số không mất mát.
Mặc dù không phổ biến trên laptop hiện đại, nhưng vẫn thường gặp trên nhiều màn hình có độ phân giải Full HD hoặc thấp hơn. Một kết nối DVI đơn có thể xuất ra độ phân giải UXGA 1920 × 1200 ở 60 Hz, còn kết nối dual-link DVI cần thiết cho độ phân giải cao hơn.Mạng EthernetCổng mạng Ethernet trên laptop cho phép bạn kết nối trực tiếp vào mạng dây, dù hiện nay ít laptop còn trang bị cổng này vì sự phổ biến của Wi-Fi. Lý do chính là sự ưa chuộng của những chiếc laptop mỏng nhẹ. Tuy nhiên, việc sử dụng cáp LAN với cổng Ethernet vẫn là phương án tối ưu nhất để có kết nối Internet nhanh chóng và ít trễ. Ở những khu vực có mạng yếu, Ethernet giúp khắc phục tình trạng này thông qua việc sử dụng cáp trực tiếp.
Ngày nay, Ethernet thường được gọi là Gigabit Ethernet, có nghĩa là tốc độ kết nối đạt 1 Gbps hoặc cao hơn. Kết nối Ethernet được phân loại theo Category (Cat), với kết nối chuẩn nhất hiện nay là Cat 8, cho phép tốc độ lên đến 40 Gbps và tương thích với các loại Cat cũ hơn.
HDMI 2.1 cũng hỗ trợ tính tương thích ngược, tức là nó có thể hoạt động trên các cổng HDMI của các thiết bị cũ hơn không hỗ trợ tính năng mới của phiên bản 2.1.Vì HDMI được sử dụng rộng rãi, nên có nhiều adapter tích hợp để kết nối HDMI với các loại cổng khác như DVI và USB Type-C. HDMI không thể kết nối nhiều màn hình từ một cổng duy nhất. Một số laptop hiện nay có cổng mini HDMI, điều này đòi hỏi bạn phải sử dụng bộ chuyển đổi nếu muốn kết nối với HDMI thông thường.Khe khóa KensingtonKhe khóa Kensington, còn được biết đến với tên gọi K-lock hoặc K-slot, là những lỗ nhỏ thường có dạng hình chữ nhật trên laptop, được sử dụng để cài đặt khóa bảo mật vật lý. Công nghệ này đã xuất hiện trên laptop từ năm 2000. Tùy thuộc vào kiểu máy, khe khóa này có thể được đặt ở bên hoặc phía sau laptop.
Mặc dù nhiều laptop có khe khóa Kensington tích hợp, nhưng ít khi đi kèm với cơ chế khóa cáp. Bằng cách sử dụng một khóa cáp tương thích với khe khóa, bạn có thể gắn đầu còn lại của cáp vào một vị trí an toàn, giúp cố định laptop và ngăn chặn việc mất cắp. Khe khóa thường được đánh dấu bằng biểu tượng khóa nhỏ bên cạnh.Đầu đọc thẻ SDKhe cắm thẻ SD thường được sử dụng để đọc thẻ nhớ từ máy ảnh kỹ thuật số. Thẻ SD có thể được cắm và tháo nóng, có nghĩa là bạn có thể lắp và tháo chúng mà không cần khởi động lại laptop của mình. Tốc độ truyền dữ liệu thường phụ thuộc vào loại thẻ SD và đầu đọc.Lý thuyết, thẻ SD UHS-III có thể truyền dữ liệu với tốc độ lên đến 624 MBps, nhưng nếu đầu đọc SD của bạn chỉ hỗ trợ UHS-I, bạn chỉ có thể truyền dữ liệu ở tốc độ tối đa là 104 MBps.
Đầu đọc thẻ SD không phải là trang bị tiêu chuẩn trên tất cả các dòng laptop vì chúng thường trở nên mỏng hơn và không còn tính năng này. Tuy nhiên, bạn vẫn có thể tìm thấy khe cắm thẻ nhớ SD ở những chiếc laptop chuyên về chỉnh sửa hình ảnh và video. Nếu laptop của bạn không có khe cắm thẻ SD, bạn có thể mua một bộ chuyển đổi USB.Đầu đọc thẻ microSDThẻ microSD và đầu đọc thẻ microSD được giới thiệu bởi SanDisk vào năm 2005 để cung cấp dung lượng nhỏ gọn cho các thiết bị di động. Tương tự như đầu đọc thẻ SD, đầu đọc thẻ microSD được sử dụng để đọc các thẻ nhớ nhỏ, thường được sử dụng cho bộ nhớ ngoài trên điện thoại thông minh. Thẻ microSD cũng hỗ trợ cắm nóng và thay thế nóng giống như thẻ SD lớn hơn.
Máy tính xách tay thường có bộ nhớ tích hợp hạn chế, nhưng một số mẫu Chromebook, ví dụ, thường sử dụng thẻ microSD để mở rộng dung lượng lưu trữ. Mỗi năm, dung lượng của thẻ SD và microSD đều tăng lên, với dung lượng lớn nhất hiện nay là 1.5 TB.Thẻ microSD có thể tương thích điện với thẻ SD thông thường và với sự giúp đỡ của bộ chuyển đổi đơn giản, bạn có thể sử dụng nó trên laptop. Nếu laptop của bạn không có đầu đọc thẻ microSD hoặc thẻ SD, bạn có thể sử dụng đầu đọc thẻ qua cổng USB.Cổng USBCổng USB (Universal Serial Bus) là cổng mở rộng phổ biến nhất trên laptop hiện nay, được ra đời từ năm 1996. Nó thường có hình dạng chữ nhật và có thể kết nối với nhiều thiết bị ngoại vi như bàn phím, chuột, máy in và ổ cứng ngoài. Cổng USB có nhiều loại và mỗi loại đều có các chức năng và đặc điểm riêng biệt.USB Type-A ban đầu có 4 chân kết nối và được chia thành các thế hệ khác nhau. Mỗi thế hệ đều có cải tiến về tốc độ truyền dữ liệu và quản lý năng lượng, và tất cả các thế hệ mới đều tương thích ngược với các thế hệ cũ.
USB 2.0 thường được nhận biết bằng cổng màu đen hoặc xám và có thể đạt tốc độ truyền dữ liệu lên đến 480 Mbps.USB 3.0 (còn gọi là USB 3.1 Gen 1) thường có cổng màu xanh lam hoặc xanh ngọc, có thể đạt tốc độ truyền tối đa lên đến 5 Gbps theo lý thuyết, nhanh hơn gấp 10 lần so với USB 2.0.Tiêu chuẩn mới nhất của cổng USB Type-A là USB 3.1 Gen 2, trông giống như USB 3.1 thế hệ 1 nhưng có tốc độ truyền dữ liệu tăng đáng kể, lên đến 10 Gbps.Khác với Type-A, cổng và đầu nối USB Type-B có hình dạng vuông. Chúng ít phổ biến trên laptop, nhưng được sử dụng nhiều trên máy in, máy quét, đế cắm và trung tâm. Mặc dù có nhiều loại cáp USB Type-B, nhưng hầu hết đều có đầu nối USB Type-A ở một đầu.Cổng USB Type-CUSB Type-C là tiêu chuẩn mới được sử dụng rộng rãi trên hầu hết các dòng laptop và thiết bị hiện đại, nó đáng được chú ý bởi tính năng độc đáo của mình. Với kích thước nhỏ gọn, cổng USB Type-C phù hợp với hầu hết các laptop siêu mỏng hiện nay. Ngoài ra, cổng này còn tương thích với kết nối Thunderbolt và các loại khác, mang lại nhiều ưu điểm hơn so với các kiểu USB khác.Khác với Type-A hình chữ nhật với 4 chân, USB Type-C có 24 chân kết nối cho phép nó hỗ trợ dòng điện lớn hơn và tốc độ truyền dữ liệu cao hơn. Khả năng xử lý dòng điện lớn hơn giúp các thiết bị sạc nhanh hơn khi kết nối với Type-C, cung cấp công suất lên đến 100 W.
Ngoài ra, các thiết bị Type-C có thể hỗ trợ tốc độ truyền USB 3.1 Gen 2 là 5 Gbps, và nếu được nhận dạng là một cổng Thunderbolt, kết nối Type-C có thể đạt tốc độ lên đến 40 Gbps. Hơn nữa, nó có thể truyền tín hiệu DisplayPort để xuất video nếu được trang bị chế độ alt-mode.Khi sử dụng adapter để kết nối giữa USB Type-C và các loại USB khác, nếu chúng không tương thích ngược, chúng sẽ hạn chế chức năng và tốc độ truyền dữ liệu giữa các loại USB. Do đó, thiết bị sẽ hoạt động ở tốc độ cao nhất tương thích với chuẩn thấp hơn.Cổng Micro-USBBạn có thể không thấy cổng micro-USB trên laptop, nhưng chúng vẫn phổ biến trong nhiều thiết bị ngoại vi và phụ kiện.
Micro-USB thường được dùng cho điện thoại thông minh, máy tính bảng tiêu thụ ít điện như Amazon Kindles, một số ổ cứng gắn ngoài và các thiết bị điện tử khác. Chúng hỗ trợ tốc độ USB 2.0 lên đến 480 Mbps, đôi khi cũng hỗ trợ USB 3.0 và có thể thay thế cho nhau ở cả hai cổng. Adapter USB Type-A và Type-C sang micro-USB sẽ cần thiết nếu bạn muốn kết nối thiết bị của mình với laptop không có cổng micro-USB.Cổng ThunderboltThunderbolt là kết nối nhanh nhất hiện có, kết hợp PCIe, DisplayPort, tín hiệu serial và nguồn DC trong một cổng. Điều này cho phép kết nối Thunderbolt được sử dụng cho nhiều mục đích, từ kết nối ngoại vi đến sạc máy tính xách tay. Cổng Thunderbolt thường có biểu tượng tia chớp nhỏ bên cạnh.Phiên bản mới nhất, Thunderbolt 3 và Thunderbolt 4, truyền dữ liệu với tốc độ cực nhanh 40 Gbps, gấp 4 lần USB 3.1 Gen 2. Ngay cả Thunderbolt gốc cũng truyền cao tới 10 Gbps hoặc Thunderbolt 2 ở 20 Gbps.
Chỉ với 1 kết nối Thunderbolt 3 hoặc 4 có thể xuất 2 màn hình 4K cùng lúc dùng tín hiệu DisplayPort kép, một số card đồ họa mới thậm chí còn có cổng Thunderbolt, kết nối với laptop để chơi game cao cấp.Từ Thunderbolt 3 trở đi sử dụng kết nối USB Type-C, còn Thunderbolt và Thunderbolt 2 sử dụng kết nối DisplayPort mini, vì vậy cần adapter để kết nối các thiết bị Thunderbolt cũ với Thunderbolt 3 trở lên.VGA
VGA (Video Graphics Array) được ra đời từ năm 1987, là giao diện chính giữa máy tính và màn hình CRT cũ, thậm chí cả máy chiếu hiện đại hơn. Tuy nhiên, với tín hiệu tương tự (analog), VGA dễ bị suy giảm qua cáp dài và chỉ đáp ứng độ phân giải thấp.
Vì kích thước lớn và sự thịnh hành của video kỹ thuật số, cổng VGA đang dần bị loại bỏ. Các laptop ngày nay thường sử dụng HDMI hoặc DisplayPort thay cho VGA. Mặc dù không thể chuyển đổi VGA sang các tiêu chuẩn khác (HDMI, DVI, DisplayPort), nhưng có thể chuyển đổi ngược lại (với chất lượng giảm) bằng cách sử dụng cáp hoặc adapter phù hợp.
