Khám phá về chỉ số và xét nghiệm AST trong đánh giá chức năng gan

1. Khám phá về chỉ số AST

AST và ALT là hai loại men đặc trưng cho gan. AST (viết tắt của cụm Aspartate Transaminase) là một loại enzyme có nhiệm vụ tham gia vào quá trình chuyển hóa Aspartate trong cơ thể, có nhiều ở các tế bào cơ, tim, não, đặc biệt là gan và thận. Nồng độ của enzyme này trong máu của người bình thường thường rất thấp (khoảng 20 - 40 UI/L) và được duy trì ở mức ổn định. 

Tùy và tuổi tác, giới tính nam hay nữ hoặc chế độ ăn uống, sinh hoạt hàng ngày mà chỉ số này trong máu có sự thay đổi. Nếu cơ thể bị mắc bệnh lý về gan, các tế bào gan sẽ bị tổn thương và gây nên hiện tượng lượng AST thải ra nhiều hơn trong máu.

Tình trạng tổn thương tế bào gan

Các giá trị AST không bình thường trong các bệnh lý gan như sau:

• Khi chỉ số này tăng nhẹ nhưng vẫn ở mức <100 UI/L: bệnh nhân có thể mắc các bệnh lý như gan nhiễm mỡ, viêm gan mạn tính, xơ gan hoặc vàng da tắc mật,…

• Khi chỉ số tăng vừa nhưng ở mức <300 UI/L: thường gặp ở những người sử dụng rượu bia quá mức dẫn đến tình trạng gan bị tổn thương.

• Khi chỉ số tăng cao trên 3000 UI/L: thường gặp ở những trường hợp bị tổn thương gan nặng do hóa chất, chất độc hay viêm gan do virus cấp tính, mãn tính,… gây hoại tử tế bào gan.

Khi men gan trong máu tăng cao thì cần chú ý và thực hiện điều trị kịp thời để tránh bệnh trở nên nghiêm trọng, đe dọa tính mạng.

2. Những yếu tố khiến nồng độ AST trong máu tăng cao

Viêm gan do virus:

Virus viêm gan rất nguy hiểm vì có thể xâm nhập, nhân lên hoặc phá hủy tế bào gan, đặc biệt là virus viêm gan A, B, C, D, E đều có khả năng gây viêm gan, làm tăng nồng độ AST trong máu.

Do lạm dụng rượu bia:

Rượu bia là chất kích thích có khả năng làm tổn hại, phá hủy các tế bào gan. Do đó, những người lạm dụng bia rượu trong thời gian dài sẽ làm cho tế bào gan bị tổn thương, từ đó dẫn đến men gan tăng cao, có thể tăng từ 2 - 10 lần so với bình thường, dễ mắc bệnh xơ gan, ung thư gan,…

Rượu bia quá mức là một trong những nguyên nhân gây tăng men gan

Do bệnh sốt rét:

Bệnh sốt rét do ký sinh trùng gây nên cũng có thể khiến men gan tăng cao vì chúng có khả năng gây tổn thương cho các tế bào gan, thận.

Do các bệnh về đường mật:

Các bệnh viêm túi mật, viêm đường mật, sỏi đường mật trong gan, tắc đường mật do giun,… đều có thể gây ra tình trạng tăng men gan.

Do tác dụng phụ của thuốc uống:

Tác dụng phụ của một số loại thuốc điều trị có thể ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa của gan, gây ngộ độc tế bào gan. Đây là nguyên nhân dẫn đến tình trạng viêm gan cấp tính do sử dụng thuốc.

Các bệnh về tim:

Suy tim, viêm màng ngoài tim, nhồi máu cơ tim hoặc hoại tử thận, hoại tử cơ, nhồi máu não,... cũng làm tăng AST.

3. Xét nghiệm AST

Để đánh giá chính xác tình trạng gan, cần thực hiện các xét nghiệm AST.

Xét nghiệm này sử dụng mẫu máu của bệnh nhân để xác định nồng độ men AST trong máu, từ đó phát hiện tổn thương và bệnh lý tại gan.

Bên cạnh đó, cũng cần xét nghiệm chỉ số ALT để đánh giá chính xác sức khỏe gan. Tỷ lệ AST/ALT giúp xác định mức độ tổn thương gan và nguyên nhân có thể là thuốc lá, rượu bia, độc chất, virus,…

Xét nghiệm này giúp phát hiện tổn thương và bệnh lý tại gan

Quy trình xét nghiệm diễn ra như thế nào?

• Bước 1: bệnh nhân được thăm khám sơ bộ và mô tả triệu chứng.

• Bước 2: Lấy mẫu máu để xét nghiệm. Bác sĩ sẽ sát khuẩn vị trí lấy máu (thường là tĩnh mạch ở cánh tay) và lấy mẫu máu.

• Bước 3: Mẫu xét nghiệm được gửi đến phòng xét nghiệm để phân tích và đưa ra kết quả.

Những điều cần chú ý khi thực hiện xét nghiệm

• Nên ngưng sử dụng rượu bia, thuốc lá và các loại thuốc khác trước ngày xét nghiệm để đảm bảo kết quả chính xác nhất.

• Người bệnh cần nghỉ ngơi và tránh vận động sau khi lấy máu.

• Nếu huyết thanh đục hoặc mẫu máu bị vỡ hồng cầu thì kết quả xét nghiệm có thể bị ảnh hưởng.

4. Những đối tượng cần thực hiện xét nghiệm này

Xét nghiệm AST và ALT được sử dụng để đánh giá chức năng gan. Do đó, chúng thường được chỉ định trong các đợt kiểm tra sức khỏe định kỳ ở người bình thường. Ngoài ra, xét nghiệm này cũng được các bác sĩ chỉ định cho những người có các triệu chứng sau đây:

• Sức khỏe yếu, cảm giác mệt mỏi, uể oải.

• Khó tiêu hóa, đầy bụng, mất sự ngon miệng, thường xuyên buồn nôn.

• Da vàng, da vàng ở lòng bàn tay, móng tay, vàng mắt.

• Da ngứa mẩn ở lòng bàn tay, toàn thân hoặc các bộ phận khác.

• Nước tiểu màu vàng đậm và phân màu nhạt.

• Bụng sưng đau, đau vùng mạn sườn phải.

Vàng da, vàng mắt là biểu hiện của các bệnh gan

Ngoài ra, những người thường xuyên uống bia rượu; những người có tiền sử mắc viêm gan do virus; người có người thân đã từng mắc các bệnh về gan; những trường hợp thừa cân béo phì, mắc các bệnh như: tiểu đường, nhồi máu cơ tim, suy tim sung huyết, các bệnh liên quan đến chuyển hóa trong cơ thể,… đều có nguy cơ cao mắc các bệnh về gan nên cần được thực hiện kiểm tra men gan định kỳ ít nhất 3 tháng/ lần để đánh giá tình trạng men gan.

5. Kiểm tra AST tại Bệnh viện Đa khoa Mytour

Với hơn 24 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực khám và điều trị bệnh, Bệnh viện Đa khoa Mytour đã trở thành một địa chỉ uy tín để bạn và gia đình yên tâm sử dụng các dịch vụ chăm sóc sức khỏe tại đây.

Bệnh viện có đội ngũ y, bác sĩ và nhân viên y tế xuất sắc, có nhiều năm kinh nghiệm trong ngành. Bệnh viện sở hữu hệ thống thiết bị y tế hiện đại, đạt chuẩn quốc tế, nhập khẩu từ các nước tiên tiến trên thế giới. Ngoài ra, quy trình khám bệnh tại đây diễn ra nhanh chóng, khoa học, thủ tục đơn giản và cung cấp kết quả khám bệnh chính xác.

Bệnh viện Mytour tiếp tục cung cấp dịch vụ xét nghiệm tại nhà