Buzz
1. Đề cương bài cảm nhận bức tranh thiên nhiên trong 'Cảnh ngày xuân'.
1.1. Mở đầu
- Giới thiệu về tác giả Nguyễn Du và tác phẩm 'Truyện Kiều', cùng với phong cách nghệ thuật của ông.
- Giới thiệu đoạn trích 'Cảnh ngày xuân' và bức tranh thiên nhiên mà nó miêu tả.
1.2. Phần thân bài
- Xác định vị trí của đoạn trích: Nằm ở phần mở đầu, sau khi miêu tả vẻ đẹp của chị em Kiều.
- Bốn câu đầu: Mô tả bức tranh thiên nhiên buổi sáng sớm:
- Khởi đầu với hình ảnh cánh chim én, biểu tượng của mùa xuân.
- 'Đưa thoi': gợi ra hình ảnh đông đúc và những cánh chim bay lượn.
- 'Thiều quang': ánh sáng rực rỡ, ánh sáng đặc trưng của mùa xuân.
- Thời gian mùa xuân đã trôi qua một nửa 'đã ngoài sáu mươi' => Sự tiếc nuối khi mùa xuân dần trôi qua (so với Xuân Diệu). => Diễn tả sự trôi chảy của thời gian, mùa xuân đang dần kết thúc.
- Hình ảnh cánh đồng cỏ xanh rộng lớn như kéo dài đến chân trời.
- Từ 'tận': xa mãi, trải dài tới đường chân trời => Thảm cỏ rộng lớn, không bao giờ dứt => Vẻ đẹp xanh tươi của mùa xuân.
- Trên cỏ là những bông lê trắng tinh khiết => Sự hòa quyện màu sắc tạo nên một khung cảnh sống động, tuyệt đẹp.
- 'Trắng điểm': Đảo ngược từ để làm nổi bật màu sắc nổi bật.
- 'Cành lê': Đưa chủ thể lên đầu câu để làm nổi bật hình ảnh đặc sắc. => Nghệ thuật chấm phá, điểm tả diện => Tạo nên một khung cảnh xuân trong sáng và tinh khiết.
1.3. Kết luận:
- Xác nhận lại vấn đề chính.
- Tóm tắt giá trị nội dung và nghệ thuật của đoạn trích.
2. Một số ví dụ về cảm nhận đối với bức tranh thiên nhiên trong 'Cảnh ngày xuân'.
2.1. Ví dụ 1
Thiên nhiên luôn là một chủ đề bất hủ trong thơ ca, không chỉ là biểu tượng của vẻ đẹp mà còn là nơi thể hiện tâm tư của con người. Nguyễn Du cũng không phải là ngoại lệ. Trong tác phẩm “Truyện Kiều”, Nguyễn Du đã dành nhiều câu thơ để miêu tả thiên nhiên. Đặc biệt, trong đoạn trích “Cảnh ngày xuân”, với bút pháp miêu tả đầy chất tạo hình, Nguyễn Du đã vẽ nên một bức tranh thiên nhiên tuyệt đẹp trước mắt người đọc.
Bốn câu thơ đầu tiên chính là bức tranh của thiên nhiên mùa xuân với những nét đặc trưng riêng biệt:
“Ngày xuân con én lướt thoi
Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi
Cỏ non xanh tận chân trời
Cành lê trắng điểm một vài bông hoa.”
Tác giả đã khắc họa một bức tranh mùa xuân tuyệt đẹp với những chi tiết đặc trưng và tiêu biểu. Hai câu thơ đầu miêu tả mùa xuân qua thời gian và không gian riêng biệt. Hình ảnh ẩn dụ “con én đưa thoi” không chỉ giúp người đọc hình dung rõ nét cảnh mùa xuân với đàn chim én, mà còn gợi cảm giác thời gian trôi nhanh. “Thiều quang” là hình ảnh hoán dụ chỉ ánh sáng mùa xuân đã qua, giờ đây là tháng ba. Bầu trời trong xanh với đàn én bay lượn tạo nên không gian thoáng đãng, gợi cảm giác tiếc nuối khi thời gian trôi quá nhanh. Bức tranh mùa xuân tiếp tục được vẽ nên với hai câu thơ: “Cỏ non xanh tận chân trời, Cành lê trắng điểm một vài bông hoa”. Nền tranh là màu xanh non bát ngát của đồng cỏ, điểm xuyết bởi những bông hoa lê trắng. Màu trắng và xanh hòa quyện tạo nên một cảm giác rộng lớn mà không trống vắng, trong sáng và tươi trẻ. Đặc biệt, động từ “điểm” khiến bức tranh trở nên sinh động và có hồn hơn. Với tài năng chấm phá, Nguyễn Du đã vẽ lên một bức tranh xuân tuyệt đẹp, rộng lớn và tràn đầy sức sống.
Nhờ ngòi bút miêu tả tinh tế và tài hoa của Nguyễn Du, đoạn trích “Cảnh ngày xuân” đã vẽ nên một bức tranh thiên nhiên mùa xuân tươi đẹp, trong sáng và tràn đầy sức sống. Đây cũng là nơi gửi gắm những nỗi niềm của tác giả, thể hiện bút pháp tả cảnh ngụ tình đầy thuyết phục của Nguyễn Du.
2.2. Ví dụ 2
Một trong những điểm nổi bật của nghệ thuật trong 'Truyện Kiều' của Nguyễn Du là việc khắc họa các bức tranh thiên nhiên phù hợp với hoàn cảnh và tâm trạng nhân vật, đặc biệt là nhân vật Thúy Kiều. Đoạn trích 'Cảnh ngày xuân' là bức tranh mùa xuân và cảnh du xuân của chị em Thúy Kiều. Bức tranh tươi đẹp và sống động nhưng vẫn hàm chứa những nét buồn, dự cảm về một tương lai không mấy sáng sủa của Thúy Kiều.
Bốn câu thơ đầu khái quát phong cảnh thiên nhiên mùa xuân với các nét đặc sắc và bút pháp cổ điển, theo trình tự thời gian. Bút pháp chấm phá ước lệ tạo nên một bức tranh sinh động của mùa xuân.
“Ngày xuân con én lướt thoi
Thiều quang chín mươi đã ngoài sáu mươi
Cỏ non xanh tận chân trời
Cành lê trắng điểm vài bông hoa.”
Hai câu thơ mở đầu không chỉ gợi ra không gian mùa xuân mà còn diễn tả sự trôi nhanh của thời gian. Ngày xuân nhanh chóng trôi qua, chín mươi ngày đã qua và tháng ba đã đến, là tháng cuối cùng của mùa xuân. Trên bầu trời rộng lớn, những cánh én vẫn bay lượn vui vẻ như thoi đưa. Dưới mặt đất, mùa xuân đang trong thời kỳ rực rỡ. Bức tranh mùa xuân hiện lên rõ nét với nền cỏ xanh bát ngát tận chân trời, điểm xuyết vài bông hoa lê trắng. Nguyễn Du miêu tả mùa xuân với cỏ xanh bát ngát, làm nổi bật màu trắng của hoa lê mới nở. Sự kết hợp này tạo nên một bức tranh tươi mới, tinh khiết và thanh thoát. Bốn câu thơ không chỉ mô tả cảnh sắc mà còn thể hiện ngôn ngữ đầy chất tạo hình và cảm xúc. Qua bức tranh này, người đọc cảm nhận được tâm hồn nhạy cảm và sự yêu mến đối với thiên nhiên mùa xuân tươi đẹp và ấm áp.
Dường như mỗi bức tranh thiên nhiên trong Truyện Kiều đều phản ánh tâm trạng của nhân vật. Trong bức tranh mùa xuân, tâm trạng con người thay đổi theo cảnh vật. Từ đầu hội đến cuối hội và những linh cảm về tương lai đều thể hiện tài năng miêu tả cảnh vật và tâm tình của Nguyễn Du.
2.3. Ví dụ 3
Nguyễn Du là một trong những đại thi hào của dân tộc và là danh nhân văn hóa thế giới. “Truyện Kiều” của ông là một kiệt tác văn học trung đại Việt Nam. Đây là một truyện thơ Nôm gồm 3254 câu lục bát. Đoạn trích “Cảnh ngày xuân” nằm ở phần đầu của “Truyện Kiều”, là bức tranh thiên nhiên và lễ hội mùa xuân tươi đẹp, trong sáng, được vẽ lên qua ngôn từ và bút pháp miêu tả giàu chất tạo hình của Nguyễn Du.
Khi miêu tả cảnh ngày xuân, Nguyễn Du đã sử dụng bút pháp miêu tả tinh tế và giàu hình ảnh. Nhà thơ không chỉ vẽ nên bức tranh thiên nhiên mùa xuân và khung cảnh lễ hội mà còn phản ánh tâm trạng của chị em Thúy Kiều trong chuyến du xuân. Trong bốn câu thơ mở đầu, Nguyễn Du đã khắc họa một khung cảnh mùa xuân tuyệt đẹp, để lại ấn tượng sâu đậm và truyền cảm hứng mãi mãi.
'Ngày xuân con én lướt thoi'
Mùa xuân không chỉ là khởi đầu của năm mà còn là thời điểm đẹp nhất. Nguyễn Du trực tiếp thông báo về thời gian mùa xuân qua hai từ 'ngày xuân'. Hình ảnh 'con én lướt thoi' đầy gợi cảm. Những cánh én bay lượn trên bầu trời như thoi đưa, và chúng là biểu tượng của mùa xuân. Ngoài ra, 'con én lướt thoi' cũng có thể hiểu là thời gian trôi nhanh như thoi đưa. Nếu theo cách này, câu thơ không chỉ mô tả cảnh sắc mà còn chứa đựng thông điệp về sự trôi qua nhanh chóng của thời gian.
'Thiều quang chín mươi đã ngoài sáu mươi'
Nhà thơ đưa ra một con số cụ thể: mùa xuân kéo dài chín mươi ngày, trong đó sáu mươi ngày đã trôi qua, chỉ còn lại ít ngày nữa là kết thúc mùa xuân. Câu thơ chứa đựng nỗi tiếc nuối sâu sắc trước sự trôi nhanh của thời gian. Những ai nhạy cảm và trân trọng thời gian mới có thể cảm nhận được sự trôi nhanh như vậy của mùa xuân.
Trong hai câu thơ tiếp theo, nhà thơ khắc họa vẻ đẹp của mùa xuân với sự tinh tế và hài hòa.
'Cỏ non xanh tận chân trời
Cành lê trắng điểm vài bông hoa.'
Chỉ với hai câu thơ, Nguyễn Du đã vẽ nên một bức tranh xuân rực rỡ sức sống. Màu xanh của cỏ trải dài đến chân trời hòa quyện với màu xanh của bầu trời, tạo nên một không gian bao la. Đặc biệt, trên nền xanh tươi mát, Nguyễn Du điểm thêm sắc trắng tinh khôi của vài bông hoa lê. Việc sử dụng đảo ngữ 'trắng điểm' càng làm nổi bật màu trắng của hoa lê. Biện pháp này không chỉ làm cho màu trắng thêm rõ nét mà còn làm cho bức tranh xuân thêm phần lôi cuốn. Hai màu xanh và trắng, tưởng chừng đối lập, lại hòa quyện tạo thành một bức tranh mùa xuân trong sáng và tràn đầy sức sống. Chỉ có một tâm hồn nghệ sĩ như Nguyễn Du mới có thể tạo ra sự kết hợp màu sắc tinh tế đến vậy. Câu thơ này có thể đã được tiếp thu từ hai câu thơ cổ Trung Quốc:
'Phương thảo liên thiên bích
Lê chi sổ điểm hoa
(Cỏ thơm hòa quyện với trời xanh
Trên cành lê điểm vài bông hoa)'
Hai câu thơ Trung Quốc cũng vẽ nên một bức tranh xuân với màu sắc và đường nét riêng. Tuy nhiên, bức tranh đó có phần tĩnh lặng. Câu thơ Trung Quốc không nhắc đến màu trắng của hoa lê, còn Nguyễn Du đã thêm vào bức tranh những bông hoa lê trắng, làm nổi bật sự tinh khiết và thanh thoát của mùa xuân. Những câu thơ này thực sự là những kiệt tác trong việc tả cảnh.
Đoạn thơ nổi bật với ngôn ngữ giàu hình ảnh và bút pháp tả cảnh ngụ tình tinh tế. Đây là một trong những bức tranh xuân tuyệt đẹp nhất trong Truyện Kiều. Bức họa của Nguyễn Du kết hợp hai sắc thái đối lập nhưng hòa quyện: ánh sáng mùa xuân trong trẻo và chiều tà mơ màng, gợi lên những suy tư về số phận nhân vật chính – Thúy Kiều.
2.4. Mẫu số 4
Khi nhắc đến bút pháp của Nguyễn Du trong Truyện Kiều, thường được ca ngợi là khả năng miêu tả nội tâm sâu sắc của các nhân vật. Tuy nhiên, đoạn trích 'Cảnh ngày xuân' cũng làm người đọc phải trầm trồ trước nghệ thuật miêu tả thiên nhiên vô cùng sinh động và tinh khôi mà ông sử dụng để vẽ nên bức tranh xuân đẹp tuyệt vời. Đoạn thơ này thực sự là kiệt tác dưới ngòi bút tài hoa của Nguyễn Du.
Đoạn trích 'Cảnh ngày xuân' nằm ở phần đầu của Truyện Kiều, tiếp theo đoạn tả vẻ đẹp của chị em Thúy Kiều. Nó tập trung vào việc miêu tả bức tranh thiên nhiên mùa xuân trong tiết Thanh minh khi chị em Kiều đi du xuân. Ngay từ những câu thơ đầu tiên, một không khí tươi đẹp, thanh bình và yên ả đã hiện lên rõ rệt trong từng câu chữ:
'Ngày xuân con én đưa thoi
Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi
Cỏ non xanh tận chân trời
Cành lê trắng điểm một vài bông hoa.'
Nguyễn Du đã khắc họa một bức tranh thiên nhiên mùa xuân sống động qua ngôn từ tinh tế. Chỉ với vài nét vẽ, ông đã mở ra trước mắt chúng ta một bầu trời xuân đầy hoa cỏ và chim chóc. Ở câu thơ mở đầu, không gian và thời gian như đang hòa quyện với sự chuyển động của cảnh vật. Những cánh én bay lượn trên bầu trời mùa xuân, trong khoảnh khắc tươi đẹp, chúng như những chiếc thoi dệt nên cảnh sắc rộn ràng của ngày xuân.
'Ngày xuân con én đưa thoi'
Với chỉ một câu thơ, Nguyễn Du đã vẽ lên bức tranh xuân rạo rực với những đàn én bay khắp trời. Én không chỉ là biểu tượng của mùa xuân mà còn là dấu hiệu của sự ấm áp và vui tươi. Hình ảnh cánh én còn mang nghĩa ẩn dụ cho sự trôi chảy nhanh chóng của thời gian. Ngày xuân dù đẹp và tươi sáng nhưng cũng qua nhanh như cánh én lượn lờ trên bầu trời. Ngay ở câu thơ tiếp theo, Nguyễn Du đã chỉ rõ rằng:
'Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi'
Mùa xuân vốn kéo dài chín mươi ngày, nhưng giờ đã qua hơn sáu mươi ngày. Thời gian mùa xuân trôi nhanh quá, ánh sáng mùa xuân cũng thế. Nguyễn Du đã khéo léo đặt chữ 'thiều quang' – 'ánh sáng tươi đẹp' lên đầu câu thơ để nhấn mạnh sự nhanh chóng của thời gian trôi qua. Mùa xuân tươi vui, ấm áp đang dần kết thúc, dù những cánh én vẫn đang bay lượn, nhưng chẳng bao lâu mùa xuân sẽ qua. Xuân Diệu sau này cũng bày tỏ nỗi tiếc nuối về sự qua đi nhanh chóng của mùa xuân và tuổi trẻ, phản ánh sự đồng cảm của những tâm hồn nhạy cảm.
'Xuân đang đến có nghĩa là mùa xuân đang dần rời xa
Xuân còn trẻ có nghĩa là mùa xuân sẽ lão hóa
Và khi mùa xuân kết thúc, tôi cũng sẽ ra đi.'
Nguyễn Du, với những câu thơ mềm mại và đầy hình ảnh, đã tạo nên một bức tranh thiên nhiên mùa xuân vào buổi sáng đầy sức sống. Không gian mùa xuân dần hiện ra dưới nét vẽ tinh tế của ông. Vì vậy, trong câu thơ tiếp theo, Nguyễn Du đã dùng bút pháp của mình để vẽ nên một thảm cỏ xanh mướt của mùa xuân:
'Cỏ xanh bạt ngàn tới tận chân trời
Cành lê trắng điểm xuyết vài bông hoa.'
Khi nhìn từ trên cao, ta thấy những đàn én lượn lờ, còn dưới mặt đất, cỏ xanh non đang lan rộng khắp nơi. Màu xanh tươi mát của đám cỏ non trải ra mênh mông, kéo dài đến tận chân trời. Thảm cỏ mùa xuân rộng lớn, kéo dài vô tận, được diễn tả qua từ 'tận'. Từ 'tận' gợi lên hình ảnh một không gian rộng lớn, bao la của mùa xuân và những cảnh vật của nó. Trên nền cỏ xanh mơn mởn, điểm xuyết là những bông hoa lê trắng. Sự kết hợp của hai màu xanh – trắng tạo nên một sự sống động tươi mới. Nguyễn Du đã khéo léo đảo ngược 'điểm trắng' thành 'trắng điểm' để nhấn mạnh sắc trắng nổi bật của hoa lê trên nền cỏ xanh. Ông cũng đã đặt chủ thể 'cành lê' lên đầu câu để gợi tả màu sắc của những bông hoa trắng tinh khiết, thêm phần thanh khiết và trẻ trung cho bức tranh mùa xuân.
Như vậy, với kỹ thuật cổ điển và bút pháp chấm phá, Nguyễn Du đã khéo léo dựng lên trước mắt người đọc một bức tranh thiên nhiên mùa xuân vào buổi sáng thật đẹp mắt, thanh nhã, nhưng vẫn đầy sự trẻ trung và sắc màu.
2.5. Mẫu số 5
Truyện Kiều là một tác phẩm vĩ đại của Nguyễn Du, nổi tiếng qua nhiều thế hệ. Đoạn trích 'Cảnh ngày xuân' miêu tả chuyến du xuân của hai chị em Thúy Kiều và Thúy Vân. Với bút pháp tài hoa, Nguyễn Du đã khắc họa một bức tranh thiên nhiên mùa xuân đầy lôi cuốn. Hai câu thơ đầu trong đoạn trích này đã thể hiện rõ không gian và thời điểm của mùa xuân.
'Ngày xuân con én bay lượn
Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi'
Những cánh én thường là biểu tượng của mùa xuân. Khi chúng bay lượn trên bầu trời, đó là dấu hiệu của mùa xuân đã đến. Trong đoạn trích 'Cảnh ngày xuân', Nguyễn Du đã dùng hình ảnh 'con én bay lượn' để miêu tả sự tươi đẹp và rực rỡ của mùa xuân. Từ 'Thiều quang' chỉ ánh sáng mùa xuân tuyệt vời. Thời gian mùa xuân trôi qua nhanh như thoi đưa. Vào tiết thanh minh, tháng ba đã gần kề, và mùa xuân đã trôi qua hơn sáu mươi ngày. Câu thơ thứ hai nhấn mạnh rằng mùa xuân, với chín mươi ngày đẹp đẽ, đã trôi qua hơn sáu mươi ngày.
Hai câu thơ tiếp theo trong đoạn trích 'Cảnh ngày xuân' tiếp tục mô tả chi tiết vẻ đẹp tuyệt vời của cảnh vật thiên nhiên.
'Cỏ non xanh trải rộng đến chân trời
Cành lê trắng điểm xuyết vài bông hoa.'
Nguyễn Du đã sử dụng chỉ hai màu xanh và trắng để vẽ nên một bức tranh mùa xuân sống động. Cỏ non xanh mơn mởn trải dài vô tận, trong khi những bông hoa lê trắng tinh khôi điểm xuyết trên nền xanh ấy. Tác giả đã khéo léo miêu tả khung cảnh thiên nhiên mùa xuân, khiến mùa xuân trở nên sống động và quyến rũ. Giữa màu xanh của cỏ non, những bông hoa lê trắng nổi bật tạo nên một bức tranh thiên nhiên trong trẻo và đầy sức sống.
Chỉ qua vài câu thơ đầu trong đoạn trích 'Cảnh ngày xuân', tác giả đã khắc họa một bức tranh thiên nhiên mùa xuân tươi đẹp và đầy sức sống. Bức tranh đó vừa lãng mạn vừa thơ mộng, thể hiện bút pháp tài hoa và điêu luyện của tác giả với nhiều từ ngữ miêu tả tinh tế, tạo nên một hình ảnh tuyệt đẹp.
2.6. Mẫu số 6
Tác phẩm 'Truyện Kiều' của Nguyễn Du là một trong những kiệt tác nổi tiếng của văn học Việt Nam. Đoạn trích 'Cảnh ngày xuân' đã chứng tỏ tài năng của nhà thơ, giúp người đọc cảm nhận vẻ đẹp thiên nhiên khi Thúy Kiều đi du xuân. Chỉ với bốn câu thơ đầu, tác giả đã tái hiện khung cảnh mùa xuân tươi đẹp và sinh động.
'Ngày xuân, con én làm nhiệm vụ đưa thoi'
Cảnh mùa xuân được vẽ lên ngay từ câu đầu với hình ảnh 'con én đưa thoi'. Đàn én mùa xuân bay lượn trên bầu trời rộng lớn, biểu thị thời gian mùa xuân đang trôi qua nhanh chóng. Với ngôn từ tinh tế và hình ảnh sinh động, tác giả đã cho thấy vẻ đẹp của mùa xuân với những chú én quen thuộc, đồng thời gợi ý rằng những ngày đẹp đẽ ấy cũng đang trôi qua nhanh chóng. Trong câu thứ hai của đoạn trích 'Cảnh ngày xuân':
'Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi.'
Tác giả sử dụng từ 'thiều quang' để miêu tả ánh sáng rực rỡ của mùa xuân. Mùa xuân kéo dài ba tháng, hay 'chín chục' ngày, nhưng vào thời điểm Thúy Kiều du xuân, mùa xuân đã 'ngoài sáu mươi', tức là đã gần kết thúc. Chỉ qua hai câu thơ, tác giả đã vẽ nên một cảnh mùa xuân tươi đẹp, đồng thời nhấn mạnh rằng thời gian mùa xuân đang trôi qua nhanh chóng và không chờ đợi ai. Hai câu thơ tiếp theo:
'Cỏ non xanh trải rộng đến chân trời
Cành lê trắng điểm xuyết vài bông hoa.'
Bức tranh mùa xuân được làm rõ và sinh động hơn qua hai câu thơ này. Tác giả khắc họa hình ảnh cỏ non xanh mướt, màu xanh kéo dài vô tận đến chân trời. Trên nền xanh rộng lớn, những bông hoa lê trắng tinh khôi được điểm xuyết một cách tinh tế, tạo nên một cảnh sắc mùa xuân sống động, trong trẻo và thuần khiết.
Bốn câu thơ đầu của đoạn trích 'Cảnh ngày xuân' vẽ nên một bức tranh mùa xuân tươi đẹp. Trong đó có hình ảnh cánh én mùa xuân, cỏ non xanh mướt trải dài và những bông hoa trắng tinh. Nhờ vào tài năng miêu tả cảnh sắc của tác giả, người đọc như được hòa mình vào khung cảnh thiên nhiên tuyệt vời đó.
Hy vọng bài viết trên đã cung cấp cho quý độc giả những thông tin hữu ích. Xin chân thành cảm ơn.
