Buzz
1. Vẻ đẹp sông Hương qua góc nhìn văn hóa và lịch sử - Mẫu 1
Nhà văn, với sự cảm nhận tinh tế và lãng mạn, đã xem sông Hương như nguồn gốc của nền âm nhạc cổ điển xứ Huế. Cảnh sông Hương vào đêm, tiếng nước rơi từ những mái chèo khuya, đã gợi nhớ nhà văn đến hình ảnh “phiến trăng sầu” của Nguyễn Du trong những đêm dạo thuyền trên sông, cùng giai điệu nhẹ nhàng của Tứ đại cảnh, bản nhạc cổ Huế do vua Tự Đức sáng tác. Theo cái nhìn yêu thương và thiên vị của Hoàng Phủ Ngọc Tường, vẻ đẹp buồn lãng mạn của sông Hương đã dẫn đến những liên tưởng tuyệt vời về mối liên hệ giữa dòng sông đêm, bản nhạc và thơ của Nguyễn Du: “Trong như tiếng hạc bay qua, Đục như tiếng suối mới sa nửa vời.” Sông Hương thực sự là nguồn cảm hứng bất tận cho âm nhạc và thơ ca, tựa như một bản nhạc êm đềm, những khúc tình ca làm xao xuyến lòng người. Nhà văn cho rằng sông Hương có một dòng thơ riêng, không bao giờ trùng lặp, mỗi thi sĩ đều tìm thấy một cảm hứng mới mẻ từ dòng sông này. Điều này không chỉ từ cảm nhận cá nhân của thi sĩ mà còn từ vẻ đẹp phong phú và biến hóa của sông Hương. Trong trí tưởng tượng say mê của nhà văn, sông Hương hiện lên với nhiều hình ảnh khác nhau của một cô gái. Khi thì là “cô gái Digan phóng khoáng”, lúc lại “hiến dâng cuộc đời như một chiến công”, hoặc trở về trong “cuộc sống bình thường, là một thiếu nữ dịu dàng của đất nước”. Cô gái ấy chắc chắn là cô gái Huế tài hoa, sâu sắc, vừa tình tứ vừa kín đáo nhưng rất chung tình, làm đẹp một cách duyên dáng với chút sương khói như “tấm voan huyền ảo của tự nhiên”. Cô gái sông Hương này khơi gợi nhiều cảm hứng khác nhau cho các nhà thơ, từ “nỗi quan hoài vạn cổ” trong thơ Bà Huyện Thanh Quan, đến vẻ đẹp hùng tráng như “kiếm dựng trời xanh” trong thơ Cao Bá Quát, và “sức mạnh phục sinh tâm hồn” trong thơ Tố Hữu. Khi nói về sức mạnh phục sinh tâm hồn của sông Hương, nhà văn ngưỡng mộ và ca ngợi: “Dòng sông quả thực là Kiều, rất Kiều.” Sự trân trọng này đã biến một danh từ chỉ người thành một tính từ, khẳng định vẻ đẹp đa dạng và say đắm lòng người của dòng sông “trong veo” có thể cuốn đi mọi ô uế: “Không gian sặc sụa mùi ô uế mà nước dòng Hương mãi cuốn đi.” Đoạn văn kết thúc bằng câu hỏi của một nhà thơ: “Ai đã đặt tên cho dòng sông?” Câu hỏi này, cũng là tiêu đề của bài viết, làm rõ cảm hứng khám phá và tình yêu say mê đối với dòng sông, bởi tình yêu chân thành luôn khao khát tìm đến tận cùng. Dòng sông được gọi là sông Hương, cái tên gợi lên cảm giác thơm tho thanh khiết, vừa lãng mạn vừa quý giá, như những ẩn dụ của nhà văn về cô gái sông Hương vừa “lẳng lơ kín đáo” mà vẫn thật “dịu dàng”, “mãi chung tình với quê hương xứ sở”.
2. Vẻ đẹp sông Hương qua góc nhìn văn hóa và lịch sử - Mẫu 2
'Khi đến xứ Huế lãng mạn, những ai đã từng yêu mến vùng đất này sẽ không thể nào quên được vẻ đẹp độc nhất vô nhị nơi đây.' Huế là nơi hòa quyện giữa con người và thiên nhiên, và nếu đã đặt chân đến đây, bạn sẽ không thể quên những ấn tượng sâu sắc của nơi này. Nếu chưa một lần chiêm ngưỡng dòng sông Hương dịu dàng, bạn chưa thực sự hiểu về Huế. Sông Hương không chỉ là biểu tượng của Huế mà còn là nguồn cảm hứng vô tận cho văn học và nghệ thuật. Tác phẩm nổi tiếng 'Ai đã đặt tên cho dòng sông' của Hoàng Phủ Ngọc Tường minh chứng điều đó. Ngoài vẻ đẹp thơ mộng và dịu dàng, sông Hương còn gắn liền với lịch sử và văn hóa xứ Huế. Hoàng Phủ Ngọc Tường, sinh năm 1937 tại Huế, có quê ở làng Bích Khê, xã Triệu Long, huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị, nhưng phần lớn cuộc đời ông gắn bó với Huế. Ông tốt nghiệp khoa Việt-Hoa tại Đại học Sư phạm Sài Gòn năm 1960 và Khoa Ngữ văn, Đại học Tổng hợp Huế năm 1964, sau đó dạy ở trường Quốc Học Huế. Ông tham gia kháng chiến chống Mỹ và giữ nhiều chức vụ quan trọng như Tổng Thư ký Hội Văn học Nghệ thuật Trị Thiên – Huế, Chủ tịch Hội Văn học Nghệ thuật Bình Trị Thiên. Trong dòng chảy lịch sử, sông Hương được ví như một “bài sử thi viết giữa lá xanh”, chứng nhân cho những biến cố hào hùng của dân tộc. Sông Hương đã nhiều lần làm khiếp sợ quân thù, chứng kiến những cuộc chiến bảo vệ biên cương của Đại Việt. Trong tác phẩm 'Dư địa chí' của Nguyễn Trãi, sông Hương được nhắc đến như Linh Giang lịch sử, con sông biên cương đã chiến đấu bảo vệ tổ quốc. Thế kỷ 18, sông Hương phản ánh kinh đô Phú Xuân của Nguyễn Huệ và trải qua những trang bi thương của thế kỷ 19. Thế kỷ 20, sông Hương ghi dấu trong Cách mạng Tháng Tám và cuộc kháng chiến chống Mỹ. Qua tác phẩm của Hoàng Phủ Ngọc Tường, sông Hương hiện lên kiên cường, tự hào lịch sử. Khi hòa bình trở lại, sông Hương như người con gái dịu dàng của xứ Huế, vẫn êm đềm nhưng chứa đựng bao thăng trầm. Hoàng Phủ Ngọc Tường khám phá vẻ đẹp của Hương Giang, cái nôi văn hóa xứ Huế, với kiến thức sâu rộng về âm nhạc và thơ ca. Ông khẳng định rằng 'toàn bộ nền âm nhạc cổ điển Huế được sinh ra trên vùng sông nước này', từ nhã nhạc cung đình đến dân ca. Ai đã nghe ca Huế trên sông Hương mới cảm nhận được sự thơ mộng của nó. Tác giả phát hiện mối quan hệ giữa các bài ca Huế xưa và Truyện Kiều của Nguyễn Du, thấy sự giao thoa giữa thơ và nhạc. Vẻ đẹp của sông Hương không thể hiện hết nếu bỏ qua một dòng sông thơ mộng, truyền cảm hứng cho nhiều nghệ sĩ. Tản Đà đã gọi sông Hương là “sông trắng, lá xanh”. Hương Giang thơ mộng bên sông, hay hình tượng “Trường giang như gươm dựng trời xanh” trong thơ Cao Bá Quát. Vẻ đẹp huyền ảo của Hương Giang đã làm phong phú thêm nguồn thi ca dân tộc. Hoàng Phủ Ngọc Tường được biết đến với sự uyên bác về lịch sử, văn hóa và nghệ thuật Huế, mang đến kiến thức mới mẻ và sâu sắc về văn học Huế. Ông đã khám phá vẻ đẹp trữ tình của thiên nhiên và sự kết hợp màu sắc truyền thống trong trang phục cô dâu Huế. Sự kết hợp giữa màu xanh chàm và vải sọc đỏ tạo nên màu tím đậm chất Huế, thể hiện sự hiểu biết về văn hóa Huế và lối viết độc đáo của ông. Chất trí tuệ và thơ trong bài ký của Hoàng Phủ Ngọc Tường thể hiện phong cách văn xuôi tài hoa và uyên bác. Trong 'Ai đã đặt tên cho dòng sông', sự hòa quyện giữa cảnh sắc, lịch sử và văn hóa xứ Huế với tâm hồn nhạy cảm của nhà văn được thể hiện rõ nét, thể hiện tình cảm sâu sắc đối với thiên nhiên, quê hương và giá trị dân tộc. Sông Hương không chỉ là biểu tượng văn hóa mà còn làm phong phú cuộc sống hiện tại của mỗi chúng ta.
3. Vẻ đẹp sông Hương qua góc nhìn văn hóa và lịch sử - Mẫu 3
Nhà văn, với sự tinh tế và lãng mạn, đã ví sông Hương như nguồn cảm hứng của âm nhạc cổ điển xứ Huế. Dòng sông hiện lên với vẻ đẹp thơ mộng, đặc biệt vào ban đêm, khi tiếng nước từ mái chèo khuya vang vọng, tạo nên một âm hưởng trầm bổng, gợi nhớ đến “phiến trăng sầu” trong thơ Nguyễn Du và bản nhạc Tứ đại cảnh của vua Tự Đức. Hoàng Phủ Ngọc Tường, với trái tim đầy yêu mến, thấy rằng vẻ đẹp buồn của sông Hương đã làm nảy sinh những liên tưởng kỳ diệu về sự kết nối giữa dòng sông, âm nhạc và thơ ca của Nguyễn Du: “Trong như tiếng hạc bay qua. Đục như tiếng suối mới sa nửa vời.” Sông Hương không chỉ là nguồn cảm hứng vô tận cho thi ca và âm nhạc mà còn như một bản nhạc du dương, những khúc tình ca làm say đắm lòng người. Nhà văn tin rằng sông Hương có một dòng thi ca riêng biệt, không bao giờ trùng lặp. Mỗi nhà thơ khi viết về sông Hương đều tìm thấy những cảm hứng mới mẻ, độc đáo. Điều này không chỉ đến từ cảm nhận chủ quan của nhà thơ mà còn từ vẻ đẹp phong phú, biến ảo của dòng sông. Nhà văn đã khắc họa sông Hương như những hình ảnh khác nhau của một cô gái: có lúc là “cô gái Digan phóng khoáng và hoang dã”, lúc khác là “người hiến mình cho chiến công”, và đôi khi là “người con gái dịu dàng của đất nước”. Cô gái Huế này có vẻ đẹp kín đáo nhưng chung tình, làm đẹp với một chút sương khói như “tấm voan huyền ảo của tự nhiên.” Cô gái sông Hương gợi nhiều cảm hứng khác nhau cho các nhà thơ: là “nỗi quan hoài vạn cổ” trong thơ Bà Huyện Thanh Quan, vẻ đẹp hùng vĩ như “kiếm dựng trời xanh” trong thơ Cao Bá Quát, và “sức mạnh phục sinh tâm hồn” trong thơ Tố Hữu. Khi nhắc đến sức mạnh phục sinh của sông Hương, nhà văn đã ca ngợi rằng: “Dòng sông quả thực là Kiều, rất Kiều.” Niềm trân trọng đã biến tên người thành tính từ, khẳng định vẻ đẹp quyến rũ của dòng sông “trong veo” có thể cuốn đi mọi ô uế của cuộc đời: “Không gian sặc sụa mùi ô uế. Mà nước dòng Hương mãi cuốn đi.” Đoạn kết bài viết là câu hỏi của một nhà thơ: “Ai đã đặt tên cho dòng sông?”, cũng là nhan đề của bài bút ký, thể hiện cảm hứng, tình yêu và sự ngưỡng mộ với dòng sông. Tình yêu đích thực luôn khao khát đi đến tận cội nguồn. Dòng sông tên là sông Hương, gợi cảm giác thơm tho, thanh quý, vừa lãng mạn vừa quý giá, như ẩn dụ về người con gái sông Hương: vừa “lẳng lơ kín đáo” nhưng cũng rất “dịu dàng”, “mãi chung tình với quê hương xứ sở.”
