Buzz
1. Xây dựng dàn ý phân tích
1.1. Phần mở đầu
Giới thiệu tác giả Quang Dũng và tác phẩm, nêu cảm nhận tổng quát về vẻ đẹp hào hùng, lãng mạn của người lính Tây Tiến.
1.2. Phần thân bài
Giải thích các thuật ngữ:
– Hào hùng: vẻ đẹp thể hiện phẩm chất và tinh thần mạnh mẽ.
– Hào hoa: lãng mạn, bay bổng, phản ánh vẻ đẹp tinh thần.
– Hai yếu tố này kết hợp tạo nên vẻ đẹp và hình tượng của người lính trong cuộc kháng chiến chống Pháp.
Phân tích qua đoạn thơ:
– Cảm xúc hào hùng và lãng mạn được thể hiện qua chân dung người lính với phong thái anh hùng, khao khát chiến công (hình ảnh Đoàn binh không mọc tóc, dữ dằn như hùm).
– Cảm xúc hào hùng và lãng mạn còn hiện lên trong nội tâm người lính: hào hùng với khát vọng bảo vệ Tổ quốc qua hình ảnh “Mắt trừng gửi mộng qua biên giới”, và lãng mạn trong nỗi nhớ người con gái đẹp ở Hà Thành.
– Cảm xúc hào hùng và lãng mạn cũng thể hiện trong sự hy sinh của người lính: chiến trường không tiếc đời xanh, hiện thực thiếu thốn khốc liệt được làm mờ bởi vẻ đẹp của tráng sĩ với câu “chẳng tiếc đời xanh” và “Áo bào thay chiếu anh về đất. Sông Mã gầm lên khúc độc hành”.
– Âm hưởng của lời thơ và các biện pháp nghệ thuật đã góp phần tạo nên vẻ đẹp lãng mạn và hào hùng của người lính Tây Tiến.
1.3. Kết luận
Khẳng định vấn đề: Bài thơ đã khắc họa một chân dung mới lạ về người lính, phản ánh tinh thần thời đại.
2. Cảm nhận vẻ đẹp hào hùng và lôi cuốn của người lính Tây Tiến
Quang Dũng, nhà thơ gắn bó với hình ảnh người lính, đã trải qua một cuộc đời lính đầy hào hùng và vinh quang. Bài thơ “Tây Tiến” chính là minh chứng cho điều đó, với hình ảnh người lính trong thơ ông hiện lên vô cùng đặc biệt. Nhà thơ Vũ Quần Phương từng nhận xét: “Quang Dũng như một ốc đảo giữa các nhà thơ kháng chiến, với bài thơ Tây Tiến, ông tạo nên một điểm khác biệt rõ nét”. Sự mới mẻ và độc đáo trong thơ Quang Dũng chính là vẻ đẹp hào hùng và lôi cuốn của người lính Tây Tiến.
Tây Tiến là một đơn vị quân đội được thành lập vào đầu năm 1947 với nhiệm vụ phối hợp cùng bộ đội Lào bảo vệ biên giới phía Tây. Đến năm 1948, đơn vị này giải thể để thành lập trung đoàn 52, và Quang Dũng cũng chuyển sang đơn vị khác, lúc này ông đã sáng tác bài thơ này. Đơn vị Tây Tiến chủ yếu gồm các thanh niên trí thức Hà Nội, phần lớn là học sinh, sinh viên, tiểu tư sản, những người đã tình nguyện rời bỏ học hành để chiến đấu vì Tổ quốc. Do đó, hình ảnh người lính Tây Tiến luôn mang trong mình vẻ đẹp hào hùng và lôi cuốn.
Vẻ đẹp hào hùng là sự kết hợp của phẩm chất và ý chí mạnh mẽ, trong khi vẻ đẹp hào hoa lại thể hiện ở tâm hồn lãng mạn. Dù hai nét đẹp này có vẻ đối lập, hào hùng biểu thị sức mạnh và khí phách của lớp thanh niên thời đại “Quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh”, còn hào hoa mang đến sự mềm mại và lãng mạn như “Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm” hay “Nhạc về Viên Chăn xây hồn thơ”. Vẻ đẹp hào hùng của người lính Tây Tiến chủ yếu thể hiện qua tinh thần kiên cường, lạc quan trước những thử thách và gian khổ trong hành trình qua miền Tây Bắc.
“Sài Khao bị sương phủ đoàn quân mệt mỏi
Mường Lát rực rỡ trong màn đêm mờ ảo
Dốc cao quanh co và thăm thẳm
Heo hút mây vờn, súng ngửi trời
“Ngàn thước lên cao, ngàn thước xuống”
Trước mắt người đọc hiện lên một bức tranh hùng vĩ của rừng núi Tây Bắc với địa hình hiểm trở và thời tiết lạnh lẽo. Đoạn thơ khắc họa rõ nét những địa danh như “Sài Khao” và “Mường Lát” trong khung cảnh hoang vu và hành trình đầy khó khăn. Màn sương dày đặc che phủ, làm nổi bật ý chí kiên cường và sự dũng cảm của người lính trước thử thách.
Thiên nhiên nơi đây hiện lên với sự hùng vĩ và dữ dội qua những con dốc, vực sâu, và dãy núi cao chót vót. Từ “khúc khuỷu” gợi sự gập ghềnh khó đi, còn “thăm thẳm” làm tăng cảm giác sâu thẳm. Nhịp thơ 4/3 và thanh trắc tạo nên cảm giác mệt mỏi. Khác với hình ảnh lãng mạn, “súng ngửi trời” mang đến sự chân thực và sự tinh nghịch của người lính trên đỉnh đèo Tây Bắc. Câu thơ “Ngàn thước lên cao, ngàn thước xuống” chia đôi không gian đối lập, vẽ ra hình ảnh núi non gập ghềnh, phản ánh lòng can đảm và sự kiên cường trong hành trình gian khổ của binh đoàn Tây Tiến.
Những thử thách và gian khổ đã trở thành phần không thể thiếu trong cuộc sống của người lính, ám ảnh sâu sắc trong tâm trí của tác giả. Quang Dũng không thể nào quên được những trải nghiệm ấy.
“Chiều chiều oai linh thác gầm thét”
“Đêm đêm mường hịch cọp trêu người”
Nhà thơ khắc họa hình ảnh sinh động của những thời khắc đầy thử thách. Cả “chiều chiều” và “đêm đêm” đều mang tính biểu tượng, không chỉ đơn thuần là thời gian mà là vòng tuần hoàn của gian khổ và hy sinh kéo dài mãi. Dù phải đối mặt với khó khăn, người lính Tây Tiến vẫn tiếp nhận hiện thực một cách bình thản, biến những thử thách thành niềm kiêu hãnh cho chính mình.
“Tây Tiến đoàn binh không mọc tóc
Quân xanh màu lá dữ oai hùm”
Chân dung người lính được thể hiện qua hai nét chính: bi và tráng. “Bi” tượng trưng cho sự đau thương, trong khi “tráng” thể hiện sự hào hùng. Sự bi thương hiện lên qua hình ảnh người lính ốm yếu, đầu trọc không tóc, da xanh xao như màu lá. Cảnh khổ của Tây Bắc, với sốt rét và đói rét, đã làm hao mòn sức lực của họ. Những khó khăn này thường xuyên xuất hiện trong thơ ca kháng chiến chống Pháp.
“Tôi với anh cảm nhận từng cơn ớn lạnh”
Rét cắt da khiến mồ hôi vằn trên trán”
( Đồng Chí – Chính Hữu )
Sốt rét đã khiến “Má anh vàng nghệ” (Tố Hữu) và “Khuôn mặt đã lên màu bệnh tật/Đâu còn tươi nữa những ngày xanh” (Thôi Hữu). Còn lính Tây Tiến thì sốt rét đến mức rụng tóc, tạo nên hình ảnh kỳ dị.
Đối lập với sự bi thương là sự tráng lệ. Nghệ thuật tương phản giữa tinh thần và ngoại hình tạo nên vẻ đẹp hào hùng của đoàn quân Tây Tiến. Dù ốm yếu, hình ảnh “không mọc tóc” vẫn gợi sự ngang tàng, dũng cảm, và tinh thần lạc quan của người lính trẻ. Từ “đoàn binh” gợi sự đông đảo và mạnh mẽ hơn từ “đoàn quân”, trong khi “dữ oai hùm” thể hiện sự phi thường của họ. Họ luôn thể hiện sức mạnh và sự kiêu hãnh, ngay cả trong cái chết, làm nổi bật vẻ đẹp hào hùng của mình trong bài thơ.
“Người bạn dãi dầu không còn bước tiếp”
Gục xuống bên súng, mũ bỏ quên cả cuộc đời”
Rải rác biên cương, mồ chí xa vắng
Trận mạc không tiếc cuộc đời xanh”
“Áo bào thay chiếu, anh trở về đất”
Sông Mã vang lên bản nhạc đơn độc”
Quang Dũng ba lần nhắc đến sự hy sinh, nhưng luôn dùng hình ảnh ẩn dụ để tránh nhắc đến từ “chết”. Với tác giả, khi người lính gục xuống chỉ là một lúc nghỉ ngơi trước cuộc đời: “Gục lên súng mũ bỏ quên đời”. Dù đã hy sinh, tinh thần chiến đấu của họ vẫn luôn sẵn sàng bảo vệ Tổ quốc. Câu thơ “Rải rác biên cương mồ viễn xứ” nghe thật xót xa, nhấn mạnh sự quạnh vắng, lạnh lẽo. Dù vậy, với những người lính, họ “chẳng tiếc đời xanh”, bất chấp khó khăn, dũng cảm đối mặt với cái chết. Đó là tinh thần anh hùng.
“Áo bào thay chiếu, anh trở về với đất”
Sông Mã vang lên bản nhạc cô đơn”
Tác giả sử dụng hình ảnh áo bào trang trọng để thể hiện sự tôn trọng và tình cảm chân thành dành cho những người lính Tây Tiến, đồng thời giảm bớt sự bi lụy trước sự mất mát. Hình ảnh sông Mã xuất hiện ở đầu và cuối bài như một người bạn đồng hành, chứng kiến cảnh những người lính ngã xuống. “Sông Mã gầm lên khúc độc hành” – bản nhạc buồn tiễn đưa các anh về với đất mẹ, gợi lên sự hy sinh anh dũng.
Trước thiên nhiên khắc nghiệt và những hoàn cảnh khó khăn, hình ảnh những người lính Tây Tiến hiện lên thật kiên cường và ngạo nghễ. Dù đối mặt với sự hiểm nguy, mệt mỏi, và cả cái chết, vẻ đẹp lãng mạn và hào hoa của họ vẫn tỏa sáng, phản ánh tâm hồn tinh tế của những người con Hà Thành xưa. Tình yêu thiên nhiên và sự lãng mạn của người lính không bị xóa nhòa bởi thử thách trước mắt.
“Mường Lát hoa nở trong đêm lạnh”
hay
“Nhà ai Pha Luông mưa xa vắng”
Khác với âm điệu của các câu thơ trước, câu thơ này vút lên nhẹ nhàng với các thanh bằng, làm giảm cảm giác mệt mỏi và thay vào đó là sự lâng lâng trong bước chân của người lính. Câu thơ mở ra không gian mơ mộng của núi rừng, với hương thơm nhẹ của hoa và sương sớm. Đây là cách cảm nhận hoa mỹ của người lính trẻ Hà Thành, thể hiện tâm hồn lãng mạn và hào hoa của họ. Trong giờ phút giải lao, họ trở về với bản chất thật của mình - giản dị và mơ mộng, biến những khoảnh khắc bình thường thành những đêm hội đầy sắc thái.
“Doanh trại bừng sáng trong ánh đuốc hoa”
Kìa, em trong xiêm áo từ bao giờ”
Khèn thổi điệu man mác nàng e ấp
Nhạc vang về Viên Chăn, xây đắp hồn thơ.”
Cái dữ dội của chiến tranh dường như tan biến, nhường chỗ cho ánh sáng rực rỡ của hội đuốc hoa và tình cảm quân dân thắm thiết. Câu thơ “Kìa em xiêm áo tự bao giờ” thể hiện sự ngạc nhiên và sự say mê của tâm hồn tinh nghịch của người lính. Họ như được hòa quyện vào vẻ đẹp của con người và cảnh vật Tây Bắc, nâng lên trong tiếng khèn và nhạc điệu, khiến lòng người xốn xang hơn với những hình ảnh gần gũi và xa lạ của vùng đất mới.
Trong đêm tối, ánh lửa đuốc bùng cháy dữ dội, gợi lên không khí rộn ràng của đêm hội đuốc hoa, nơi bản làng ấm áp tình quân dân. Bộ đội đi đâu, ánh sáng sẽ theo đến đó! Niềm vui và sự hào hứng của Quang Dũng hiện rõ trong từng câu thơ, hòa quyện với âm thanh của tiếng khèn. Niềm rạo rực của tuổi trẻ, sự ngạc nhiên và thích thú khi chứng kiến vẻ đẹp và điệu múa của các cô gái Tây Bắc tạo nên một bức tranh chào đón đầy cảm xúc.
Tác giả đã vẽ nên một bức tranh hùng tráng về cuộc kháng chiến chống Pháp và hình ảnh những người lính Tây Tiến với tinh thần kiên cường và lòng yêu nước mãnh liệt. Những hình ảnh trong tác phẩm truyền tải thông điệp sâu sắc về tình yêu quê hương, sự hy sinh và đoàn kết của dân tộc trong cuộc chiến giành độc lập. Vẻ đẹp hào hùng của người lính Tây Tiến không chỉ là niềm tự hào của dân tộc mà còn là nguồn cảm hứng cho các thế hệ trẻ trong công cuộc xây dựng đất nước.
Bài thơ “Tây Tiến” của Quang Dũng khắc họa vẻ đẹp hào hoa và hùng tráng của người lính, ca ngợi một thế hệ thanh niên với lý tưởng “Chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh”. Họ là những người đã dâng hiến máu xương cho tổ quốc. Dù thời gian có thể làm phai mờ nhiều huyền thoại, tượng đài của người chiến binh Tây Tiến vẫn mãi vững bậc theo thời gian. Chúng ta cần trân trọng và học hỏi từ thế hệ cha anh đã hy sinh vì hòa bình để sống xứng đáng với những gì họ đã để lại.
Dưới đây là các bài văn mẫu cảm nhận vẻ đẹp hào hoa và hào hùng của người lính Tây Tiến do Mytour sưu tầm và tổng hợp. Hy vọng nội dung này sẽ giúp các em hoàn thiện bài văn của mình một cách tốt nhất! Xin chân thành cảm ơn!
