Buzz
87 Mã Mây - Nơi hội tụ tinh túy kiến trúc cổ điển
Diện tích mặt tiền rộng lớn, tạo nên bức tranh đẹp của quá khứ
Khuôn viên sân rộng mở, tinh tế tạo nên sự hòa quyện giữa các không gian
Hướng dẫn chi tiết cho chuyến tham quan đặc sắc
Hà Nội giữ lại nhiều nhà cổ đẹp đẽ, nhưng không gì sánh bằng với vẻ đặc biệt của căn nhà cổ 87 Mã Mây. Là điểm nhấn quan trọng, căn nhà này là khoảng khắc khó quên trong ký ức của cộng đồng. Với sở hữu lịch sử chuyển động chủ nhân và sự chăm sóc của Hội đồng thành phố Toulouse (Pháp), Ban Quản lý Phố Cổ đã đảm bảo bảo tồn từ năm 1999.
Chuyện kể về quá khứ lâu dài của Nhà cổ Mã Mây
Xây dựng vào đầu thế kỉ XIX, đây là một trong 14 ngôi nhà cổ tại Hà Nội giữ được cấu trúc nguyên bản nhất. Được liệt vào danh sách bảo tồn, ngôi nhà này là bảo tàng sống về quá khứ huyền bí của Hà Nội.
Đây là Di tích được công nhận
Bầu không khí đậm đà Hà Nội nguyên bản
Qua nhiều thế kỷ, ngôi nhà cổ 87 Mã Mây đã chuyển đổi chủ nhân nhiều lần. Từ doanh nhân kinh doanh gạo trước năm 1945, đến thương gia bán thuốc bắc người Hoa, và sau đó là sự quản lý của Nhà nước. Đến năm 1999, ngôi nhà được bảo tồn trong dự án hợp tác giữa Hà Nội và Toulouse – Pháp. Mọi chi tiết, từ cấu trúc đến vật liệu xây dựng và kiến trúc, đều được giữ nguyên. Ngày 16 tháng 2 năm 2004, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận căn nhà 87 Mã Mây là Di sản cấp quốc gia.
Đặc điểm kiến trúc của những ngôi nhà cổ xưa ở Hà Nội
Với diện tích 157,6 m2, ngôi nhà cổ xây dựng vuông vắn, chiều dài 28m, chiều rộng 5m, mặt hậu 6m. Theo tư duy cổ xưa, đất làm nhà nở hậu, mang ý nghĩa phúc lộc trường tồn qua nhiều đời.
Gian đầu tiên của ngôi nhà độc đáo
Khám phá kết cấu của ngôi nhà, bạn sẽ gặp hệ thống cột, dầm, và kèo chịu lực chủ yếu từ gỗ, còn tường xây từ gạch truyền thống (không sử dụng xi măng). Mái dốc với kèo gỗ theo kiểu nhà truyền thống, lợp ngói ta 2 lớp. Chi tiết simétrico, cửa đi giữa, hai cửa bên làm nơi kinh doanh. Cửa sổ gần đường là cửa lùa gỗ, còn cửa ra vào dưới là cửa bức bàn có then cài. Cửa lên tầng hai là cửa thượng song hạ bản, trang trí hình gỗ tứ quý. Phía trên cửa là ô cửa thoáng với tiện gỗ trang trí, tạo ánh sáng và gió cho toàn nhà khi cửa dưới đóng.
Khu vực bể nước độc đáo
Ngôi nhà cổ này là biểu tượng của kiến trúc truyền thống ở trung tâm đô thị cổ của Việt Nam từ cuối thế kỷ 19, chuyên dành cho giao thương và buôn bán. Hà Nội, nổi tiếng với những ngôi nhà ống, và ngôi nhà này không là ngoại lệ. Nhà ống là hình thức nhà dài, hẹp, chia thành nhiều khu vực phục vụ gia đình, thương mại và sinh hoạt. Bước vào, bạn sẽ khám phá những không gian lớn.
Xây dựng từ ba gian nhà liên kết, được phân chia bởi sân và ánh sáng từ giếng trời. Kiến trúc này có nhiều lớp nhà. Lớp ngoài cùng là phòng kinh doanh và tiếp khách tầng trệt, không có vách ngăn và mở ra đường phố. Bàn ghế gỗ giữa phòng với ấm trà làm điểm nhấn mời khách. Trên cột trụ gỗ có đối thoại được viết trên nền đỏ. Hai bên của phòng trưng bày cổ vật như tranh, bình gốm…
Dấu ấn thời gian trên từng đồ vật
Băng qua sân, bạn sẽ đến gian nhà thứ hai, phòng khách hay còn gọi là gian nhà hậu. Nơi này có bàn tròn và bốn ghế ăn uống. Phòng này còn trưng bày khung dệt, đồ gốm sứ chủ yếu từ làng gốm Bát Tràng và nhiều nhạc cụ dân tộc khác.
Bộ bàn ghế gỗ “uyên bác”
Lớp nhà phía sau cùng là khu vực lưu trữ và nhà bếp. Những chiếc kiềng, chạn và mâm đồng tạo nên không gian ấm cúng, yên bình và ngăn nắp. Mọi vật dụng ở đây đưa ta trở về quá khứ với bếp nấu bằng củi, bếp tro chấu. Sự gọn gàng của gian bếp giúp chúng ta hiểu rõ hơn về cuộc sống gia đình, công việc nội trợ của phụ nữ Hà Thành xưa.
Bếp củi hồi xưa
Khám phá gian bếp
Tầng hai là nơi giường ngủ và khu vực đón khách riêng biệt. Trong phòng này, gia chủ đặt một chiếc tủ chè gụ ở giữa, treo trên tường là bức tranh đại tự, hai bên là hai thanh kiếm bảo. Bức tranh tùng cúc trúc mai vẽ tinh tế đối diện với đại tự. Kiến trúc tỏ ra phong cách và giàu có, phản ánh sự sang trọng của chủ nhân ngôi nhà.
Không gian ở tầng 2
Mái hiên trước phòng ngủ ở tầng hai được xây dựng theo lối kiến trúc Trung Hoa với kết cấu vỏ cua. Trên đỉnh mái ngói có hai khối hình chữ nhật được xây bằng gạch, được gọi là trụ đấu mái. Tường giữa hai nhà liền kề được xây cao 1m, trang trí giật tam cấp và giảm chiều cao để chống cháy và ngăn thấm. Từ trụ đấu mái đến bờ nóc được trang trí gờ chỉ.
Chiếc sập gỗ
Nối giữa các phòng là cấu trúc xuyên suốt, tận dụng không gian để sắp xếp đồ vật dọc theo một bức tường. Vì nhu cầu của cư dân thời điểm đó còn đơn giản, họ chưa có nhu cầu về không gian riêng tư như ngày nay, điều này làm cho cấu trúc xuyên phòng trở thành đặc điểm nổi bật của không gian sống xưa.
Hành lang nối liền không gian khác nhau
Không thể thiếu phòng thờ trong một ngôi nhà truyền thống ở Việt Nam. Tại gian phòng này treo một đoạn thơ trang trí:
Nếu ai đó quên bỏ tổ tiên không thờ phụng, đồng nghĩa với việc họ đã làm mất gốc của mình. Phòng thờ tượng trưng cho sự kết nối giữa con người với thế giới tâm linh. Trong ngôi nhà, phòng thờ được đặt tại vị trí trang trọng nhất, nằm ở tầng hai phía trước. Bàn thờ được đặt ngay chính giữa gian phòng. Trên tường treo nhiều hoành phi và câu đối trang trí.
Nhà cổ hiện đại
Với hơn 100 năm tồn tại giữa trái tim thủ đô, Nhà cổ ngày nay trở thành điểm tham quan không thể bỏ lỡ khi đến Hà Nội. Đồng thời, nơi này còn là không gian trưng bày sản phẩm thủ công của các làng nghề như trà, lụa, và gốm sứ... Trong mùa đông, nhà cổ được trang hoàng với những bông hoa đặc trưng của Hà Nội như cúc hoạ mi hay hoa đào, tôn lên vẻ đẹp của nơi này. Nhà cổ 87 Mã Mây thật sự là kho báu lưu giữ những dấu tích vững chắc trong lịch sử kiến trúc của phố cổ Hà Nội.
Bình cúc hoa mi trắng tinh khôi
Tổng quan không gian kinh doanh
Dòng sản phẩm chè độc đáo
Thông tin chi tiết:
Tác giả: Trần Thị Như Quỳnh
*Bài viết tham gia chương trình Mytour Golocal
Mytour Golocal giới thiệu những địa điểm đẹp trên khắp Việt Nam, trong khuôn khổ chương trình Mytour Go & Share. Mỗi bài viết đạt yêu cầu nhận 800.000 VND và cơ hội làm Cộng tác viên. Chi tiết tại: https://trv.lk/golocal
