Buzz
Hiện nay, không ít kẻ gian tận dụng sự thiếu hiểu biết và sự không cảnh giác của người dùng để chiếm đoạt mã OTP nhằm đánh cắp thông tin hoặc thực hiện các giao dịch trực tuyến không đúng pháp luật. Nguyên nhân chính khiến nhiều người bị 'rơi vào bẫy' là do họ không hiểu rõ bản chất và tác dụng của mã OTP là gì? Hãy cùng Mytour khám phá về mã OTP và một số kiến thức cần biết về OTP để tự bảo vệ mình khỏi nhiều mối nguy tiềm ẩn xung quanh chúng ta.
Mã OTP là gì?
OTP là viết tắt của One Time Password, hay còn được biết đến là Mật khẩu một lần. Đơn giản thì, mã xác thực OTP là một chuỗi số bao gồm 4 – 6 chữ số, chỉ được sử dụng một lần và có hiệu lực trong một khoảng thời gian ngắn (thường từ 30 giây đến 2 phút).
Khi bạn thực hiện giao dịch online hoặc đăng nhập vào một nền tảng nào đó, bạn cần nhập chính xác mã OTP được gửi qua SMS/email để tiếp tục các bước tiếp theo. Nếu vượt quá thời gian quy định, bạn phải yêu cầu hệ thống cấp lại mã OTP mới để xác minh thao tác của mình.
Đơn giản, OTP là mã xác thực dùng để xác minh danh tính người dùng và là lớp bảo mật thứ hai giúp đảm bảo rằng không có ai cố gắng xâm nhập và thực hiện các giao dịch không đúng pháp luật, đặc biệt là trong giao dịch ngân hàng trực tuyến. Đây là biện pháp hiệu quả giúp ngăn chặn và giảm thiểu rủi ro bị mất thông tin, tài khoản hoặc thậm chí là bị lừa tiền trên mạng.
Phân loại các loại mã OTP
Sau khi hiểu về OTP là gì, chúng ta tiếp tục tìm hiểu 3 loại mã OTP phổ biến mà bạn có thể đã từng gặp:
SMS OTP là gì?
SMS OTP là loại mã OTP phổ biến và được sử dụng rộng rãi nhất hiện nay. Người dùng sẽ nhận được mã OTP qua tin nhắn SMS gửi đến số điện thoại mà họ đã đăng ký trước đó để xác minh danh tính.
Token là gì?
Token là thiết bị vật lý hoặc ứng dụng phần mềm chuyên dụng dùng để tạo và hiển thị mã OTP. Khác với SMS OTP, Token có thể sử dụng mà không cần kết nối mạng. Mặc dù phổ biến và an toàn, nhưng sử dụng Token tốn kém hơn các phương thức khác vì chi phí làm thiết bị.
Smart OTP là gì?
Smart OTP là ứng dụng dùng để tạo mã OTP, hoạt động trên cả iOS và Android. Để sử dụng Smart OTP, bạn chỉ cần đăng ký tài khoản và kích hoạt là hoàn tất.
Mã OTP thường xuất hiện khi nào?
Sau khi hiểu về OTP, bạn thường gặp mã OTP trong các trường hợp sau:
Đăng nhập online: Các nền tảng có mức độ bảo mật cao thường yêu cầu nhập mã OTP để xác minh danh tính và đăng nhập vào tài khoản.
Xác minh giao dịch tài chính: Khi bạn thực hiện chuyển tiền qua Internet Banking hoặc giao dịch bằng thẻ tín dụng, ngân hàng sẽ gửi mã SMS OTP để xác minh giao dịch, bảo vệ người dùng tránh giao dịch trái phép với tài khoản ngân hàng của họ.
Xác minh tài khoản: Sau khi đăng ký tài khoản mới hoặc cập nhật thông tin trên một trang web hoặc ứng dụng, bạn sẽ nhập mã OTP đã gửi qua số điện thoại để xác minh thông tin chính xác.
Khôi phục mật khẩu: Nếu bạn quên mật khẩu tài khoản trên ứng dụng hoặc trang web nào đó, bạn có thể yêu cầu hệ thống gửi mã OTP qua email hoặc số điện thoại để đặt lại mật khẩu.
Xác minh giao dịch trực tuyến: Khi thực hiện giao dịch trực tuyến như đặt phòng khách sạn, mua vé máy bay online, bạn sẽ nhận được mã OTP để xác minh danh tính và giao dịch.
Bảo mật 2 yếu tố (2FA): Mã OTP thường được dùng để bảo mật hai yếu tố. Trong một số nền tảng hoặc khi cần thực hiện các thao tác quan trọng, đôi khi bạn cần nhập cả mật khẩu và mã OTP mới có thể tiếp tục các bước tiếp theo.
Cách lấy mã OTP khi giao dịch chuyển khoản qua ngân hàng
Vậy là bạn đã hiểu rõ về OTP là gì và một số loại OTP phổ biến. Bây giờ, Mytour sẽ hướng dẫn bạn cách lấy mã OTP khi giao dịch chuyển khoản qua các ứng dụng Internet Banking.
Khi thực hiện giao dịch trực tuyến qua các ứng dụng Internet Banking, bạn cần tải ứng dụng của ngân hàng mà bạn đang sử dụng về thiết bị, sau đó đăng nhập với thông tin đã đăng ký gồm tên tài khoản và mật khẩu chính xác.
Tiếp theo, bạn thực hiện các bước cần thiết để chuyển tiền, bao gồm: chọn ngân hàng, nhập thông tin người nhận, hình thức chuyển khoản, số tiền... Sau khi nhập đầy đủ, bạn kiểm tra lại một lần nữa để đảm bảo rằng mọi thông tin đều chính xác và nhấn “Xác nhận”. Lúc này, một mã SMS OTP sẽ được gửi đến số điện thoại của bạn, hãy nhập nó vào ô xác thực để hoàn tất giao dịch.
Những lưu ý khi sử dụng mã OTP là gì?
Sau khi hiểu về mã OTP là gì, bạn đã nắm rõ vai trò và tầm quan trọng của nó. Với vai trò là lớp bảo mật cuối cùng, bạn cần chú ý một số điều sau để giảm thiểu rủi ro có thể xảy ra:
- Kiểm tra kỹ các thông tin, nội dung giao dịch trước khi nhập mã OTP.
- Thay đổi mật khẩu đăng nhập thường xuyên để đảm bảo an toàn và bảo mật.
- Để tránh rủi ro bị chiếm đoạt điện thoại và đánh cắp tiền từ tài khoản ngân hàng, hãy sử dụng mật khẩu bảo vệ điện thoại dùng để nhận mã OTP.
- Nếu bạn mất điện thoại, hãy liên hệ ngay với ngân hàng hoặc ứng dụng giao dịch trực tuyến để khóa tính năng SMS OTP trước khi bị kẻ gian chiếm đoạt thông tin.
Không chỉ thế, bạn cần cực kỳ cẩn trọng và không tiết lộ mã OTP cho bất kỳ ai nếu không chắc chắn về danh tính và mục đích của họ. Bởi vì, có rất nhiều kẻ gian đang lợi dụng sự tin tưởng và thiếu hiểu biết của người dùng để chiếm đoạt thông tin tài khoản và thực hiện các hành vi lừa đảo, đánh cắp tiền.
Các kịch bản lừa đảo liên quan đến OTP bạn cần phải biết
Ngoài việc hiểu rõ về OTP là gì và vai trò quan trọng của mã xác thực này, bạn cũng cần trang bị cho mình kiến thức về các rủi ro bảo mật và những hành vi lừa đảo để không trở thành nạn nhân của các kẻ gian trong tương lai.
Dưới đây là những kịch bản phổ biến mà bạn nên đề phòng:
Cảnh báo lừa đảo phạt nguội
Thường thì, các kẻ lừa đảo sẽ giả danh công an giao thông gọi điện cho bạn và thông báo rằng bạn bị phạt nguội vì vi phạm luật giao thông. Sau đó, họ sẽ yêu cầu bạn thực hiện một số thao tác để nộp tiền, đồng thời đe dọa nếu không nộp sẽ phải chịu hậu quả nghiêm trọng, nhằm khiến bạn sợ hãi và tuân theo yêu cầu của họ.
Trong tình huống này, bạn cần giữ bình tĩnh, ngừng lại và kiểm tra thông tin về phạt nguội trên các trang web chính phủ hoặc liên hệ với cơ quan có thẩm quyền để được hỗ trợ. Hơn nữa, hiểu rõ về OTP và các kiến thức liên quan cũng giúp bạn phòng tránh các nguy cơ tương tự.
Đánh cắp quyền kiểm soát SIM
Lừa đảo giả danh trúng thưởng ngân hàng
Kẻ lừa đảo sẽ gọi điện và giả danh nhân viên ngân hàng, thông báo rằng bạn đã trúng giải thưởng lớn. Khi bạn tin vào 'câu chuyện' này, họ yêu cầu bạn nhấn vào đường link họ gửi và nhập mã OTP để nhận thưởng ngay lập tức.
Kết quả là, bạn sẽ mất toàn bộ số tiền trong tài khoản ngân hàng của mình. Do đó, hãy hiểu rõ về OTP và cẩn trọng khi gặp phải tình huống này!
Thông tin giả mạo ngân hàng
Đặt cọc thuê nhà hoặc mua các sản phẩm có giá trị cao
Kẻ lừa đảo sẽ nhắn tin đến người bán với nội dung muốn mua sản phẩm (bất động sản, trang sức, đá quý...) và tiến hành đàm phán và chốt giá.
Sau khi thỏa thuận giá, kẻ lừa đảo yêu cầu bạn gửi số tài khoản để đặt cọc. Điều đáng ngờ là bạn sẽ được yêu cầu nhập mã OTP và thông tin đăng nhập để xác nhận giao dịch. Cuối cùng, mọi việc chốt lại “deal hời” nhưng kết quả là bạn mất tiền mà không có sản phẩm.
Ngoài những tình huống trên, còn rất nhiều hành vi khác như đe dọa bắt giữ, khởi tố nạn nhân, gọi điện làm phiền và yêu cầu nạn nhân hủy thẻ tín dụng, sau đó yêu cầu thông tin đăng nhập (bao gồm cả OTP) để hủy thẻ và rút hết tiền, giả mạo nhân viên ngân hàng, công an, cảnh sát... Hầu hết các hành vi này nhằm vào tâm lý của nạn nhân để gây sợ hãi và dẫn dắt họ tự “rơi vào bẫy”.
Vậy khi gặp phải tình huống này, bạn nên làm gì?
Những điều cần làm khi bị lừa đảo qua OTP là gì?
Đầu tiên, hãy nhớ rằng không có ngân hàng hay cơ quan chức năng nào yêu cầu bạn cung cấp thông tin tài khoản hay gửi tiền. Nếu bạn nhận được các yêu cầu như vậy, đặc biệt là khi có link và yêu cầu nhập thông tin bảo mật như OTP, thông tin tài khoản… bạn hãy ngừng lại và tắt máy thay vì để cho kẻ xấu tiếp tục “lừa đảo” bạn.
Thứ hai, luôn nhớ rằng không bao giờ cung cấp thông tin tài khoản (tên tài khoản, mật khẩu) và mã OTP cho bất kỳ ai, đặc biệt là khi có liên hệ qua điện thoại và không xác minh được danh tính.
Thứ ba, nếu bạn cảm thấy lo lắng, hãy đến ngân hàng hoặc cơ quan chức năng để kiểm tra thông tin. Nếu thực sự bị phạt nguội, việc nộp trực tiếp tại cơ quan chức năng là an toàn hơn so với nộp qua điện thoại.
Cuối cùng, hãy luôn giữ cảnh giác và tỉnh táo trước mọi thông tin từ điện thoại. Nếu có thể, hãy xác minh thông tin từ những người liên quan, đáng tin cậy trước khi thực hiện bất cứ hành động nào.
Kết luận
Vậy là, bài viết đã giúp bạn hiểu rõ hơn về OTP và một số hình thức lừa đảo liên quan đến mã xác thực này. OTP được coi là tầng bảo mật cuối cùng trong các giao dịch trực tuyến, vì vậy bạn cần cẩn trọng khi thực hiện bất kỳ hành động nào để tránh rủi ro không đáng có.
