Khám phá về tình trạng giãn bể thận ở thai nhi và cách xử lý

1. Điều gì gây ra tình trạng giãn bể thận ở thai nhi?

Đây là một khái niệm để mô tả tình trạng thận của thai nhi bị ứ nước ở một hoặc cả hai bên, thường do đường tiểu bị tắc nghẽn. Theo Tổ chức Y tế Thế giới, trung bình mỗi 500 thai nhi thì có 1 trường hợp gặp phải tình trạng này, gây ra khó khăn trong việc thoát nước tiểu từ hệ tiết niệu.

Thường thường, việc giãn bể thận ở thai nhi không đặc biệt nguy hiểm

Thường thường, sự ứ nước tại thận là do sự cản trở trong việc thoát nước tiểu, dẫn đến sự rò rỉ và trào ngược trở lại các đài bể thận, gây ra tình trạng giãn bể thận.

Để xác định tình trạng giãn bể thận, bác sĩ sẽ đo kích thước đường kính trước và sau của bể thận thai nhi thông qua siêu âm ở từng giai đoạn khác nhau, như sau:

• Khi thai từ 15 - 20 tuần: đường kính trước sau thường ≥ 4mm.

• Khi thai từ 20 - 30 tuần: ≥ 5mm.

• Khi thai từ 30 tuần trở lên: ≥ 7mm.

Nếu kết quả đo lường vượt quá các chỉ số này, có thể là dấu hiệu nghi ngờ về tình trạng giãn bể thận ở thai nhi. Tuy nhiên, sẽ cần phải đánh giá lại để loại trừ khả năng tình trạng giãn bể thận chỉ là sự tạm thời.

Giãn đài bể thận được phân loại thành 3 mức độ: giãn nhẹ, giãn vừa, và giãn nhiều, phụ thuộc vào từng giai đoạn của thai kỳ.

Thường thường, trong những trường hợp giãn đài bể thận nhẹ và vừa, có thể tự ổn định và giảm dần khi thai nhi phát triển, giãn đài bể thận có thể tự biến mất. Tuy nhiên, cũng có những trường hợp giãn đài bể thận đi kèm với các tổn thương khác được phát hiện qua siêu âm.

Hiện tượng này là một loại bất thường bẩm sinh, tuy nhiên, các nhà nghiên cứu đã xác định được một số nguyên nhân có thể dẫn đến, bao gồm:

- Về mặt sinh lý: được phát hiện tình cờ qua siêu âm và có thể không tiến triển hoặc không thay đổi theo thời gian.

- Về mặt tắc nghẽn niệu quản: thường xảy ra ở khu vực kết nối giữa bể thận và niệu quản, tỷ lệ mắc bệnh là 1/1000. Trong khi đó, tắc nghẽn niệu quản khiến niệu quản đổ vào bàng quang có tỷ lệ mắc bệnh tương ứng là khoảng 1/2500 trẻ.

- Do tắc nghẽn niệu đạo: quá trình tắc nghẽn sẽ làm bàng quang căng trước, không thể co bóp để đẩy nước tiểu ra ngoài, kéo dài sẽ ảnh hưởng đến niệu quản và bể thận của thai nhi.

Van niệu đạo sau chỉ xuất hiện ở nam giới

Ngoài ra, tình trạng giãn bể thận ở thai nhi cũng có thể xuất phát từ các nguyên nhân khác, bao gồm:

- Thận đa nang.

- Cặp thận - niệu quản đãng trước.

2. Sự nguy hiểm của sự mở rộng của bể thận ở thai nhi?

Có thể nói, đây là tình trạng không quá đáng lo ngại vì với các trường hợp nhẹ hoặc vừa, thường không cần can thiệp mà chỉ cần theo dõi suốt quá trình thai kỳ và sau sinh. 

Mẹ cần thông báo cho bác sĩ để được kiểm tra tình trạng này trong mỗi lần khám theo định kỳ

Tuy nhiên, với các trường hợp giãn đài thận ở mức độ nghiêm trọng cũng có thể gây ra một số nguy hiểm cho thai như sau:

• Trong điều kiện sức khỏe bình thường, nước tiểu của thai nhi sẽ được đẩy ra và trở thành một phần của nước ối. Nhưng khi thai nhi bị giãn đài thận nặng, nước tiểu không thoát ra mà lại đọng lại trong đường tiết niệu. Điều này có thể làm cho nước ối không đủ lượng, ảnh hưởng xấu tới phổi của thai nhi.

• Khi tình trạng này không giảm đi theo thời gian và kéo dài tới khi thai nhi được sinh ra, có thể dẫn tới việc em bé bị thận mạn tính hoặc nhiễm trùng đường tiết niệu hay sỏi thận.

3. Mẹ cần làm gì nếu phát hiện hiện tượng này ở thai nhi?

Có thể nói, khi phát hiện tình trạng này, mẹ không cần quá lo lắng vì nó chủ yếu không ảnh hưởng đến quá trình mang thai và sinh nở. Mẹ cần lưu ý và thông báo cho bác sĩ biết để được kiểm tra trong mỗi lần khám định kỳ.

Đồng thời, trong khoảng thời gian 1 tuần đầu sau khi sinh, bé có thể được thực hiện đánh giá nguy cơ dị tật bẩm sinh đường tiết niệu. Tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể mà bác sĩ sẽ có chỉ định riêng.

Khi phát hiện hiện tượng trào ngược bàng quang - niệu đạo ở trẻ, cần sử dụng kháng sinh để ngăn ngừa việc đường tiết niệu bị nhiễm khuẩn.

Phẫu thuật có thể được thực hiện khi đường tiết niệu bị tắc nghẽn hoặc tình trạng này trở nên nặng, kèm theo nhiễm khuẩn. 

Nếu chức năng thận còn tốt, việc phẫu thuật cho trẻ bị thận đa nang có thể được trì hoãn cho đến thời điểm phù hợp, tránh gây ảnh hưởng đến cơ thể khi bé còn nhỏ.

Trong quá trình mang thai, nên chọn các cơ sở y tế uy tín để chăm sóc, theo dõi và kiểm tra định kỳ. Điều này đảm bảo có đủ trình độ của bác sĩ và hệ thống máy móc để phát hiện bất thường và áp dụng biện pháp phù hợp.

Hãy lựa chọn các cơ sở y tế đáng tin cậy để chăm sóc và theo dõi thai kỳ.

Bệnh viện Đa khoa Mytour chuyên khoa Sản - Phụ khoa là nơi mẹ bầu có thể tin tưởng và chọn lựa các dịch vụ như khám thai định kỳ, khám trước sinh, và chăm sóc sau sinh,...