Khám phá vũ trụ

Khám phá vũ trụ (tiếng Anh: cosmology, tiếng Hy Lạp: κοσμολογία) là ngành khoa học tìm hiểu tổng thể về vũ trụ, bao gồm việc nghiên cứu sự hình thành, tiến hóa và tương lai của nó. Vũ trụ học vật lý khám phá nguồn gốc của vũ trụ, các động lực học, các cấu trúc lớn và số phận cuối cùng, cùng với các định luật khoa học chi phối những lĩnh vực này.

Lịch sử khám phá vũ trụ

• Thời kỳ đầu
• Thời kỳ cổ đại:
  • Démocrite
  • Aristote
  • Thuyết địa tâm
• Thời kỳ cận đại
  • Thuyết nhật tâm
• Vũ trụ học hiện đại
  • Thuyết tương đối của Albert Einstein
  • Giả thuyết về Vụ Nổ Lớn và số phận của vũ trụ

Quá trình hình thành vũ trụ

Vũ trụ được xem là bắt nguồn từ một Vụ nổ Lớn (Big Bang) cách đây khoảng 13.7 tỷ năm. Vụ nổ lớn chính là khởi đầu của tất cả, trước đó không có thời gian và không gian. Vì vậy, nguyên nhân của vụ nổ lớn không quan trọng, vì nó không thể tác động đến vũ trụ.

Chỉ sau một phần tỉ giây kể từ vụ nổ lớn, các hạt vật chất đầu tiên xuất hiện, đang ở trạng thái nóng và sôi sục. Vũ trụ sau đó dần nguội đi, hình thành nên các hạt electron, neutron, proton... Các hạt này kết hợp để tạo nên vật chất, rồi tụ lại thành những thiên hà, sao, hành tinh dưới ảnh hưởng của lực hấp dẫn. Từ đó đến nay, vũ trụ vẫn tiếp tục giãn nở với một tốc độ chậm, nhưng đủ lớn để kháng cự lại lực hấp dẫn của chính nó.

Định mệnh của vũ trụ

Vũ trụ được hình thành từ điểm kỳ dị của Vụ Nổ Lớn (Kỳ dị là điểm mà tại đó, độ cong của thời gian và không gian trở nên vô hạn). Số phận của vũ trụ có thể sẽ kết thúc bằng một Vụ Co Lớn (The Big Crunch) nếu như tốc độ giãn nở không thể vượt qua lực hấp dẫn của nó, hoặc có thể không bao giờ chấm dứt nếu nó giãn nở đủ nhanh để không bị co lại. Kết thúc.

Liên kết bên ngoài

• Vũ trụ học (thiên văn học) tại Encyclopædia Britannica
  (tiếng Anh)
• Cơ sở Dữ liệu Ngoại thiên hà NASA/IPAC (NED) (NED-Distances)
• Hành trình vũ trụ: Lịch sử của Vũ trụ học Khoa học Lưu trữ 2008-10-21 tại Wayback Machine từ Viện Vật lý Hoa Kỳ
• Giới thiệu về Vũ trụ học Bài giảng của David Lyth từ Trường Hè ICTP về Vật lý Năng lượng Cao và Vũ trụ học
• The Sophia Centre: Trung tâm Nghiên cứu Vũ trụ học trong Văn hóa, Đại học Wales Trinity Saint David
• Genesis hóa học vũ trụ module
• 'Hình dạng của Vũ trụ', Thảo luận của BBC Radio 4 với Sir Martin Rees, Julian Barbour và Janna Levin (In Our Time, 7 tháng 2, 2002)