Khám phá xưởng thủ công mỹ nghệ Hội An – Quy trình tạo ra những sản phẩm thủ công độc đáo

Để hiểu về Hội An, không thể không nhắc đến xưởng thủ công mỹ nghệ Hội An, nơi kết hợp tinh tế giữa nền văn hóa độc đáo, con phố cổ, những ngôi nhà cổ kính, và các làng nghề truyền thống. Những sản phẩm thủ công tinh xảo từ đôi bàn tay khéo léo của các thợ thủ công tại đây mang trong mình hồn dân tộc và là niềm tự hào của Việt Nam.

3.2.Làng gốm

Làng nghề truyền thống gốm đã tồn tại từ thế kỷ XVI tại làng Thanh Chiêm, sau đó chuyển về làng Thanh Hà, phố cổ Hội An như hiện nay và trở thành làng gốm Thanh Hà Hội An. Làng gốm Thanh Hà Hội An đã trải qua nhiều biến động lịch sử. Trong thế kỷ XVII, làng gốm này phát triển mạnh mẽ và nổi danh với danh hiệu “thổ sản quốc gia”.

3.3.Làng lồng đèn

Từ xa xưa, khi người Hoa di cư từ các vùng như Triều Châu, Phúc Kiến, Quảng Đông đến phố Hội để sinh sống, họ đã treo những chiếc đèn lồng trước cửa nhà, một phần để nhớ nhà, một phần để phát triển kinh tế.

Người sáng lập làng nghề đèn lồng là Xã Đường, một họ có chuyên môn làm đầu lân và lồng đèn, góp phần làm cho các lễ hội, cuộc thi trở nên long trọng hơn. Từ những chiếc đèn lồng cổ, người dân Hội An không ngừng sáng tạo để tạo ra những mẫu đèn lồng đa dạng về hình dáng, màu sắc và chất liệu.

3.4.Làng đan lát mây, tre tại xưởng thủ công mỹ nghệ Hội An

Từ những nguyên liệu tự nhiên như mây, tre, nứa được sử dụng bởi các thợ thủ công để tạo ra các sản phẩm như thúng, giỏ, bàn, ghế, nia, rổ, giần, sàng, lồng bàn, v.v. phục vụ cho nhu cầu hàng ngày của cộng đồng.

3.5.Làng chằm nón

Để tạo ra một chiếc nón lá, cần phải sử dụng khuôn nón, trong đó khuôn nón xứ Quảng là đặc biệt với 16 vành và đường kính lớn nhất là 40cm. Quy trình sản xuất chiếc nón lá này phức tạp với 12 bước công đoạn từ chẻ vành đến cột quai nón, đòi hỏi sự tỉ mỉ và công phu của người thợ thủ công.

3.6.Nói về làng nghề dệt chiếu tại xưởng thủ công mỹ nghệ Hội An

Đến làng dệt chiếu Bàn Thạch, nguyên liệu chính là những sợi cỏ, đây là một làng nghề truyền thống với sự nối tiếp từ cha truyền con. Sự kết hợp tinh tế của những đôi bàn tay khéo léo của phụ nữ Bàn Thạch đã tạo ra những chiếc chiếu bông, chiếu nổi, chiếu trắng, chiếu hoa, chiếu trổ, v.v. Đều được làm từ những sợi cỏ trắng ngà, mịn màng và bền chắc, được ưa chuộng bởi người dân trong nước.

3.7.Làng nghề dệt lụa

Lụa Mã Châu nổi tiếng từ thế kỷ 16 trên đất Quảng. Dân địa phương đã biết trồng dâu, nuôi tằm, ươm tơ để dệt lụa. Vào thế kỷ 19, lụa Mã Châu đã nổi tiếng về chất lượng và trở thành sản phẩm cung cấp cho các quan chức, quý tộc trong triều đình. Vào cuối thế kỷ 19, dân Mã Châu tự trồng bông và dệt vải, áp dụng máy móc công nghiệp để tăng sản xuất. Hiện nay, làng nghề dệt lụa đã được vinh danh là một trong 18 làng nghề truyền thống của xứ Quảng.

3.8.Làng nghề thêu thùa

Làng nghề thêu thùa phát triển mạnh mẽ kèm theo sự phát triển của làng nghề dệt lụa. Từ việc sử dụng kim mũi chỉ đến kỹ thuật thêu giấu chỉ, sản phẩm thêu tay truyền thống đã đa dạng hóa: từ khăn, mũ, áo dài, giày vải, gối trải bàn, bóp, ví, túi xách, tranh phong cảnh, tranh chân dung, v.v. Không chỉ cung cấp sản phẩm thêu tay trên thị trường trong nước mà còn xuất khẩu ra nước ngoài.

3.9.Làng may mặc

Từ thời kỳ đô thị thương cảng Hội An phồn thịnh, nghề may đã trở thành một biểu tượng hấp dẫn với du khách quốc tế khi đến thăm Hội An.

Người thợ may tại Hội An có thể tạo ra những trang phục hoàn thiện chỉ trong vài giờ, với các loại vải như lụa và tơ tằm, mang lại cảm giác gần gũi với thiên nhiên. Với giá cả hợp lý và thời gian sản xuất ngắn, việc này khiến du khách hài lòng và thú vị khi mua sắm quà lưu niệm.

3.10.Làng sơn mài tại xưởng thủ công mỹ nghệ Hội An

Sơn mài được xem là điểm cao của nghệ thuật hội họa, với sự tinh xảo và khéo léo của những người nghệ nhân. Nguyên liệu truyền thống của tranh sơn mài bao gồm: sơn then, sơn cánh gián làm chất kết dính, và các loại màu son, vỏ trai, vàng bạc thếp. Sau khi được vẽ và dán màu, tranh phải được ủ trong tủ để đạt độ ẩm cao và tránh khỏi gió.

Để hiện thị hình ảnh trong tranh, phải thực hiện quá trình mài mòn nhiều lần. Bức tranh chỉ hoàn thiện sau khi đã được mài và đánh bóng nhiều lần, tạo nên vẻ đẹp thẩm mỹ và chất lượng cao.

3.11.Làng chạm khảm gỗ

Ngày xưa, nguyên liệu chính của nghề chạm khảm là ngà voi, nhưng ngày nay thì chủ yếu là những loại gỗ quý như lim, giáng hương, v..v. Các sản phẩm chạm khảm gỗ thường tái hiện hình ảnh về con người, đồ vật, cũng như các hình ảnh về thú vật như rồng, ngựa, voi, mèo.

Nghề điêu khắc này không có trường lớp dạy, chỉ là sự truyền dạy từ bậc tiền bối sang con cháu trong gia đình. Ngày nay, kỹ thuật chạm khảm gỗ đã phát triển đến đỉnh cao với các phương pháp như chạm lọng, chạm chìm, chạm nổi, chạm xếp lớp, v..v. Chính vì vậy, những sản phẩm mỹ nghệ chạm khảm gỗ có giá trị vô cùng lớn.

3.12.Làng tranh sơn dầu

Ở phố Hội An, hầu hết các bức tranh sơn dầu thường miêu tả cuộc sống của người dân Hội An xưa: những con phố, những gánh hàng rong, những căn nhà cổ, và cuộc sống hàng ngày của họ. Chất liệu chính là bột màu được trộn với dầu khô làm chất kết dính. Người dân Hội An xưa thường dùng các loại dầu như dầu hạt lanh hoặc dầu hạt anh túc. Dầu được nấu sôi với một loại nhựa cây như nhựa thông hoặc nhựa nhũ hương để tạo ra một lớp dầu bóng làm cho bức tranh sáng bóng và đẹp mắt.

Tất cả các sản phẩm thủ công được đề cập đều được trưng bày tại xưởng thủ công mỹ nghệ Hội An. Những sản phẩm này không chỉ thể hiện tinh thần dân tộc mà còn được bày bán để mang đi xa. Đặc biệt, nhiều sản phẩm được xuất khẩu ra nước ngoài, là niềm tự hào của người dân Quảng và Việt Nam.

Có thể nói, xưởng thủ công mỹ nghệ Hội An là một phần của di sản văn hóa cần được bảo tồn và phát triển, góp phần làm nên sức hút của phố cổ Hội An. Hãy cùng Mytour.vn đến thăm xưởng thủ công mỹ nghệ Hội An để trải nghiệm nhé.

Hồng Hưng

Nguồn: Tổng hợp