Khám phá ý nghĩa của mặt nạ giấy bồi truyền thống trong ngày Tết Trung thu

Mặt nạ giấy bồi truyền thống thường được sử dụng làm đồ chơi trong dịp Tết Trung thu. Chúng có nhiều hình dạng khác nhau như siêu anh hùng, động vật...

Ngoài những chiếc lồng đèn sặc sỡ, mặt nạ giấy bồi cũng là một vật phẩm phổ biến đối với trẻ em trong ngày Tết Trung thu. Những chiếc mặt nạ này được làm từ giấy với nhiều màu sắc không chỉ làm đẹp mắt mà còn chứa đựng nhiều giá trị văn hóa tâm linh của người Việt.

Giới thiệu về mặt nạ giấy bồi trong lễ hội Trung thu

Trước kia, mặt nạ giấy bồi ít được chú ý vì sự phổ biến và giá rẻ của những chiếc mặt nạ nhựa Trung Quốc. Nhưng gần đây, các bậc phụ huynh ngày càng quan tâm đến việc truyền đạt giá trị truyền thống cho con cái nên họ thường chọn mua những đồ chơi truyền thống như tò he, lồng đèn giấy, mặt nạ giấy,...

Ngoài việc mang lại niềm vui cho trẻ em, những chiếc mặt nạ này còn là phương tiện để người lớn truyền đạt những giá trị văn hóa dân tộc cho trẻ em.

Mặt nạ giấy bồi mang nhiều hình dạng đa dạng, đại diện cho nhiều nhân vật từ đời thực, văn học, hoạt hình, phim ảnh như Ông Địa, Thị Nở, Chí Phèo, Tôn Ngộ Không, Trư Bát Giới, Thỏ Ngọc, hổ, mèo,... Giá của những chiếc mặt nạ này dao động từ 35.000 - 50.000 VNĐ mỗi chiếc. Giá này khá hợp lý vì mọi công đoạn làm ra chúng đều là thủ công và không sử dụng nguyên liệu chứa chất độc hại.

Ý nghĩa sâu sắc của mặt nạ giấy bồi

Mỗi chiếc mặt nạ giấy bồi mang một ý nghĩa riêng. Theo PGS-TS Trang Thanh Hiền (ĐH Mỹ Thuật Hà Nội): “Mặc dù có vẻ là đồ chơi giải trí cho trẻ em nhưng thực sự chúng mang lại những thông điệp văn hóa rất sâu sắc.”

Chiếc mặt nạ hình con lân màu đỏ kết hợp với Ông Địa cầm quạt không chỉ tạo ra các tiết mục múa lân sôi động cho trẻ em mà còn là biểu tượng cho sự khởi đầu thịnh vượng.

Bên cạnh đó, những chiếc mặt nạ giấy bồi cũng mang theo ý nghĩa Phật giáo như lòng dũng cảm, tình nghĩa thầy trò, cuộc chiến giữa thiện và ác qua hình ảnh của Đường Tăng, Tôn Ngộ Không, Trư Bát Giới,...

Mặc dù chỉ là những hình dáng đơn giản nhưng mặt nạ giấy bồi mang theo ý nghĩa lớn hơn làm niềm vui cho trẻ em.

Dưới ánh trăng rằm, trẻ em mang mặt nạ đi phá cỗ và hát những khúc đồng dao, thể hiện sự hòa hợp của “thiên thời địa lợi nhân hòa”, mong muốn một cuộc sống sung túc, ấm no và sức khỏe dồi dào.

Quy trình làm mặt nạ giấy bồi

Mặt nạ giấy bồi là sản phẩm thủ công đòi hỏi sự cẩn thận từ việc phơi khô giấy đến việc vẽ màu. Được làm từ giấy xé vụn và đắp bồi lên nhau để tạo độ dày và kết dính.

Cách làm mặt nạ giấy bồi trải qua nhiều bước công phu. Ban đầu, nghệ nhân tạo nhiều khuôn đúc mặt nạ từ xi măng với nhiều hình dáng. Sau đó, họ xé giấy thành từng mảnh vụn và dùng hồ dán từ bột sắn để dán bồi lên khuôn đúc thành nhiều lớp.

Đây là giai đoạn quan trọng quyết định hình dáng và độ bền của mặt nạ. Nghệ nhân cần đảm bảo độ căng, độ mịn, độ dày và hình dáng chuẩn với khuôn đút. Tiếp theo, họ sẽ phơi khô các khuôn đút dưới ánh nắng mặt trời.

Cuối cùng, họ bắt đầu tô sơn lên mỗi chiếc mặt nạ, một giai đoạn đòi hỏi độ tỉ mỉ và tốn thời gian nhất vì mỗi chiếc mặt nạ được tô nhiều lớp chồng lên nhau. Lớp sơn này cần phải khô hoàn toàn trước khi tô lớp tiếp theo để tránh bị nhòe màu.

Mua mặt nạ giấy bồi Trung thu ở đâu?

Nghề thủ công làm mặt nạ giấy bồi vẫn được duy trì ở một số địa phương ở Việt Nam, chủ yếu là ở Hà Nội và Hưng Yên. Đặc biệt, ở Hà Nội có cặp vợ chồng Nguyễn Văn Hòa - Đặng Hương Lan, là những nghệ nhân gìn giữ nét đẹp của mặt nạ giấy bồi trong suốt 40 năm qua.

Với tinh thần nhiệt huyết và lòng yêu nghề, họ đã tạo ra hàng trăm nghìn chiếc mặt nạ thủ công để cung cấp ở khắp mọi nơi trong mỗi dịp Tết Trung thu.

Với chính sách phát triển du lịch kết hợp làng nghề thủ công để quảng bá nét đẹp văn hóa dân tộc, gia đình của vợ chồng nghệ nhân này trở thành một điểm đến không chỉ dạy nghề cho những người có đam mê văn hóa mà còn là địa điểm tham quan văn hóa hấp dẫn cho du khách trong và ngoài nước.

Ngày nay, mặt nạ giấy bồi đang dần lấy lại vị thế của mình trong thị trường đầy cạnh tranh. Bạn có thể mua chúng ở các cửa hàng đồ chơi, chợ đêm, gian hàng Trung Thu hoặc trực tuyến qua các trang mạng xã hội, website mua sắm,...

Giữa cuộc sống hiện đại vội vã, Mytour hy vọng bạn sẽ tìm lại những giá trị đơn giản và ý nghĩa nhất của ngày Tết Trung thu với những chiếc mặt nạ giấy bồi đầy màu sắc kèm theo những chiếc bánh trung thu truyền thống,... để Tết Trung thu trở nên ý nghĩa và ấm áp hơn bao giờ hết!

Để thưởng thức bánh Trung thu, bạn có thể mua chúng trực tuyến tại Mytour với đa dạng thương hiệu như bánh Trung thu Kinh Đô, bánh Trung thu Richy, bánh Trung thu Bibica.

Mua trà các loại tại Mytour để cùng thưởng thức bánh Trung thu nhé: