Bạn có đam mê chụp ảnh không? Để chụp ảnh chuyên nghiệp, bạn cần hiểu về những thuật ngữ như khẩu độ, độ phơi sáng,... Theo dõi bài viết dưới đây để nắm bắt thêm kiến thức về khẩu độ ống kính máy ảnh nhé.
1. Khẩu độ là gì?
Khẩu độ là độ mở của ống kính để ánh sáng đi vào máy ảnh. Bạn có thể hiểu khẩu độ như pupil của con người. Khi có ánh sáng yếu, đồng tử mở rộng để nhận nhiều ánh sáng hơn. Khi có ánh sáng mạnh, nó co lại để hạn chế ánh sáng (tương tự như lỗ khẩu trên máy ảnh).
Hình ảnh về khẩu độ trong ống kính máy ảnh
Khẩu độ là một trong ba yếu tố quyết định độ sáng cùng với tốc độ màn trập và ISO. Hiểu rõ về khẩu độ sẽ giúp bạn chụp ảnh sáng đồng đều hơn.
2. Ý nghĩa của khẩu độ
- Khẩu độ ảnh hưởng đến độ phơi sáng như thế nào?
Khi thay đổi khẩu độ, lượng ánh sáng tổng thể đi qua cảm biến máy ảnh sẽ thay đổi theo. Việc sử dụng các khẩu độ khác nhau cũng mở ra nhiều cách sáng tạo khác nhau và tạo ra hiệu ứng độc đáo trên ảnh.
Độ phơi sáng của 3 bức ảnh chụp với 3 ống kính có khẩu độ khác nhau
Khi đường kính của khẩu độ thay đổi, nó ảnh hưởng đến lượng ánh sáng vào cảm biến máy ảnh, tuỳ thuộc vào tình huống cụ thể của cảnh được chụp.
- Khẩu độ ảnh hưởng đến độ sâu trường ảnh như thế nào?
Một yếu tố quan trọng khác của khẩu độ là độ sâu trường ảnh. Độ sâu trường ảnh là phạm vi sắc nét của ảnh từ trước đến sau. Các hình ảnh có độ sâu trường ảnh hạn hẹp sẽ chỉ có một phần nét, trong khi hình ảnh có độ sâu trường ảnh lớn sẽ có cả tiền cảnh và hậu cảnh đều rõ nét.
Khẩu độ lớn hoặc nhỏ sẽ tạo ra độ sâu trường ảnh khác nhau
Nếu bạn sử dụng khẩu độ lớn khi chụp ảnh, vùng lấy nét sẽ hẹp hơn, tạo ra độ sâu trường ảnh hẹp. Sử dụng khẩu độ nhỏ sẽ làm cho hình ảnh sắc nét hơn và vùng lấy nét rộng hơn. Khi muốn có độ sâu trường ảnh sâu, hãy chọn khẩu độ cẩn thận để tránh nhiễu xạ từ ống kính ảnh hưởng đến hình ảnh cuối cùng của bạn.
3. Đơn vị đo của khẩu độ
Trong nhiếp ảnh, kích thước của khẩu độ được đo bằng thang đo F-STOP. Trên máy ảnh, bạn sẽ thấy kích thước của khẩu độ được biểu diễn dưới dạng 'f/số' như f/4, f/2,... Số f biểu hiện mức độ rộng hoặc hẹp của khẩu độ. Kích thước của khẩu độ ảnh hưởng đến độ phơi sáng và độ sâu trường ảnh.
Kích thước của khẩu độ được đo bằng thang F-STOP
4. So sánh khẩu độ lớn và nhỏ
Điều này làm cho những người mới bắt đầu học nhiếp ảnh thường cảm thấy rối.
Hình minh họa về kích thước của các khẩu độ
5. Khẩu độ tối đa và tối thiểu trong ống kính
Mỗi ống kính đều có giới hạn về độ lớn hay nhỏ của khẩu độ. Khi xem các thông số kỹ thuật của ống kính, bạn sẽ thấy khẩu độ tối đa và tối thiểu là bao nhiêu. Khẩu độ tối thiểu thường không quan trọng bằng vì hầu hết các ống kính máy ảnh trên thị trường đều có khẩu độ ít nhất ở mức f/16.
Đọc thông số kỹ thuật của máy ảnh để biết khẩu độ tối đa và tối thiểu
Khẩu độ tối đa thường được quan tâm hơn, nó cho biết ống kính có thể nhận ánh sáng tối đa (hay chụp ảnh rõ nét). Ví dụ, với ống kính 18mm, khẩu độ tối đa là f/3.5 và với ống kính 55mm, khẩu độ tối đa là f/5.6. Ống kính khẩu độ lớn thường có giá cao hơn so với khẩu độ nhỏ.
6. Cách sử dụng các khẩu độ khác nhau
Các khẩu độ khác nhau được sử dụng cho các ống kính với mục đích chụp ảnh khác nhau. Dưới đây là một số khoảng khẩu độ thông dụng với cách sử dụng như sau:
+ Khẩu độ từ f/0.95 đến f/1.4: Đây là khẩu độ nhanh, thường xuất hiện trên các máy ảnh chuyên nghiệp, cho phép thu thập nhiều ánh sáng nhất có thể. Khẩu độ này thích hợp cho việc chụp ảnh trong điều kiện thiếu sáng như chụp ảnh trong nhà, chụp bầu trời đêm,...
+ Khẩu độ từ f/1.8 đến f/2: Máy ảnh sử dụng khẩu độ này có thể cung cấp ánh sáng yếu hơn một chút so với khẩu độ nhanh. Ảnh chụp ở khẩu độ này vẫn có độ sâu trường ảnh đủ cho các đối tượng gần và tạo ra hiệu ứng bokeh đẹp mắt.
+ Khẩu độ từ f/2.8 đến f/4: Đây là khẩu độ ống kính được ưa chuộng bởi các nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp. Nó mang lại hình ảnh ổn định và linh hoạt ngay cả trong điều kiện ánh sáng yếu, và đảm bảo độ sắc nét tốt. Khẩu độ này thường được sử dụng cho chụp ảnh du lịch, thể thao, động vật hoang dã,...
+ Khẩu độ từ f/5.6 đến f/8: Đây là khẩu độ lý tưởng cho việc chụp ảnh phong cảnh, kiến trúc và ảnh đông đúc. Giảm khẩu độ xuống f/5.6 mang lại hình ảnh sắc nét và tăng khẩu độ lên f/8 nếu cần thêm độ sâu trường ảnh.
+ Khẩu độ từ f/11 đến f/16: Đây là khẩu độ ống kính được sử dụng cho việc chụp ảnh phong cảnh, kiến trúc và ảnh macro khi cần độ sâu trường ảnh lớn. Hãy cẩn thận với việc điều chỉnh khẩu độ trong khoảng này để tránh mất độ sắc nét do nhiễu xạ ống kính.
+ Khẩu độ từ f/22 trở xuống: Nên tránh sử dụng khẩu độ này vì ảnh sẽ mất đi độ sắc nét. Nếu cần độ sâu trường ảnh hơn, bạn nên di chuyển xa vật chụp hoặc sử dụng kỹ thuật chụp ảnh xếp chồng tiêu điểm.
Sự khác biệt của một bức ảnh khi sử dụng các khẩu độ khác nhau
7. Cách lựa chọn khẩu độ phù hợp
Việc lựa chọn khẩu độ thích hợp phụ thuộc vào mục đích chụp ảnh của bạn. Trong điều kiện ánh sáng yếu, bạn có thể sử dụng khẩu độ lớn như f/2.8 để tạo ra những bức ảnh có độ sáng tốt.
Bạn cần phải chọn khẩu độ phù hợp với mục đích chụp ảnh của mình
Về độ sâu trường ảnh, khẩu độ lớn tạo ra một phần lớn nền mờ (lý tưởng cho chụp ảnh chân dung với tiêu điểm nông). Bạn có thể chụp được chi tiết rõ nét cả ở tiền cảnh và hậu cảnh (lý tưởng cho chụp phong cảnh, kiến trúc và ảnh macro).
8. Một số câu hỏi khác
- Khẩu độ nào là tốt nhất cho Chụp ảnh Chân dung?
Bạn có thể chụp ảnh chân dung với ống kính máy ảnh 50mm hoặc 85mm, sử dụng khẩu độ rộng hơn f/1.8. Nếu đối tượng gần với ống kính, bạn có thể nên dùng khẩu độ cao hơn như f/3.2 hoặc f/4 để đảm bảo khuôn mặt của đối tượng luôn sắc nét.
Bạn nên sử dụng các khẩu độ f/1.8, f/3.2 và f/4 để chụp ảnh chân dung
Tuy nhiên, tăng khẩu độ cũng có nghĩa là hình ảnh sẽ trở nên tối hơn và bạn cần điều chỉnh để đảm bảo phơi sáng đồng đều cho hình ảnh.
- Khẩu độ nào là tốt nhất cho Chụp ảnh phong cảnh?
Các khẩu độ nhỏ như f/8 hoặc f/16 thường được sử dụng để tạo ra vùng lấy nét rộng, rất phù hợp cho chụp ảnh phong cảnh.
Bạn nên sử dụng ống kính có khẩu độ f/8 hoặc f/16 để chụp ảnh phong cảnh
- Khẩu độ cao hay thấp là tốt hơn?
Khẩu độ cao hay thấp không quan trọng bằng mục đích chụp và kiến thức về việc sử dụng khẩu độ phù hợp với bạn. Nếu không chọn đúng khẩu độ cho đối tượng và mục đích chụp, bức ảnh sẽ không có tính thẩm mỹ và độ sắc nét cần thiết.
- Khẩu độ có ảnh hưởng đến lấy nét không?
Câu trả lời là Có. Thực tế, đa số ống kính đạt độ sắc nét cao nhất ở khẩu độ f/4, f/5.6 hoặc f/8. Các khẩu độ này đủ nhỏ để ngăn ánh sáng từ cạnh của ống kính, nhưng bạn vẫn cần kiểm tra nhiễu xạ để đảm bảo ảnh rõ nét.
- Lấy nét tốt nhất ở khẩu độ nào?
Ở khẩu độ f/11, ống kính máy ảnh sẽ đạt được độ nét tốt nhất. Đây là lựa chọn lý tưởng cho chụp ảnh phong cảnh và chân dung chi tiết.
- Khẩu độ nào cho phép nhiều ánh sáng nhất?
+ Khẩu độ f/5.6 thích hợp cho chụp ảnh ít người trong điều kiện ánh sáng thấp, bạn cũng có thể sử dụng flash để cải thiện chất lượng ảnh.
+ Khẩu độ f/1.4 là lựa chọn tuyệt vời cho chụp ảnh trong điều kiện ánh sáng thấp, tạo ra hiệu ứng bokeh đẹp mắt với độ sâu trường ảnh hẹp.
Ngoài ra, bạn cũng có thể sử dụng khẩu độ f/2 và f/2.8 để chụp ảnh hiệu quả trong điều kiện ánh sáng yếu.
Ống kính có các khẩu độ f/5.6, f/1.4, f/2 và f/2.8 là lựa chọn lý tưởng cho việc chụp ảnh trong điều kiện ánh sáng yếu.
- Khẩu độ nào giảm thiểu ánh sáng nhất?
Khẩu độ f/16 là khẩu độ nhỏ nhất, giảm thiểu ánh sáng nhất. Bạn có thể chụp ảnh dưới ánh sáng mặt trời rực rỡ với khẩu độ này.
Cảm ơn quý vị đã đọc bài viết này. Hy vọng nó đã cung cấp đầy đủ thông tin hữu ích về khẩu độ ống kính cho bạn.