Khẩu súng của Chekhov (Cây súng trường của Chekhov, tiếng Nga: Чеховское ружьё) là một nguyên tắc trong nghệ thuật kịch, nhấn mạnh rằng mọi yếu tố trong câu chuyện cần phải có mục đích rõ ràng, và những chi tiết không cần thiết nên bị loại bỏ. Nguyên tắc này khuyến khích rằng nếu một yếu tố xuất hiện, nó sẽ phải có vai trò quan trọng hoặc tác động đáng kể trong câu chuyện, như ví dụ về khẩu súng trong vở kịch The Seagull của Chekhov. Ernest Hemingway đã chỉ trích nguyên tắc này trong bài luận 'The Art of the Short Story', đưa ra ví dụ về các nhân vật trong truyện ngắn 'Fifty Grand' mà không bao giờ được nhắc lại. Hemingway tin rằng độc giả sẽ tìm kiếm ý nghĩa sâu xa trong những chi tiết tưởng chừng như không quan trọng, trong khi nhiều nhà văn khác lo ngại rằng việc quá chú trọng vào nguyên tắc của Chekhov có thể khiến câu chuyện trở nên dễ đoán và đơn điệu.
Nguyên tắc
- 'Hãy chắc chắn rằng bạn loại bỏ mọi chi tiết không liên quan đến câu chuyện. Nếu bạn đã đề cập đến một cây súng trường trong chương đầu tiên, thì đến chương tiếp theo, cây súng đó phải được sử dụng. Nếu không, đừng để nó xuất hiện.'
- 'Không nên đặt một cây súng đã được nạp đạn trên sân khấu nếu bạn không có ý định sử dụng nó. Chekhov đã nhấn mạnh rằng việc hứa mà không thực hiện là sai lầm.' Chekhov viết trong thư gửi Aleksandr Semenovich Lazarev (bút danh của A. S. Gruzinsky), ngày 1 tháng 11 năm 1889. Ở đây, 'khẩu súng' đề cập đến một phần của vở kịch mà Chekhov cho là không cần thiết và không liên quan.'
- 'Nếu trong màn đầu tiên bạn treo một khẩu súng lên tường, thì trong các màn sau, khẩu súng đó phải được sử dụng. Nếu không, đừng treo nó lên.' Trích từ Hồi tưởng của Gurlyand về A. P. Chekhov, trong Teatr i iskusstvo 1904, số 28, ngày 11 tháng 7, trang 521.
- Điềm báo – một kỹ thuật trong kể chuyện mà những gì sắp xảy ra được gợi ý trước để kích thích sự tò mò hoặc để chuẩn bị cho những điều bất ngờ.
- MacGuffin – một động cơ trong cốt truyện cần thiết, tạo động lực cho các nhân vật, nhưng bản thân nó thường không quan trọng hoặc không có nhiều ý nghĩa.
- Cá trích đỏ – một chiến thuật thu hút sự chú ý vào một yếu tố cụ thể nhằm đánh lừa hoặc làm cho người đọc/màn ảnh phân tâm.
- Câu chuyện chú chó lông xù – một kiểu kể chuyện kéo dài không có kết thúc rõ ràng, khiến người nghe cảm thấy thất vọng vì thiếu sự giải quyết.