Buzz
Quá trình phân hủy của cá voi kéo dài hàng chục năm, trở thành nguồn cung cấp thức ăn quý giá cho cộng đồng sinh vật biển sâu.
Là những sinh vật biển khổng lồ, cái chết của cá voi mang lại nhiều bí ẩn cho khoa học, khi hiện tượng này hiếm gặp và cung cấp ít cơ hội cho nghiên cứu ngoài tự nhiên.
Theo Tiến sĩ Adrian Glover, cái chết của cá voi mở ra cánh cửa sự sống cho hàng trăm loài dưới đại dương, với vai trò kéo dài đến 50 năm trong chu trình sinh học của hành tinh.
Với tư cách là 'gã khổng lồ' của đại dương, cá voi đóng vai trò là bậc thầy dưới lòng biển sâu.
Ngay sau khi chết, quá trình phân hủy của cá voi bắt đầu, biến chúng thành bong bóng khí và đôi khi trôi dạt lên mặt biển, thu hút cá mập và các loài chim biển.
Gã khổng lồ của đại dương cuối cùng sẽ chìm sâu, từng km một, cho đến khi đạt tới nơi an nghỉ cuối cùng dưới đáy biển.
Sau cái chết, cá voi trở thành nguồn sống quan trọng cho cả một hệ sinh thái biển sâu, từ những sinh vật lớn ăn xác đến vi khuẩn li ti, mang lại nguồn thức ăn dồi dào cho sinh vật đáy biển.
Bữa tiệc dưới đại dương kéo dài 50 năm từ một con cá voi.
Khi cá voi nằm yên dưới đáy, nó trở thành nguồn thức ăn cho cá mù, cá mập ngủ, cua, tôm hùm và đa dạng sinh vật khác, cung cấp dưỡng chất từ thịt đến xương trong khoảng hai năm đầu.
Sau các sinh vật lớn, những 'thực khách' nhỏ hơn như giun, ốc biển, tôm sẽ tiếp tục đánh bại xác cá, biến nó thành một bộ xương trơ trụi, khai thác mọi chất hữu cơ còn lại.
Giun xương, hay còn gọi là Osedax, đóng vai trò chính trong việc phân hủy xương cá voi, ăn mòn xương nhờ vào quá trình hóa học đặc biệt, thậm chí oxy hóa xương để tăng tốc độ phân hủy, mất tới 10 năm để hoàn tất.
Khám phá bất ngờ
Trong thập kỷ đến nửa thế kỷ tiếp theo, xác cá voi không chỉ nuôi dưỡng động vật ăn xác mà còn cung cấp loại thức ăn đặc biệt mà khoa học mới khám phá.
Vi khuẩn chiếm lấy xương cá voi, tạo ra hydro sunfua, khí có mùi trứng thối. Quá trình hóa tự dưỡng cho phép động vật chuyển hóa năng lượng từ hóa chất, không phải thức ăn. Động vật thân mềm và giun ống dựa vào xác cá voi, hấp thụ chất hóa học từ xương.
Trước khi hiểu biết về cá voi chìm đầy đủ, người ta tưởng rằng đa dạng sinh học như vậy chỉ ở lỗ thủy nhiệt và thấm lạnh, nơi hydro sunfua và mêtan thoát ra. Nay, xác cá voi được biết là cầu nối cho sự phân tán của sinh vật chuyên biệt khắp đáy biển, kể cả nơi hoang vắng.
Nếu cá voi chết trên bờ biển thì sao?
Không phải cá voi nào cũng đạt đến đáy đại dương sau cái chết.
Thay vào đó, một số cá voi bị kẹt trên các bờ biển khắp thế giới. Mặc dù con người thường cố gắng giải cứu chúng, nhưng khi không có nước để duy trì sức nổi, trọng lượng cơ thể của chúng sẽ nhanh chóng đè bẹp các cơ quan nội tạng.
100 tấn thịt phân hủy từ một con cá voi mắc cạn là một khoa học quý giá - cơ hội tuyệt vời để nhà nghiên cứu khám phá sâu hơn về một sinh vật thường được xem là xa xỉ.
Tham khảo nguồn: NHM, The Guardian
