Cách thực hiện truyền hồng cầu khối ra sao?
Khi cơ thể mất máu lớn do nhiều nguyên nhân khác nhau, việc truyền máu từ người khác cùng nhóm máu là phương pháp cứu chữa.
Hồng cầu khối là một loại chế phẩm máu đã được xử lý
Cơ sở lưu trữ máu là ngân hàng, nơi chứa máu từ tình nguyện viên tham gia hiến máu. Máu có thể lưu trữ trong điều kiện thích hợp và được sử dụng cho người mất máu hoặc cần thay máu.
Có nhiều dạng chế phẩm máu, trong đó máu toàn phần là một loại. Ngoài ra, còn có các dạng khác như máu dòng tiểu cầu, máu dòng huyết tương, và máu dòng bạch cầu.
Hồng cầu khối được chế tạo từ máu toàn phần thông qua quá trình ly tâm, tách plasma và thêm dung dịch nuôi dưỡng thích hợp.
Dung dịch hồng cầu khối có chứa một lượng lớn tế bào hồng cầu
Bệnh nhân cần truyền hồng cầu khối sẽ được truyền dung dịch tĩnh mạch giống như việc truyền máu bình thường, và quá trình truyền sẽ được theo dõi các chỉ số như huyết áp, nhịp tim, và phản ứng cơ thể.
Khi nào thì chỉ định truyền hồng cầu khối?
Việc chỉ định truyền các dạng chế phẩm máu phụ thuộc vào bệnh lý cụ thể của mỗi bệnh nhân, và truyền hồng cầu khối thường được chỉ định khi cần tăng nồng độ hemoglobin trong máu, tức là cần cung cấp lượng oxy đủ cho cơ thể.
Cụ thể, những bệnh nhân thường cần truyền hồng cầu khối bao gồm:
Người mắc bệnh thiếu máu mạn tính
Những người mắc bệnh thiếu máu mạn tính thường gặp tình trạng cơ thể cần lượng oxy lớn hơn để duy trì hoạt động sống. Truyền hồng cầu khối giúp xử lý tình trạng này bằng cách tăng tế bào hồng cầu vận chuyển oxy mà không làm tăng thể tích tuần hoàn.
Ví dụ như trẻ em, người già mắc bệnh thiếu máu mạn tính không thể điều trị bằng các chất tạo máu như Vitamin B12, acid folic hay chất sắt. Ngoài ra, những người bị xuất huyết tiêu hóa nặng, mắc bệnh tim nặng cũng có thể cần truyền hồng cầu khối.
Truyền hồng cầu khối là biện pháp cứu sống bệnh nhân mất nhiều máu
Khi cần truyền máu cấp cứu
Đối với những người mất lượng máu lớn do chấn thương, tai nạn, phẫu thuật hoặc cấp cứu cho sản phụ, truyền hồng cầu khối là cần thiết. Hồng cầu khối được truyền sẽ tăng vận chuyển oxy nhanh chóng và bù nhanh thể tích tuần hoàn.
Đặc biệt, hồng cầu khối nhóm O hoặc cùng nhóm được ưu tiên sử dụng khi cấp cứu người mất máu nhiều khi chưa kịp làm xét nghiệm nhóm máu.
Ngoài hồng cầu khối, tùy từng trường hợp mà người bệnh cần truyền cả chế phẩm khác như hồng cầu đông lạnh, hồng cầu nghèo bạch cầu, hồng cầu rửa,...
Truyền hồng cầu khối có ảnh hưởng gì tới sức khỏe không?
Mặc dù giúp cứu sống nhanh chóng cho bệnh nhân mất máu, thiếu máu hoặc cần thay máu nhưng truyền hồng cầu khối có thể gây ra những phản ứng không mong muốn với người bệnh. Phản ứng này có thể liên quan đến chế phẩm máu, lượng máu nhận, thành phần máu hoặc bản thân người bệnh.
Do đó, ngoài việc truyền hồng cầu khối để cứu sống người bệnh, cần phải thực hiện các biện pháp khắc phục và giảm thiểu tai biến không mong muốn, tránh gây nguy hiểm đến tính mạng người bệnh. Hầu hết bệnh nhân truyền hồng cầu khối đều gặp phải tai biến không mong muốn xảy ra sớm hoặc muộn. Vì vậy, chỉ nên truyền hồng cầu khối khi thực sự cần thiết.
Truyền một lượng lớn hồng cầu khối có thể gây ra một số ảnh hưởng đến cơ thể.
Tai biến do truyền hồng cầu khối có thể xảy ra do truyền một lượng quá lớn khiến cơ thể không kịp thích ứng, do nhiễm trùng hoặc do bất đồng miễn dịch. Tùy theo mức độ và loại tai biến mà cách xử lý sẽ khác nhau, song hầu hết có thể xử lý được.
3.1. Truyền hồng cầu khối có thể gây ra các phản ứng không mong muốn cấp tính như:
Bao gồm:
Nhiễm khuẩn.
Sốc phản vệ.
Tổn thương phổi cấp do truyền máu.
Phản ứng dị ứng, nổi mề đay.
Phản ứng sốt không do tan máu.
Tan máu cấp.
3.2. Truyền hồng cầu khối cũng có thể gây ra các phản ứng không mong muốn muộn sau này.
Các tai biến xuất hiện muộn nhưng cần được theo dõi để phát hiện và xử lý, bao gồm:
Bệnh ghép chống chủ do truyền máu.
Lây các bệnh qua đường truyền máu: Viêm gan B, C, giang mai, HIV, sốt rét, nhiễm Cytomegalovirus,...
Tai biến khi truyền hồng cầu khối khối lượng lớn: nhiễm độc citrat, rối loạn huyết động, nhiễm sắt, hạ thân nhiệt,...
Người bệnh truyền hồng cầu khối gặp tai biến sớm thường biểu hiện bằng: Sẩn ngứa, mề đay trên da, sốt, rét run, đau bụng, đau lưng, đau đầu, bồn chồn, lo âu, mất tri giác, lơ mơ, buồn nôn, đột ngột chảy máu nhiều ở những vết thương trước, nước tiểu có huyết sắc tố,... Khi gặp phải những biểu hiện trên sau khi truyền hồng cầu khối, cần thông báo ngay cho bác sĩ để được điều trị khắc phục, tránh gây nguy hiểm cho sức khỏe.
Cần thông tin cho bác sĩ khi gặp tai biến sau truyền hồng cầu khối như buồn nôn, rét run, nổi mẩn đỏ,...
Như vậy, truyền hồng cầu khối là biện pháp cấp cứu quan trọng giúp bù lại lượng máu đã mất hoặc thay thế máu có vấn đề nhưng không thể khắc phục được bằng cách khác. Hiện nay, truyền hồng cầu khối được thực hiện tại nhiều bệnh viện, cơ sở y tế nhưng hãy chọn địa chỉ có điều kiện vật chất, trang thiết bị cùng với các bác sĩ giàu kinh nghiệm để giảm nguy cơ tai biến do truyền hồng cầu khối.