1. Những điều cơ bản về căn bệnh dại
Bệnh dại được truyền từ động vật sang người, do virus Rabies thuộc họ Lyssavirus, Rhabdoviridae gây ra. Khoảng thời gian ủ bệnh là từ 1 đến 3 tháng, có khi chỉ một tuần hoặc một năm tùy thuộc vào lượng virus và vị trí xâm nhập vào cơ thể.
Các triệu chứng khi mắc bệnh thường bao gồm sốt cao, ngứa, nóng rát và đau châm ở vùng bị tổn thương. Khi virus lây lan đến hệ thần kinh trung ương, sẽ gây viêm nhiễm ở não và tủy sống, dẫn đến tử vong.
Hình dáng của virus Rabies gây ra bệnh dại
Bệnh dại có 2 dạng, mỗi dạng đều có các triệu chứng riêng:
- Thể điên: người bị biến động, kích động, sợ gió, nước, tiếng ồn, ánh sáng,... Một số trường hợp có rối loạn hệ thần kinh với biểu hiện: tiết nước bọt nhiều, huyết áp thấp, mồ hôi. Sau vài ngày từ khi xuất hiện triệu chứng, bệnh nhân sẽ chết do ngừng hô hấp và tim ngừng đập.
- Thể tê liệt: bệnh này diễn biến chậm hơn so với thể điên. Các cơ ở vùng bị cắn sẽ dần tê liệt, sau đó bệnh nhân rơi vào tình trạng hôn mê và chết.
Sau khi bị chó điên cắn, cần tiêm phòng dại ngay?
Sơ cứu sau khi chó dại tấn công
Trước khi tìm hiểu về thời gian tiêm phòng sau khi bị chó dại cắn, hãy biết cách cấp cứu kịp thời.
Rửa sạch và khử trùng vết thương
Vùng bị chó dại cắn cần được rửa sạch bằng nước chảy và xà phòng kháng khuẩn trong 10 - 15 phút. Việc này giúp giảm nguy cơ nhiễm trùng và lượng virus dại xâm nhập.
Khi rửa, cần nhẹ nhàng và không chà mạnh. Sử dụng cồn 70 độ hoặc dung dịch povidone iodine 10% để sát trùng vết thương.
Kiểm soát chảy máu
Sau khi bị chó dại cắn, nếu máu không chảy nhiều thì không cần kiểm soát, chỉ cần kiểm soát khi máu vẫn chảy sau 10 - 15 phút. Cách kiểm soát máu: Đặt miếng gạc y tế lên vết thương, sau đó băng lại.
Nếu vết thương chảy nhiều máu, phun ra thành tia máu, sử dụng dây thun để quấn quanh vết thương.
Sau khi bị chó dại cắn, những việc cần làm
Khi nào cần tiêm phòng dại sau khi bị chó dại cắn?
Sau khi bị chó dại cắn, thời gian tốt nhất để tiêm phòng dại là khi nào? Chuyên gia y tế khuyến nghị rằng, tiêm vaccine phòng dại càng sớm càng tốt. Tiêm vaccine trong vòng 6 giờ được coi là sớm, sau đó là muộn. Đây là thời gian tối thiểu để tiêm phòng dại.
Cách tiêm vaccine phòng dại được cá nhân hóa cho mỗi bệnh nhân, có thể là huyết thanh kháng dại hoặc vaccine phòng dại, theo chỉ định cụ thể của bác sĩ dựa trên tổn thương, vị trí và tình trạng sức khỏe của bệnh nhân.
Ngoài thời gian sau khi bị chó dại cắn thì cần tiêm phòng, liều lượng vaccine cũng sẽ thay đổi tùy theo lịch sử tiêm chủng trước đó.
Trong trường hợp bị cắn bởi chó dại và chưa được tiêm vaccine phòng dại trước đó: cần tiêm vaccine ngay sau khi tiếp xúc với virus để ngăn ngừa nguy cơ mắc bệnh. Cần tiêm tổng cộng 4 mũi ở cơ vai, mũi đầu tiên sau khi bị cắn, các mũi tiếp theo sẽ được tiêm vào ngày thứ 3, thứ 7 và ngày thứ 14. Ngoài ra, cũng nên tiêm thêm một mũi globulin để tăng cường miễn dịch chống lại bệnh dại.
Sau khi bị cắn bởi chó dại, không có mốc thời gian cụ thể để tiêm vaccine, việc tiêm càng sớm càng tốt.
Đối với trường hợp bị cắn bởi chó dại và đã tiêm vaccine phòng dại trước đó, chỉ cần tiêm 2 mũi ở cơ vai. Mũi đầu tiên sẽ được tiêm ngay sau khi bị cắn, mũi thứ hai sẽ được tiêm vào ngày thứ 3 sau mũi đầu tiên. Trong trường hợp này, không cần tiêm thêm globulin.
Đối với phụ nữ đang cho con bú và đang mang thai bị cắn bởi chó dại, cần tham khảo ý kiến của bác sĩ về lịch tiêm vaccine phù hợp. Chỉ có bác sĩ mới có thể quyết định lịch tiêm phòng thích hợp.
3. Những điều cần chú ý sau khi tiêm vaccine phòng dại
Ngoài việc quan tâm đến khoảng thời gian sau khi bị chó dại cắn để tiêm vaccine, nhiều người còn lo lắng về tính an toàn của vaccine phòng bệnh, và lo ngại về tác động của nó đối với hệ thần kinh và não. Hiện nay, vaccine phòng bệnh dại được sản xuất bằng công nghệ nuôi cấy trên tế bào Vero, đảm bảo an toàn cho sức khỏe, không gây ra những rủi ro này.
Sau khi tiêm vaccine phòng dại, cần lưu ý:
- Tránh sử dụng chất kích thích và không uống đồ uống chứa cồn.
- Không sử dụng các loại thuốc làm suy giảm hệ miễn dịch trong 6 tháng đầu sau khi tiêm.
- Hạn chế làm việc quá độ.
- Các phản ứng có thể xuất hiện sau khi tiêm cần được nhận biết và đưa đến cơ sở y tế để điều trị ngay lập tức:
+ Cảm thấy đau đầu.
+ Trải qua cảm giác chóng mặt.
+ Có triệu chứng buồn nôn và nôn mửa.
+ Cảm giác đau ở vùng bụng.
+ Trải qua cảm giác chóng mặt.
+ Đau ở các khớp cơ thể.
+ Có cảm giác sốt cao.
+ Xuất hiện nổi mề đay trên da.
Cần lưu ý rằng, mặc dù hiếm khi xảy ra, nhưng co giật có thể gây ngưng thở, ngưng tim và gây hại cho não, thậm chí có thể dẫn đến tử vong.
Để tránh nguy cơ từ việc bị cắn bởi chó dại, việc tiêm phòng ngay sau khi sự việc xảy ra là cần thiết nhất. Việc này không có thời điểm chính xác, quan trọng là nhanh chóng thực hiện để bảo vệ sức khỏe của bản thân.
Để biết rõ hơn về phương pháp tiêm phòng vaccine chống dại, bạn có thể đến các cơ sở y tế trong khu vực hoặc trung tâm tiêm chủng gần nhất để được tư vấn và hỗ trợ.