Một nghiên cứu gần đây từ Trung Quốc đã phát hiện ra một điều thú vị: não bộ của người và chó có thể đồng bộ hóa khi chúng tương tác. Phát hiện này không chỉ làm rõ mối liên kết thần kinh giữa hai loài khác nhau mà còn mở ra cơ hội mới để nghiên cứu các rối loạn xã hội ở con người, đặc biệt là rối loạn phổ tự kỷ (ASD).
Trong nhiều năm qua, các nhà khoa học đã nghiên cứu cách mà con người đồng bộ hóa hoạt động não bộ khi tương tác với nhau, như khi trò chuyện, làm việc hoặc chia sẻ những trải nghiệm chung. Điều này đã được quan sát rõ ràng trong các nghiên cứu trước đây. Tuy nhiên, phát hiện sự đồng bộ hóa giữa con người và một loài động vật khác là một bước đột phá mới trong lĩnh vực khoa học thần kinh.
Nhóm nghiên cứu tại Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc, do nhà sinh vật học Wei Ren dẫn đầu, đã thực hiện các thí nghiệm để đo lường hoạt động thần kinh của cả người và chó. Họ đã gắn các điện cực lên hộp sọ của cả hai loài để theo dõi biến đổi trong hoạt động não bộ khi chúng tương tác với nhau.
Trong thí nghiệm, 10 con chó Beagle đã được ghép đôi với những người tham gia không quen biết. Cả hai đã trải qua quá trình làm quen trong năm ngày, sau đó tham gia vào các hoạt động giao tiếp phi ngôn ngữ như nhìn nhau, vuốt ve hoặc chỉ ngồi cạnh nhau mà không có tương tác nào.
Kết quả thí nghiệm cho thấy khi con người và chó nhìn vào mắt nhau, hoạt động thần kinh ở vùng trán và đỉnh của cả hai trở nên đồng bộ. Điều này chứng tỏ rằng não bộ của chúng ta có khả năng kết nối và 'giao tiếp' với não bộ của chó qua những hành động đơn giản như giao tiếp bằng mắt. Khi con người vuốt ve chó, sự đồng bộ hóa vẫn tiếp tục nhưng mạnh mẽ hơn ở vùng não đỉnh, liên quan đến chú ý và nhận thức.
Một câu hỏi lớn được đặt ra là liệu sự đồng bộ hóa này xuất phát từ não bộ của người hay của chó? Để trả lời câu hỏi này, các nhà nghiên cứu đã sử dụng thuật toán toán học phức tạp để phân tích dữ liệu từ các tương tác giữa người và chó. Kết quả cho thấy chính bộ não con người khởi xướng quá trình đồng bộ hóa thần kinh này. Khi chúng ta nhìn vào mắt chó, vuốt ve chúng, bộ não của chúng ta kích hoạt hoạt động thần kinh tương ứng, từ đó dẫn dắt não bộ của chó tham gia vào 'liên kết' thần kinh này.
Điều thú vị là trong suốt nghiên cứu, sự đồng bộ giữa hai bộ não ngày càng gia tăng, cho thấy rằng khi con người và chó dành thời gian bên nhau, mối liên kết thần kinh giữa họ cũng trở nên sâu sắc hơn. Điều này không chỉ chứng minh rằng sự gắn bó giữa người và chó không chỉ dựa trên cảm xúc mà còn được hỗ trợ bởi sự kết nối thần kinh.
Ngoài việc khám phá sự kết nối thần kinh giữa người và chó, nghiên cứu còn mở ra những khả năng quan trọng trong việc nghiên cứu các rối loạn xã hội, đặc biệt là hội chứng tự kỷ (ASD). Một đặc điểm chính của ASD là sự giảm khả năng tương tác và chú ý xã hội, điều này có thể liên quan đến việc giảm sự đồng bộ hóa não bộ khi tương tác với người khác.
Để kiểm tra giả thuyết này thêm, nhóm nghiên cứu đã thực hiện các thí nghiệm với những chú chó có đặc điểm tương tự như ASD ở người. Kết quả cho thấy sự đồng bộ giữa não bộ của người và chó giảm đáng kể, chứng tỏ sự giảm sút trong chú ý và kết nối xã hội. Điều này củng cố giả thuyết rằng sự thiếu hụt trong nhận thức xã hội ở người mắc ASD có thể liên quan đến việc giảm đồng bộ hóa thần kinh với người khác.
Những phát hiện về sự đồng bộ hóa thần kinh giữa người và chó không chỉ quan trọng trong việc hiểu rõ mối liên kết giữa con người và vật nuôi mà còn mở ra nhiều cơ hội nghiên cứu mới về tâm lý học và thần kinh học. Điều này chứng tỏ rằng não bộ của chúng ta có thể 'giao tiếp' với các loài khác ở cấp độ thần kinh, tạo ra một loại 'ngôn ngữ' không lời giữa con người và động vật.
Ngoài ra, nghiên cứu này cũng mang lại hy vọng trong việc phát triển các phương pháp chẩn đoán và điều trị các rối loạn xã hội như ASD. Việc sử dụng chó làm mô hình nghiên cứu về sự đồng bộ hóa thần kinh có thể giúp chúng ta hiểu rõ hơn về cách não bộ hoạt động trong các mối quan hệ xã hội và cách nó bị suy giảm trong các rối loạn như tự kỷ.
Nghiên cứu này, được công bố trên tạp chí Advanced Science, không chỉ là một bước tiến quan trọng trong khoa học thần kinh mà còn chứng minh rằng mối liên kết đặc biệt giữa con người và chó có thể sâu sắc hơn nhiều so với những gì chúng ta từng tưởng tượng. Khi chúng ta vuốt ve và nhìn vào mắt chú chó của mình, bộ não của cả hai loài tham gia vào một quá trình đồng bộ hóa phức tạp, tạo ra sự kết nối thần kinh mạnh mẽ. Phát hiện này không chỉ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về mối quan hệ giữa con người và vật nuôi mà còn mở ra những hướng nghiên cứu mới về các rối loạn xã hội và cách cải thiện chất lượng cuộc sống của những người mắc rối loạn như ASD.