1. Cân nhắc về chế độ ăn cho thai phụ bị tiền sản giật
1.1. Tầm quan trọng của chế độ dinh dưỡng đối với hội chứng tiền sản giật
Các chuyên gia sản khoa khuyên rằng việc duy trì chế độ ăn đa dạng với đầy đủ dinh dưỡng và kết hợp với luyện tập thể dục thường xuyên sẽ giúp giảm thiểu rủi ro của hội chứng tiền sản giật.
Chế độ ăn đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát các triệu chứng của tiền sản giật.
Cần lưu ý rằng, chế độ ăn kiêng điển hình dành cho những người bị tăng huyết áp có thể giúp kiểm soát cân nặng cho thai phụ bị tiền sản giật. Tuy nhiên, hai chiến lược này không được khuyến nghị cho tiền sản giật mà không có sự giám sát cẩn thận từ chuyên gia dinh dưỡng, bởi:
- Việc giảm lượng muối nhanh chóng có thể gây hại cho sức khỏe của thai nhi bởi vì nó có thể làm giảm lượng chất lỏng trong cơ thể. Vì vậy, thai phụ có thể hạn chế thực phẩm chứa nhiều muối mặc dù không nên duy trì một chế độ ăn kiêng chứa lượng muối quá thấp.
- Việc giảm cân quá nhanh có thể ảnh hưởng đến việc cung cấp dinh dưỡng cho thai nhi, do đó không được khuyến khích cho thai phụ bị tiền sản giật. Vì vậy, ngoài việc tìm hiểu về chế độ ăn phù hợp, cũng cần theo dõi lượng calo để đảm bảo không tăng cân quá mức, gây nguy cơ biến chứng tiền sản giật.
Tiền sản giật có thể tăng đối với thai phụ thừa cân. Để tránh điều này, thai phụ nên áp dụng chế độ ăn giàu chất béo từ thực vật, cung cấp đủ chất xơ, tiêu thụ thực phẩm giàu probiotic và tránh thực phẩm đã qua chế biến. Điều này cũng giúp giảm nguy cơ tiền sản giật.
1.2. Lượng năng lượng cần thiết trong chế độ ăn cho thai phụ mắc tiền sản giật
Trước khi lên thực đơn cho thai phụ mắc tiền sản giật, cần xem xét về nhu cầu năng lượng theo từng giai đoạn như sau:
- Tam cá nguyệt đầu tiên: E = 30 - 35 kcal/kg BMI lý tưởng/ngày + 50kcal.
E = 30 - 35 kcal/kg BMI lý tưởng/ngày + 50kcal.
- Tam cá nguyệt thứ hai:
E = 30 - 35 kcal/kg BMI lý tưởng/ngày + 250kcal.
- Tam cá nguyệt cuối cùng:
E = 30 - 35 kcal/kg BMI lý tưởng/ngày + 450kcal.
Trong việc tính toán nhu cầu năng lượng, Glucid chiếm 55 - 60%, Protein chiếm 15 - 20% (nhưng > 50% nên là protein động vật), Lipid chiếm 20 - 25%. Các loại chất xơ cần đảm bảo 28g/ ngày, nhu cầu muối < 6g/ngày đến các tháng cuối thai kỳ 2 - 3g/ngày.
Đảm bảo cung cấp đủ Canxi, Sắt, Magiê, axit folic và vitamin cho cơ thể là cực kỳ quan trọng.
Thực hiện chế độ dinh dưỡng khoa học và cân đối là điều quan trọng giúp bảo vệ sức khỏe của mẹ bầu và thai nhi.
Khi gặp phải tiền sản giật, lựa chọn thực phẩm đúng cách là rất quan trọng.
Dưới đây là danh sách những thực phẩm nên có trong thực đơn của thai phụ khi gặp tiền sản giật.
2.1. Omega-3
Nghiên cứu trên động vật đã chỉ ra rằng tiền sản giật có thể ảnh hưởng đến sự phát triển trí não của thai nhi. Vì vậy, việc bổ sung omega-3 là rất quan trọng để phát triển não bộ cho thai nhi khi mẹ bầu gặp tiền sản giật.
Trong các nguồn omega-3, cá là lựa chọn tốt nhất. Do đó, mẹ bầu bị tiền sản giật nên thường xuyên ăn các loại cá giàu omega-3 nhưng có hàm lượng thủy ngân thấp, khoảng 2 - 3 lần mỗi tuần.
Bổ sung thực phẩm giàu omega-3 làm tăng cường sự phát triển trí não cho thai nhi
DHA, một loại axit béo trong omega-3, khi được cung cấp đủ có thể giảm sFlt - 1, yếu tố gây tăng trưởng biểu mô mạch máu, giúp mẹ bầu hạn chế triệu chứng tiền sản giật. Có thể bổ sung DHA qua các thực phẩm như hạt óc chó, súp lơ, cá hồi hoặc viên uống DHA.
2.2. Probiotics
Probiotics là dạng men vi sinh có thể giảm nguy cơ tiền sản giật cho thai phụ bằng cách cải thiện hệ vi sinh đường ruột, đẩy lùi vi khuẩn có hại và ngăn chặn nhiễm trùng.
Men vi sinh Probiotics được khuyến khích trong chế độ dinh dưỡng của mẹ bầu bị tiền sản giật vì nó mang lại nhiều lợi ích, bao gồm cải thiện hấp thụ glucose và giảm nguy cơ tiểu đường thai kỳ.
- Cải thiện hấp thụ và chuyển hóa glucose nhờ đó giảm nguy cơ bị tiểu đường thai kỳ.
- Cải thiện hệ miễn dịch trong huyết thanh của mẹ bầu.
2.3. Canxi và các khoáng chất khác
- Canxi
Cung cấp đủ canxi cho cơ thể thai phụ có thể ngăn ngừa tiền sản giật trở nên nghiêm trọng bằng cách giúp giãn ra mạch máu, từ đó tránh việc máu bơm quá nhanh khắp cơ thể.
Sữa chua, sữa và các sản phẩm từ sữa là nguồn canxi tốt cho thai phụ gặp tiền sản giật. Hằng ngày, mẹ bầu nên ăn 2 - 3 khẩu phần và tránh phô mai có nguy cơ nhiễm khuẩn.
- Sắt
Trong quá trình mang thai, cơ thể của mẹ cần lượng sắt gấp đôi so với phụ nữ không mang thai. Vì vậy, trong suốt thai kỳ, cần đảm bảo bổ sung đủ lượng sắt cần thiết. Thịt đỏ, cá, rau bina, đậu... là những thực phẩm giàu sắt mà mẹ bầu nên ăn.
- Magie
Cơ thể thai phụ cần khoảng 6 mg/kg trọng lượng cơ thể magiê. Rau xanh đậm, đậu, quả cứng, lúa mì, hải sản, thịt... là những nguồn cung cấp magiê quan trọng cho thai phụ, giúp ngăn ngừa tiền sản giật.
Bổ sung đủ canxi trong thai kỳ giúp mẹ bầu ngăn ngừa biến chứng nghiêm trọng của tiền sản giật
- Selen
Selen, một khoáng chất tự nhiên, có mối liên kết với tiền sản giật. Mẹ bầu mắc tiền sản giật thường có mức selen thấp, đặc biệt là sinh con trước 32 tuần. Selenomethionine là dạng selen được chuyên gia sản khoa khuyên dùng vì khả năng hấp thụ tốt hơn.
Để bổ sung Selen, mẹ bầu có thể ăn ngũ cốc, trứng, hải sản có vỏ, cá ngừ... Duy trì lượng selen đủ cho cơ thể giúp phòng ngừa tiền sản giật.
2.4. Vitamin D và axit folic
- Vitamin D
Vitamin D giúp tăng cường hệ miễn dịch cho thai nhi thông qua qua quá trình nhau thai. Sự thay đổi trong quá trình chuyển hóa vitamin D tại mô nhau thai liên quan đến tiền sản giật. Trong giai đoạn đầu của thai kỳ, thiếu vitamin D có thể tăng nguy cơ tiền sản giật gấp 5 lần. Do đó, mẹ bầu có thể bổ sung vitamin này qua nấm, trứng, dầu cá, bơ thực vật, sữa, ngũ cốc...
- Axit folic
Axit folic là hợp chất có khả năng ngăn ngừa dị tật bẩm sinh ở thai nhi và giảm nguy cơ sinh non. Thai phụ bị tiền sản giật có thể bổ sung axit folic qua ngũ cốc, trái cây họ cam quýt, rau lá xanh...
Hy vọng những chia sẻ về thực phẩm nên ăn khi bị tiền sản giật sẽ hỗ trợ cho các bà bầu trong việc lựa chọn thực phẩm phù hợp cho thai kỳ của mình. Hãy nhớ tuân thủ các lịch khám thai đã được bác sĩ chỉ định, chỉ như vậy, các mẹ mới có thể phát hiện kịp thời những nguy cơ tiền sản giật và ngăn chặn chúng kịp thời.