Khi lòng Đạo Đức và Tình Thương dần trở nên hiếm hoi, liệu sự quý trọng của Chữ Tài có cần phải được xem xét kỹ lưỡng không?
Tôi ghi lại những suy tư này vào những ngày cuối cùng của năm 2021, trước khi bước sang năm mới 2022. Thật khó hiểu khi tâm trí tôi bỗng trở nên rối bời, đầy những suy tư. Thường thì vào những ngày cuối năm, tôi dành thời gian cho những điều tích cực và tránh xa những suy nghĩ tiêu cực, nhưng lần này lại khác. Tất cả chỉ là suy nghĩ, nhưng lại ở lại trong tâm trí tôi lâu đến vậy, biến chúng thành câu chuyện.
Năm 2021 giống như một chiếc USB với dung lượng lớn. Từ trải nghiệm của tôi, những năm trước đó như 2018, 2019, thậm chí 2020, năm mà thế giới bắt đầu một chương mới, cũng không đa dạng như năm 2021. Năm vừa qua, tôi đã trải nghiệm nhiều hơn và học được nhiều bài học mới từ xã hội, đặc biệt là về Đạo Đức con người trong những thời kỳ khó khăn.
Không chỉ riêng tôi, mà ngay cả những người đang đọc bài viết này cũng chắc chắn đã trải qua những khoảnh khắc khó quên, đặc biệt trong thời gian dịch COVID-19 càn quét. Đó là những khó khăn về việc số ca nhiễm tăng, tiếng còi xe cấp cứu vang lên liên tục, cùng với việc giải cứu những người đang trên bờ vực tử vong. Thông qua điện thoại hoặc máy tính, chúng ta đã thấy rõ sự tàn ác của dịch bệnh này đối với cộng đồng, đến mức đáng sợ. Có những người may mắn vẫn sống sót, nhưng cũng có những người bị cuốn vào vòng xoáy của cái chết trong thời gian ngắn ngủi.
Khi nhìn thấy những hình ảnh đau lòng này, lòng tôi tràn ngập cảm xúc về tình yêu thương bản thân và sự trân trọng đối với những người xung quanh. Dù có nhiều người nằm xuống và không bao giờ quay lại, nhưng vẫn có những điều tích cực điểm sáng trong năm khó khăn này. Đó có thể là những chuyến bay hỗ trợ y tế, những hành động anh hùng trong cuộc sống hàng ngày, hoặc thậm chí là những đứa trẻ mới sinh ra giữa khó khăn. Dù chỉ là một cái nhìn hoặc một bức ảnh đơn giản, nhưng chúng vẫn là nguồn động viên lớn, làm cho con người tin rằng tình thương vẫn tồn tại trên thế giới này.
Tình thương trong xã hội ngày nay thường được coi là xa xỉ và khó tìm. Vì giữa hiện thực và tiện ích, con người thường chọn tiện ích. Sự chia sẻ và yêu thương dần trở nên mờ nhạt trong tư duy của nhiều người. Không ai biết tại sao chúng ta trở nên đa nghi và khó tin, ngay cả với những người thân thiết. Khi ra ngoài, họ thường tận dụng tình thương cho lợi ích cá nhân. Nhưng khi bị lộ ra, họ lại đổ lỗi cho hoàn cảnh, làm xấu đi bản thân. Đây là một vòng luẩn quẩn, chỉ khi con người quay đầu và tự mình đi trên đôi chân của mình, tình thương mới có thể trở nên tỏa sáng.
Ngoài tình yêu thương và sự chia sẻ, một điểm nổi bật khác trong suy nghĩ của tôi trong năm 2021 là đạo đức và tài năng của con người.
Mặc dù có vẻ như không có gì mới lạ, nhưng điều mới mẻ ở đây là cách mỗi người hành xử hàng ngày. Nếu tài năng là bước đầu tiên của thành công, thì đạo đức là cây gậy giúp tài năng ấy bền vững theo thời gian. Nếu cây gậy đạo đức bị mòn, liệu con người đó có đủ mạnh mẽ để sử dụng tài năng mình một cách hợp pháp và không mất nhân tính. Hoặc ngược lại, nếu họ chỉ là người bình thường nhưng đạo đức của họ ngày càng vững chắc, liệu họ có về đích không? Câu trả lời nằm ngay trong câu hỏi, bởi chúng ta có thể thấy một sự thật rõ ràng trong thế giới này, nhưng hiếm khi được chú ý tới.
Mặc dù có vẻ đơn giản, nhưng để trả lời câu hỏi này, chúng ta phải đặt nó lên bàn cân công lý. Trong năm 2021, đặc biệt là trong những tháng cuối, nhiều sự kiện đã được phanh phui, khiến cho mọi người cảm thấy rùng mình về sự tàn ác, phẫn nộ vì sự mất nhân tính, và lo lắng về tương lai của thế hệ sau. Có rất nhiều câu hỏi nghi ngờ về cách sống và hành động của con người, hoặc đúng hơn là xã hội đang bước vào một phiên tòa về đạo đức, nhân cách và lối sống.
Ở đây không chỉ đơn giản là một cá nhân tài năng nữa, mà trong xã hội hiện tại, điều mà mọi người cần nhất là ý thức về đạo đức, đúng đắn trong hành vi, và trách nhiệm với mỗi hành động của mình.
Như Bác Hồ đã từng nói:“Có tài mà thiếu đức,
là thiếu...Con người
không có ích lợiMang đức mà không có tài,
làm bất cứ việc gì cũng khó”.Điều này không chỉ áp dụng cho những người đang học trường hay những đứa trẻ dưới sự dạy dỗ của cha mẹ, mà còn là bài học đầy ý nghĩa cho những người có tri thức và địa vị trong xã hội. Ngay cả những người giàu có, quyền lực, việc duy trì đạo đức đúng đắn cũng quan trọng không kém giá trị của tài năng họ tạo ra. Bởi khi leo lên cao hơn, khó khăn càng tăng lên, nếu tâm trí không cân bằng giữa thiện và ác, chỉ cần một cơn gió nhẹ thổi qua, tất cả những gì đã làm sẽ tan biến.
Dù vật chất có tồn tại hay không, khi chứng kiến một con người thiếu lương tâm, họ trở nên vô hình trong xã hội.
Không cần quá chú trọng vào vẻ bề ngoài, tài năng mới là điều quan trọng. Bởi đó chỉ là một lớp áo tạm thời, trong khi đang chờ đợi một bộ đồ hoàn thiện hơn, thể hiện bản thân đích thực của con người. Đó mới là tác phẩm hoàn hảo.
Tác giả: Phương Vũ