Khi nào cần bổ sung cholesterol và phương pháp nào hiệu quả?

1. Cách duy trì cholesterol trong cơ thể ở mức độ lý tưởng là gì?

Cholesterol đóng vai trò quan trọng trong sức khỏe, tham gia vào nhiều hoạt động trao đổi chất trong cơ thể.

Cholesterol đóng vai trò quan trọng trong sự hoạt động và sức khỏe của con người

Cơ thể con người tự sản xuất cholesterol tại gan và hấp thụ từ thức ăn với các vai trò sau:

• Cholesterol là nguyên liệu cho quá trình sản xuất của các tế bào.

• Hỗ trợ tiết mật trong gan.

• Hỗ trợ quá trình sản xuất nội tiết tố sinh dục.

Cholesterol trong cơ thể được phân thành hai loại dựa trên cách chúng được vận chuyển: LDL cholesterol và HDL cholesterol. HDL cholesterol thường được gọi là cholesterol tốt và chiếm tỉ trọng cao trong tổng lượng cholesterol vì nó giúp loại bỏ LDL ra khỏi mạch máu, ngăn ngừa xơ vữa động mạch và duy trì sức khỏe tim mạch.

Ngược lại, LDL cholesterol, còn được biết đến là cholesterol xấu, dù tỉ trọng thấp nhưng là nguyên nhân gây xơ vữa động mạch, đặc biệt khi nồng độ của nó tăng cao.

Duy trì mức độ cholesterol ổn định bình thường giúp phòng ngừa bệnh tim mạch

Cholesterol toàn phần đo lường tổng cộng của cả hai loại cholesterol này trong cơ thể, nên duy trì ở mức dưới 200 mg/dL (5.0 mmol/L) là lý tưởng. Ở khoảng 200 - 239 mg/dL (5.0 - 6.0 mmol/L) là mức giới hạn. Cần quan tâm đến chỉ số LDL cholesterol, mức tối ưu dưới 100 mg/dL (2.5 mmol/L). Ngược lại, HDL cholesterol nên ở mức cao từ 60 mg/dL (1.5 (2.5 mmol/L) trở lên.

2. Khi nào cần bổ sung cholesterol - chuyên gia trả lời?

Chưa có thước đo cụ thể về mức độ cholesterol trong máu là thấp và nó phụ thuộc vào nhiều yếu tố như: độ tuổi, giới tính, điều kiện sức khỏe hoặc thậm chí chủng tộc. Vậy khi nào cần bổ sung cholesterol? Nếu HDL cholesterol thấp dưới 40 mg/deciliter (1.0 mmol/L) hoặc LDL cholesterol chiếm tỉ trọng cao trong tổng cholesterol, có thể xem xét bổ sung HDL cholesterol.

Chú ý rằng cholesterol bao gồm hai loại, gồm cholesterol tốt và cholesterol xấu. Để cân bằng, hãy chọn lựa đúng loại cholesterol khi bổ sung. Việc tiêu thụ quá nhiều cholesterol xấu có thể gây ra tình trạng xơ vữa động mạch, gây ra các bệnh lý và biến chứng nguy hiểm. Thay vào đó, hãy ưu tiên bổ sung HDL cholesterol theo sự hướng dẫn của chuyên gia y tế.

Những đối tượng dễ gặp tình trạng cholesterol thấp bao gồm:

• Những người mắc bệnh gan, suy dinh dưỡng, hoặc kém hấp thu chất dinh dưỡng.

• Những người bị bệnh bạch cầu.

• Những người mắc bệnh suy thượng thận.

• Những người bị suy giáp hoặc cường giáp.

• Những người có chế độ ăn thiếu mangan hoặc ít chất béo.

Ngoài ra, cholesterol thấp có thể có liên quan đến yếu tố di truyền, đặc biệt là xuất hiện sớm ở trẻ em dưới 1 tuổi, và cần được phát hiện và bổ sung kịp thời.

Chứng tình trạng cholesterol thấp cũng có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm liên quan đến tim mạch

Mức độ cholesterol được duy trì ở mức bình thường, tỷ lệ giữa cholesterol tốt và cholesterol xấu phù hợp là một trong những điều kiện quan trọng để duy trì sức khỏe và ngăn ngừa biến chứng.

3. Cách bổ sung cholesterol như thế nào?

Hiện tại, chưa có loại thuốc nào có thể tăng mức độ cholesterol tổng cả. Chỉ có thể sử dụng Statin để tăng HDL cholesterol. Tuy nhiên, loại thuốc này có thể gây ra những tác dụng phụ nghiêm trọng cho sức khỏe nên cần phải sử dụng theo chỉ định của bác sĩ với liều lượng phù hợp.

Để bổ sung và duy trì mức độ cholesterol ở mức bình thường, chế độ ăn uống lành mạnh và lối sống khoa học được khuyến khích. 

3.1. Chế độ ăn uống bổ sung cân bằng cholesterol

Những thực phẩm sau đây có nhiều HDL cholesterol và có khả năng giảm tác động xấu của LDL cholesterol, nên được tăng cường trong chế độ ăn hàng ngày:

Ngũ cốc nguyên hạt: Loại thực phẩm này giàu chất xơ và giúp giảm cholesterol xấu như vừng nguyên hạt, các loại đậu nguyên hạt, gạo lức, yến mạch, lúa mạch,... Đối với những người thiếu cholesterol hoặc có nồng độ LDL cholesterol cao, nên tiêu thụ ít nhất 2 phần ngũ cốc nguyên hạt mỗi ngày.

Các loại cá béo có hàm lượng HDL cholesterol cao

Các loại cá béo: Đặc biệt giàu omega-3, giúp tăng mức độ HDL cholesterol như cá hồi, cá thu, cá ngừ, cá mòi,... Để bổ sung cholesterol cho cơ thể, nên tiêu thụ ít nhất 2 khẩu phần cá mỗi tuần.

Quả bơ: Chứa hàm lượng folate - chất béo không bão hòa đơn cao, có lợi cho sức khỏe và tăng mức độ HDL cholesterol trong cơ thể, ngăn ngừa đột quỵ và đau tim. 

Rượu vang đỏ: Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng, uống rượu vang đỏ với mức độ phù hợp có thể tăng cholesterol tốt, giảm nguy cơ biến chứng tim mạch. Lượng uống phù hợp với mỗi người là 1 - 2 ly rượu vang đỏ mỗi ngày.

Hạt chia: Hạt chia hoặc hạt lanh là nguồn cung cấp chất xơ và chất béo omega-3 phong phú. Việc tiêu thụ hạt chia thường xuyên sẽ tăng mức độ HDL cholesterol và cholesterol tổng, ngăn ngừa các vấn đề sức khỏe liên quan đến thiếu hụt cholesterol.

3.2. Chế độ sinh hoạt lành mạnh để tăng cường HDL cholesterol

Tập thể dục hàng ngày là biện pháp tốt nhất để giảm LDL cholesterol, tăng HDL cholesterol, và ngăn ngừa các vấn đề liên quan đến tim mạch. Bạn có thể chọn môn thể thao mình yêu thích, tập luyện 20 - 30 phút mỗi lần, duy trì 5 lần mỗi tuần để điều chỉnh cholesterol trong cơ thể.

Luyện tập thường xuyên cũng có thể tăng HDL cholesterol và giảm LDL cholesterol

Nếu bạn bận rộn, hãy dành ít nhất 10 - 15 phút mỗi ngày để đi bộ và tăng HDL cholesterol.