Dầu nhớt có chức năng đốt cháy và làm sạch, tẩy rửa các chi tiết máy xe khi hoạt động. Do đó, hầu hết các loại dầu nhớt xe ô tô đi kèm với chất tẩy bên trong, giúp làm sạch bụi bẩn.
- Có cần dùng dầu nhớt của hãng không? Loại dầu nhớt nào phù hợp cho xe ô tô của bạn? Các mốc bảo dưỡng xe ô tô theo km và thời gian
Sử dụng dầu nhớt sẽ tạo ra nhiều cặn bã. Chức năng của dầu nhớt ô tô không thể phủ nhận. Vậy khi nào cần thay nhớt ô tô để xe hoạt động ổn định?
Định kỳ thay nhớt xe ô tô và những điều cần biết
Thông thường, một chiếc xe mới cần thay dầu nhớt sau khoảng 3.000 đến 5.000 km hoặc 3 tháng. Tuy nhiên, các mẫu xe hạng sang có thể thay dầu ít hơn khi sử dụng dầu nhớt cao cấp.
Các hãng xe đã nâng cao công nghệ, kéo dài thời gian thay dầu lên 12.000 - 16.000 km hoặc 6 đến 12 tháng, giúp tiết kiệm chi phí. Tuy nhiên, vẫn cần thay dầu nhớt định kỳ 2 lần mỗi năm để bảo dưỡng và bảo vệ động cơ.
Ngoài phương pháp tính toán, bạn có thể dựa vào que thăm dầu nhớt trong động cơ, điều mà tất cả các ô tô đều được trang bị. Thông thường, que thăm dầu có tay nắm màu vàng, nằm trên phần động cơ. Khi mở nắp capô xe, bạn có thể dễ dàng tìm thấy.
Trên tất cả que thăm nhớt đều có hai dải max và min. Dầu phải nằm trong mức này để đảm bảo động cơ hoạt động tốt. Nếu dầu nằm ngoài mức min, động cơ sẽ thiếu dầu bôi trơn. Nếu cao hơn mức max, động cơ sẽ dư dầu. Cả hai trường hợp đều không tốt cho vận hành của xe.
Theo kinh nghiệm của những người dùng ô tô lâu năm, cách kiểm tra tốt nhất là khi động cơ nguội, dầu không được thấp hơn min và khi động cơ nóng, dầu không được cao hơn max.
Cách xem que thăm nhớt ô tô khá đơn giản. Bạn chỉ cần nhìn vào màu sắc dầu bám trên đầu que thăm dầu để biết liệu có cần thay dầu hay không. Nếu màu dầu là đen, đó là dấu hiệu cần thay dầu. Ngược lại, nếu dầu trên que thăm có màu da cam, dầu nhớt vẫn còn tốt và không cần thay.
Thời điểm cần thay nhớt mới cho ô tô phụ thuộc vào nhiều yếu tố như tuổi đời của xe (xe cũ cần thay sớm hơn), điều kiện hoạt động (khí hậu, địa hình, ...), và cách lái của người lái cũng ảnh hưởng đến lịch trình thay nhớt cho ô tô. Định kỳ thay nhớt xe ô tô phụ thuộc vào thời gian sử dụng xe, mức độ sử dụng xe trên từng loại địa hình, và số KM đã đi được.
Ví dụ, có xe chỉ mất 2-3 tháng đã đi hơn 10.000 km, trong khi có xe mất cả năm mới đi đủ 10.000 km. Chính vì vậy, không thể đo lường chính xác được thời điểm thay dầu xe ô tô. Theo một số thông tin từ các hãng xe, không nhất thiết phải đạt số km quy định mới thay dầu, chúng ta có thể thay dầu sớm hơn nếu xe hoạt động trong điều kiện không tốt. Bên cạnh đó, sau 1 năm nếu xe chưa đi hết số km quy định, cũng nên thay dầu xe. Để đảm bảo thời gian thay dầu đúng quy định, bạn nên sử dụng dầu nhớt phù hợp (dựa trên thông số API và SAE).
Xe để lâu không chạy vẫn cần thay dầu động cơ
Dầu nhớt ít bị tiêu hao nhưng trong dầu có nhiều loại phụ gia thực hiện các chức năng khác nhau như làm sạch, chống mài mòn, chống gỉ, chống oxy hóa, chống tạo bọt; và khi thực hiện các chức năng này, các phụ gia này bị tiêu hao dần làm cho dầu bị xuống cấp và cần được thay mới.
Dầu cần được thay sớm hơn mà không đợi đến khi đủ km quy định vì mặc dù xe chạy ít, nhưng dầu lưu giữ trong động cơ lâu ngày cũng bị xuống cấp theo thời gian. Do đó bên cạnh số km, nhà chế tạo xe cũng quy định cả thời gian sử dụng dầu thường là 1 năm. Nên nếu sau 1 năm mà xe chưa đạt số km quy định thì vẫn cần phải thay dầu động cơ.
Vậy, dù xe chạy ít, nhưng dầu lưu giữ trong động cơ lâu ngày cũng bị xuống cấp theo thời gian. Do đó, bên cạnh số km, nhà sản xuất xe cũng quy định thời gian sử dụng dầu thường là 1 năm. Nếu sau 1 năm mà xe chưa đạt số km quy định, vẫn cần phải thay dầu động cơ.
Dầu nhớt đen là dấu hiệu của hiệu suất làm việc của dầu.
Trong quá trình hoạt động, dầu nhớt sẽ chuyển sang màu đen do tác động của nhiệt độ cao và cũng làm sạch động cơ.
Màu đen của dầu nhớt là bình thường, nhưng mức độ đen cần được chú ý. Nếu dầu quá đen, có thể có cặn từ ma sát trong động cơ.
Dầu đa cấp hiện nay không cần quá đặc để bảo đảm bôi trơn động cơ và khởi động dễ dàng ở nhiệt độ thấp.
Quan niệm trước đây rằng dầu càng đặc càng tốt không còn áp dụng, dầu đa cấp giúp bôi trơn động cơ ở nhiều nhiệt độ.
Tham khảo định mức thay nhớt xe ô tô cho từng loại động cơ để đảm bảo hiệu suất hoạt động tốt nhất.
Dùng dầu nhớt đúng chất lượng được đề xuất sẽ giữ chu kỳ thay nhớt đúng theo quy định.
Chọn dầu nhớt chất lượng kém sẽ làm chu kỳ thay nhớt trở nên không đúng.
Cấp độ nhớt SAE cũng ảnh hưởng đến chu kỳ thay nhớt. Dầu nhớt đa cấp thường được khuyến nghị.
Hầu hết các xe ô tô hiện nay sử dụng dầu nhớt đa cấp, có nhiều ưu điểm hơn so với dầu nhớt đơn cấp.
Thay nhớt chỉ dựa vào số km là một sai lầm phổ biến của người dùng.
Dầu nhớt bôi trơn là một phần quan trọng của động cơ, giúp làm sạch, chống ăn mòn hóa học, và chống tạo bọt.
Trong quá trình đốt cháy, cặn và bụi cacbon sinh ra sẽ bám vào động cơ, dầu bôi trơn sẽ phân tán chúng thành các phân tử nhỏ và giữ chúng trong dầu. Sau một thời gian sử dụng, lượng cặn vượt quá mức cho phép và có thể bám trở lại vào động cơ.
Việc thay dầu động cơ dựa trên số km đã vận hành là một thói quen phổ biến. Tuy nhiên, con số cụ thể cần thay đổi tùy thuộc vào nhiều yếu tố.
- Việc thay dầu nhớt phụ thuộc vào loại dầu được yêu cầu bởi nhà sản xuất xe, tình trạng thực tế của động cơ, và điều kiện vận hành của xe.
Một thói quen xấu khác là tự thay dầu tại nhà hoặc các tiệm rửa xe, có thể gây ra rủi ro như rò rỉ dầu hoặc châm nhầm loại dầu.
Sử dụng các chất phụ gia không rõ nguồn gốc cũng là một thói quen nguy hiểm, có thể làm giảm hiệu suất của dầu bôi trơn.
Thay dầu ngay khi dầu chuyển sang màu đen cũng là một thói quen không cần thiết nếu dầu vẫn còn trong chu kỳ sử dụng.
Thay dầu bôi trơn mà không thay lọc dầu là một thói quen không tốt. Cần thay lọc dầu sau mỗi 2 lần thay nhớt để đảm bảo lưu lượng và chất lượng dầu bôi trơn trong động cơ.
Khi nào cần thay dầu nhớt cho xe ô tô?
Việc thay dầu nhớt cho ô tô mới và cũ có thể khác nhau. Thường thì xe mới cần thay dầu nhớt theo các chu kỳ định kỳ của nhà sản xuất, trong khi đối với xe cũ, thời gian thay nhớt phụ thuộc vào điều kiện vận hành và số km đã đi.
Thời điểm thay nhớt của xe cũng phụ thuộc vào điều kiện vận hành và số km đã đi, đặc biệt là khi vận hành trong môi trường khắc nghiệt như đường đất, bùn lầy, hoặc trong điều kiện giao thông đô thị.
Bạn có thể tham khảo hướng dẫn hoặc nhờ các chuyên viên kỹ thuật để biết thời điểm thay nhớt của xe. Tuy nhiên, thông tin này chỉ đúng khi xe hoạt động trong điều kiện bình thường.
Để xác định thời điểm thay nhớt xe ô tô, cần quan tâm đến thời gian sử dụng và số km đã đi. Một chiếc xe có thể đi được hơn 10.000 km trong 2-3 tháng, trong khi một chiếc khác có thể mất cả năm mới đạt được con số đó. Định mức thay nhớt xe ô tô được cung cấp để giúp khách hàng vận hành xe theo chu kỳ đúng.
Theo một số thông tin từ các hãng xe, không nhất thiết phải đạt đủ số km mới thay nhớt xe. Có thể thay nhớt sớm hơn nếu xe hoạt động trong điều kiện không tốt. Ngoài ra, sau một năm nếu xe chưa đi hết số km quy định, cũng nên thay nhớt.
Xe mới mua cần chạy bao nhiêu km thì thay nhớt?
Đối với các xe ô tô mới mua, sau khoảng 3000 - 5000km hoặc sau khoảng 03 tháng sử dụng, bạn có thể cân nhắc thay nhớt lần đầu.
Điều gì sẽ xảy ra khi bạn quên thay nhớt xe ô tô định kỳ?
Làm giảm khả năng ma sát
Sau một thời gian sử dụng, độ nhớt của dầu sẽ giảm. Khi đó, khả năng làm giảm ma sát trên bề mặt động cơ cũng giảm theo. Điều này dẫn đến động cơ hoạt động nặng nề và phát ra tiếng ồn trong quá trình vận hành.
Các phụ gia trong dầu nhớt sau một thời gian sử dụng sẽ bị oxi hóa và dẫn đến giảm khả năng chống mài mòn của dầu. Nếu tiếp tục sử dụng loại dầu này, động cơ sẽ nhanh chóng bị mài mòn và công suất vận hành sẽ giảm đáng kể.
Cặn bẩn bám vào động cơ
Các cặn bẩn, mạt sắt được giữ lại lơ lửng trong dầu nhớt để tránh tiếp xúc trực tiếp với bề mặt kim loại để làm sạch động cơ. Tuy nhiên, khi số lượng cặn bẩn này vượt quá giới hạn cho phép, chúng sẽ trở thành các hạt mài làm mài mòn động cơ nhanh chóng.
Động cơ của bạn sẽ nóng nhiều hơn khi vận hành nếu lâu không thay nhớt, do khả năng làm mát của các chất phụ gia trong dầu nhớt giảm.
Xả ra khí thải độc hại
Dầu càng cũ càng dễ bị đốt cháy và tạo ra khí thải độc hại. Việc thay dầu đúng hạn sẽ giảm thiểu vấn đề này vì dầu mới ít bốc cháy hơn và giữ lại các chất bẩn, giúp xe xả thải ít hơn.
Các loại dầu nhớt cho xe ô tô phổ biến trên thị trường
Có nhiều loại dầu nhớt khác nhau trên thị trường, chúng được phân loại dựa vào thành phần bên trong như sau:
Dầu nhớt gốc khoáng
Loại dầu nhớt gốc khoáng hiếm khi được sử dụng trực tiếp, thay vào đó, chúng thường được sử dụng để pha chế ra dầu nhớt có độ nhớt cao hơn.
Dầu nhớt tự nhiên được thu thập từ tinh dầu thiên nhiên, qua quá trình lọc và tinh chế để loại bỏ tạp chất và tinh bột trước khi sử dụng.
Dầu nhớt tổng hợp là sản phẩm kỹ thuật có giá thành cao, được tổng hợp từ các hợp chất hữu cơ đặc biệt, mang lại hiệu quả bảo vệ cao cho động cơ, tăng cường hiệu suất làm việc của xe.
Dầu nhớt cao cấp là sự kết hợp hoàn hảo giữa dầu nhớt tự nhiên và dầu nhớt tổng hợp, đạt được mức độ tinh khiết và hiệu suất vượt trội, đem lại sự bảo vệ toàn diện cho động cơ xe.
Dầu nhớt hợp chất là lựa chọn lý tưởng cho các loại xe công nghiệp, được pha trộn từ các thành phần chọn lọc, đảm bảo sự bôi trơn hiệu quả và ổn định cho hệ thống máy móc.
Quy trình thay dầu nhớt cần được thực hiện cẩn thận, bao gồm việc kiểm tra vị trí ốc xả dầu và thay thế long đền nếu cần, giúp bảo dưỡng động cơ hiệu quả hơn.
Không gian làm việc cần được vệ sinh sạch sẽ, đảm bảo điều kiện an toàn khi thực hiện thay dầu nhớt cho xe, tránh tai nạn không mong muốn xảy ra.
Kỹ thuật viên thay dầu cần phải có kiến thức chuyên môn vững vàng, tuân thủ quy trình thay dầu đúng đắn, giúp tăng tuổi thọ và hiệu suất của động cơ xe.
Mỗi loại xe và động cơ đều có yêu cầu riêng về dầu động cơ, tuân thủ chỉ số độ nhớt được quy định bởi nhà sản xuất. Khi thêm dầu vào động cơ, cần kiểm tra mức dầu và làm sạch khu vực xung quanh, tránh trường hợp dầu tràn ra ngoài gây nguy cơ cháy.