Khi nào là thời điểm tốt nhất để tiêm vắc xin rota uống?

1. Vắc xin rota là gì?

Vắc xin rota là biện pháp phòng ngừa nguy cơ mắc virus rota - nguyên nhân chính gây tiêu chảy cấp ở trẻ nhỏ.

Bệnh tiêu chảy cấp thường gặp ở trẻ em, và virus rota là một trong những nguyên nhân chính. Virus này thường lây lan qua đường miệng hoặc đường phân, tiếp xúc qua tay hoặc các vật dụng bị nhiễm virus. Ngoài ra, virus cũng có thể lây truyền qua đường hô hấp. Trẻ em dưới 5 tuổi có nguy cơ cao mắc virus rota.

Thường thì thời gian ủ bệnh kéo dài khoảng 2 - 3 ngày và tồn tại từ 5 - 7 ngày. Bệnh có thể xuất hiện đột ngột với triệu chứng nôn mửa kéo dài từ 1 - 3 ngày, sau đó là tiêu chảy và nôn mửa, sốt, thậm chí có thể có co giật.

Khi bị bệnh, trẻ có nguy cơ mất nước nặng. Virus rota xâm nhập có thể khiến trẻ phải đi ngoài từ 10 - 20 lần mỗi ngày hoặc hơn, gây ra sự mệt mỏi, ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe của trẻ, dẫn đến suy dinh dưỡng và các tác động khác. Điều này làm cho virus rota trở thành một trong những loại virus đáng nguy hiểm nhất đối với trẻ nhỏ. Nếu không phát hiện và điều trị kịp thời, có thể gây ra tử vong.

Để tránh nguy cơ mắc bệnh và bảo vệ sức khỏe của trẻ trong giai đoạn phát triển ban đầu, trẻ cần được tiêm vắc xin rota theo đúng lịch trình được khuyến nghị bởi bộ Y tế, vì hiện tại chưa có thuốc đặc trị cho loại virus này.

Vắc xin rota giúp ngăn chặn virus rota - nguyên nhân gây ra bệnh tiêu chảy cấp ở trẻ em.

Khi nào nên uống vắc xin rota?

Vắc xin rota được dùng qua đường uống, không phải qua đường tiêm như nhiều loại vắc xin khác.

Trẻ nhỏ nên bắt đầu chương trình uống vắc xin rota từ khi 6 tuần tuổi và kết thúc trước khi 6 tháng tuổi để cơ thể sản sinh ra kháng thể. Phương pháp uống vắc xin rota khác nhau tùy vào loại vắc xin, có thể là 2 hoặc 3 liều.

6 tháng đầu đời là thời kỳ rất nhạy cảm, vì cơ thể trẻ chưa sản xuất ra các kháng thể chống lại vi khuẩn gây bệnh nên nếu bị nhiễm virus rota gây ra tiêu chảy sẽ rất nguy hiểm. Do đó, việc bé uống vắc xin rota trong giai đoạn này có tầm quan trọng đặc biệt trong việc bảo vệ sức khỏe ban đầu.

Hiện nay có hai loại vắc xin rota là rotarix và rotateq, và lịch trình uống sẽ khác nhau tùy thuộc vào từng loại vắc xin.

• Vắc xin rotarix: bao gồm 2 liều. Liều đầu tiên nên bắt đầu cho trẻ uống khi 6 tuần tuổi, liều thứ 2 cách đó 4 tuần. Lưu ý cần hoàn thành cả 2 liều uống trước khi trẻ 6 tháng tuổi. Hãy nhớ, cả 2 liều uống của liệu trình phải là cùng một loại vắc xin, tránh uống 2 loại khác nhau. Nếu trẻ bị nôn trớ trong quá trình uống, không cần phải uống liều thay thế.

• Vắc xin rotateq: Vắc xin rotateq chỉ dùng cho trẻ nhỏ, không dành cho người lớn. Loại vắc xin này có 3 liều. Liều thứ nhất dùng khi trẻ đạt 7-8 tuần tuổi. Liều thứ 2 dùng sau 4 tuần. Liều thứ ba cách liều thứ hai 4 tuần. Lịch trình uống vắc xin rotateq phải hoàn thành trước khi bé đạt 32 tuần tuổi. Lưu ý: chỉ dùng vắc xin qua đường uống, không dùng đường tiêm. Nếu trẻ nôn sau khi uống, không nên uống liều thay thế. Những liều uống sau này vẫn tiếp tục theo lịch trình như bình thường.

Vắc xin rota nên được đưa cho trẻ từ khi 6 tuần tuổi.

3. Vắc xin rota không được sử dụng trong trường hợp nào?

Không phải lúc nào bé cũng nên uống đủ liều vắc xin rota. Vắc xin rota không được sử dụng trong những trường hợp sau:

• Đối với những trẻ đã từng phản ứng dị ứng nghiêm trọng sau khi uống vắc xin rotarix trước đó, không nên tiếp tục cho uống liều nữa.

• Trẻ đang bị sốt.

• Trẻ gặp vấn đề về đường tiêu hóa.

• Trẻ gặp vấn đề về hệ miễn dịch.

• Khi uống vắc xin, nếu trẻ đang mắc bệnh, nên chờ cho đến khi trẻ hoàn toàn khỏi bệnh hoặc hỏi ý kiến bác sĩ trước khi cho bé uống.

• Trước khi uống vắc xin, bé cần được bác sĩ kiểm tra hệ miễn dịch trước.

4. Một số tác dụng phụ có thể gặp khi uống vắc xin rota

Thường thì khi uống hoặc tiêm bất kỳ loại vắc xin nào cũng có thể gặp một số tác dụng phụ như sốt, khó thở, nhịp tim nhanh, phát ban,... Tuy nhiên, với vắc xin rota, việc gặp phản ứng phụ nghiêm trọng gần như không xảy ra. Đây là loại vắc xin an toàn, đa phần trẻ không gặp vấn đề gì sau khi uống. Một số tác dụng phụ nhẹ có thể xảy ra ở một số trường hợp như nôn mửa, tiêu chảy.

5. Lưu ý sau khi uống vắc xin rota

Các mẹ nên chú ý theo dõi phản ứng của trẻ sau khi sử dụng vắc xin. Nếu sau khi uống vắc xin rota mà trẻ có tiêu chảy, nôn mửa, đau bụng kéo dài, lồng ruột,... cần đưa trẻ đến bệnh viện ngay để được bác sĩ kiểm tra kịp thời. Nên quan sát trẻ trong vòng 2 đến 3 ngày sau khi sử dụng vắc xin.

Khi trẻ đang sử dụng thuốc, hãy thảo luận với bác sĩ về tương tác thuốc trước khi sử dụng.

Tránh kết hợp vắc xin rota và vắc xin bại liệt để tránh nguy cơ tương tác thuốc và phản ứng phụ.

Tránh tự ý cho trẻ tiêm vắc xin Rota mà không có sự đồng ý của bác sĩ.

Việc tiêm vắc xin rota cho trẻ cần phải được thực hiện tại các trung tâm tiêm chủng hoặc bệnh viện có uy tín. Hãy chọn một địa chỉ y tế đáng tin cậy để đảm bảo an toàn và chất lượng cho bé.

Do đó, vắc xin chống rota đạt hiệu quả trong việc ngăn chặn vi rút rota gây ra bệnh tiêu chảy cấp ở trẻ em. Vắc xin được khuyến nghị cho trẻ tiêm từ khi 6 tuần tuổi và hoàn thành trước khi trẻ đạt 6 tháng tuổi.