Quyết định khi nào bắt đầu ăn dặm cho bé là rất quan trọng. Nếu trẻ ăn dặm sớm, có thể ảnh hưởng đến việc hấp thụ sữa mẹ, tăng nguy cơ mắc bệnh, giảm sức đề kháng, và khó tiêu hóa thức ăn. Ngược lại, nếu trẻ ăn dặm muộn, trẻ có thể thiếu dinh dưỡng, gây chậm lớn và suy dinh dưỡng.

Theo khuyến nghị, bắt đầu ăn dặm lúc 6 tháng tuổi là thích hợp nhất. Trong giai đoạn này, trẻ đã phát triển đủ để xử lý thức ăn, nhai, và tiêu hóa một cách hiệu quả.

Nếu bé dưới 6 tháng nhưng gặp vấn đề về cân nặng hoặc mẹ mất sữa, có thể cân nhắc bắt đầu ăn dặm sớm hơn. Bắt đầu với bột ngọt giúp bé quen với thức ăn rắn, sau đó chuyển dần sang bột mặn dựa vào sở thích của bé. Bột ngọt có hương vị gần với sữa mẹ, giúp bé dễ chấp nhận hơn khi bắt đầu ăn dặm.

Phụ huynh có thể bắt đầu thực đơn ăn dặm ngọt với 1 muỗng bột, dần tăng lượng và độ đặc của thức ăn theo từng giai đoạn, để bé làm quen với thức ăn mới.

Sau khi bé quen với ăn dặm ngọt, câu hỏi tiếp theo là bé nên ăn bột ngọt bao lâu trước khi chuyển sang bột mặn?

Thực tế, sau 2-4 tuần ăn dặm ngọt, nếu bé tiêu hóa tốt, có thể chuyển sang bột mặn. Thường, khi bé đạt 5 tháng, bắt đầu ăn bột ngọt để làm quen, và từ 6 tháng trở đi, bé có thể chuyển sang ăn bột mặn.

Khi pha bột mặn cho bé, hãy đảm bảo đủ 4 nhóm thực phẩm: bột (gạo, mì, khoai, bắp), đạm (thịt, cá, trứng, sữa, cua, tôm, đậu...), vitamin và khoáng chất (rau, quả...), chất béo (dầu ăn, mỡ, mè, đậu phộng...). Điều này giúp đảm bảo bé nhận đủ chất dinh dưỡng cần thiết.

Khi chuẩn bị thức ăn cho trẻ, hạn chế sử dụng mì chính (bột ngọt) và muối. Sử dụng hương vị ngọt tự nhiên từ thực phẩm, vì thức ăn mặn không tốt cho thận của bé. Đảm bảo các dụng cụ chế biến thức ăn sạch sẽ, và người chế biến cần rửa tay trước và sau khi chuẩn bị thức ăn. Hãy thay đổi lượng thức ăn theo tình trạng sức khỏe của bé, đặc biệt là sau khi bệnh và khi bé đã khỏi bệnh.

Nếu bé no từ bình sữa và bú mẹ ngay sau đó, có thể khiến bé ói hoặc tăng cân nhanh, dẫn đến tình trạng thừa cân và béo phì. Tuy nhiên, không đủ thức ăn có thể làm bé đói và khó chịu. Bố mẹ không cần lo lắng quá, vì chất dinh dưỡng trong bột ăn dặm và sữa mẹ không xung đột. Nếu bé gặp vấn đề về cân nặng hoặc khó ăn, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ dinh dưỡng để kiểm tra sức khỏe của bé.

Đôi khi, bé có thể quen với việc bú mẹ nhiều, khiến bé trở nên lười ăn. Nếu bé đến độ tuổi ăn dặm mà vẫn tiếp tục bú mẹ thường xuyên, có thể làm bé trở nên biếng ăn. Bố mẹ cần khuyến khích bé ăn đúng lượng thức ăn cần thiết để đảm bảo sự phát triển đúng chuẩn từ 6 tháng trở lên. Nếu bé có vấn đề về cân nặng hoặc khó ăn, nên đưa bé đến kiểm tra dinh dưỡng.

Quá trình ăn dặm cần kiên trì, không nên ép bé ăn, và phải tập trung vào nhu cầu của bé. Quan trọng nhất là khích lệ bé và tạo sự tương tác tích cực giữa mẹ và bé. Trẻ thường ăn dặm theo nguyên tắc là mẹ lựa chọn thức ăn, bé chọn lượng ăn.

Khi bé ngừng ăn, tạm nghỉ và sau đó tiếp tục. Trong bữa ăn, tạo môi trường vui vẻ, duyên dáng, và giữ liên lạc mắt với bé để nhận biết tín hiệu của bé, như muốn ăn, không muốn ăn, hay không thích loại thức ăn nào. Tránh cho bé ăn bánh kẹo hoặc nước ngọt trước bữa ăn dặm.

Môi trường gia đình cũng ảnh hưởng đến bé. Ăn cùng gia đình giúp bé học hỏi và bắt chước, và việc tự bé tự ăn có thể làm bé tự lập hơn, tăng sự thích thú và khả năng ăn uống. Hãy tránh bé bị xao lạc với điện thoại hoặc TV trong bữa ăn.

Ngoài ra, cha mẹ cần chú ý đến các chất dinh dưỡng như Selen, Crom, Vitamin B1 và B6, Gừng, chiết xuất quả sơ ri (vitamin C), đặc biệt là kẽm sinh học để cải thiện khẩu vị của bé, hỗ trợ sự phát triển đúng chuẩn về cân nặng và chiều cao, và tăng cường hệ miễn dịch để bé ít bị ốm và có tiêu hóa tốt.

Để biết thêm thông tin về dinh dưỡng và chăm sóc trẻ theo từng giai đoạn, vui lòng truy cập trang web Mytour.com và đặt hẹn với các bác sĩ, chuyên gia Nhi - Dinh dưỡng hàng đầu tại Bệnh viện Đa Khoa Quốc Tế Mytour khi cần tư vấn về sức khỏe của bé.