Việc thu lời và cắt lỗ là hai nguyên tắc cực kỳ quan trọng khi đầu tư chứng khoán. Thu lời giúp nhà đầu tư (NĐT) ghi nhận lợi nhuận khi giá cổ phiếu đạt mức nhất định. Còn cắt lỗ giúp NĐT bảo vệ vốn và kiểm soát rủi ro trong những trường hợp giá cổ phiếu biến động xấu.
Đại đa số các NĐT không muốn thừa nhận rằng họ đã sai và thường có xu hướng mua thêm cổ phiếu khi giá liên tục giảm với niềm tin rằng “Cổ phiếu đã rẻ hơn so với trước thay vì nhận lỗi vì mua cổ phiếu không tốt”. Một số NĐT khác khi cổ phiếu đạt mục tiêu lời mà họ mong đợi, lại không muốn bán vì tin rằng cổ phiếu sẽ tiếp tục tăng giá. Đây là những suy nghĩ sai lầm, dẫn đến rủi ro lớn đối với NĐT. Nếu không biết cách quản lý rủi ro và áp dụng nguyên tắc chốt lời cắt lỗ hợp lý, NĐT sẽ khó sống sót trên thị trường chứng khoán.
Vậy làm thế nào để NĐT giảm thiểu rủi ro và chốt lời cắt lỗ đúng cách? Bài viết này sẽ giúp NĐT hiểu rõ các nguyên tắc để chốt lời và cắt lỗ một cách hợp lý, từ đó đạt được kết quả như mong muốn.
Khi nào thì nên thu lời và cắt lỗ?
Mục đích chính của đầu tư chứng khoán là để có lợi nhuận. Tuy nhiên, việc chốt lời đúng thời điểm là điều vô cùng khó khăn. Vậy khi nào nhà đầu tư nên chốt lời và cắt lỗ?
1/. Khi cổ phiếu đạt được mục tiêu kỳ vọng đã đề ra.
Trong đầu tư, những NĐT mới thường dễ bị cuốn vào sự tăng giá của thị trường, hoặc đặt kỳ vọng quá cao so với khả năng sinh lời của một cổ phiếu. Vì vậy, họ thường muốn thu lợi nhuận tối đa, tức là muốn bán đúng đỉnh. Nếu bán mà giá cổ phiếu vẫn tiếp tục tăng, lòng tham thường khiến những nhà đầu tư này tiếp tục mua vào. Nhiều trường hợp, điều này dẫn đến hậu quả xấu nhất là 'đu đỉnh'.
Thực tế, không ai có thể dự đoán chính xác thị trường chứng khoán sẽ diễn biến như thế nào, cho dù họ là nhà đầu tư kinh nghiệm hay quản lý quỹ có nhiều năm kinh nghiệm.
Vì vậy, trong đầu tư, yếu tố quan trọng là tính kỷ luật. NĐT cần tuân thủ nguyên tắc mua vào khi giá thấp hơn giá trị, bán ra khi giá cao hơn giá trị và đặc biệt là 'biết đủ và hài lòng'.
Nhà đầu tư thông minh và có chiến lược sẽ là những người thành công trong đầu tư. Điều quan trọng là giữ vững tinh thần tỉnh táo và kiên định trong mọi tình huống.
2/. Mua vì lý do nào thì bán vì lý do đó.
Bán ra khi đạt được mục tiêu sinh lời là một dạng kỷ luật, và cắt lỗ khi vi phạm nguyên tắc cũng là một dạng kỷ luật mà nhà đầu tư cần thực hiện chặt chẽ.
Thị trường chứng khoán luôn biến động và khắc nghiệt. Điều này đòi hỏi nhà đầu tư phải chuẩn bị sẵn 'kịch bản xấu' để đối phó khi thị trường dao động mạnh.
Ví dụ, nhà đầu tư đặt ra mục tiêu chốt lời khi cổ phiếu đạt tỷ suất sinh lời 20%, cũng nên đưa ra mức cắt lỗ nếu giảm quá 10%. Việc bán ra phải tuân thủ nguyên tắc này, bất kể đó là cắt lỗ. Dù giá cổ phiếu giảm 20% và sau đó phục hồi, việc đưa ra quyết định cắt lỗ là cần thiết để tránh mất mát lớn hơn. Vi phạm nguyên tắc đầu tư một lần thì có thể dẫn đến việc tái phạm, khiến quyết định đầu tư trở thành cảm tính.
3/. Chiến lược chốt lời và cắt lỗ dựa trên phân tích từ doanh nghiệp.
Nếu nhà đầu tư mua dựa trên các yếu tố cơ bản của doanh nghiệp, họ sẽ bán chốt lời khi đạt được mục tiêu hoặc bán cắt lỗ khi các yếu tố ban đầu thay đổi, gây tác động tiêu cực lên hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp và làm giảm giá cổ phiếu.
Tuân thủ nghiêm ngặt quy chuẩn quản trị rủi ro của bản thân sẽ giúp các nhà đầu tư không còn lo lắng khi tìm điểm để bán cổ phiếu. Mặc dù có những trường hợp mức sinh lời thấp hơn so với thực tế đà tăng, hoặc 'bán đúng đáy', nhưng kỷ luật vẫn hơn là cố gắng đoán biến động thị trường.
4/. Chiến lược chốt lời và cắt lỗ dựa trên phân tích kỹ thuật.
- Dựa trên đường trung bình động (MA): Đây là phương pháp phổ biến được nhiều nhà đầu tư sử dụng để thiết lập điểm cắt lỗ. Nhà đầu tư sử dụng các đường MA 5, 9, 20, 50, 100 và 200 ngày để xác định liệu giá cổ phiếu đã chạm ngưỡng hỗ trợ hay kháng cự chưa.
- Dựa trên đường xu hướng (trendline) của ngưỡng hỗ trợ hoặc kháng cự: Nếu các vùng này bị phá vỡ với khối lượng giao dịch lớn, đó có thể là dấu hiệu xu hướng của cổ phiếu sẽ thay đổi và nhà đầu tư nên nhanh chóng thoát ra khỏi vị thế. Sau đó, họ cần đặt lệnh dừng lỗ ngay dưới vùng hỗ trợ quan trọng này.
5/. Chiến lược chốt lời và cắt lỗ dựa trên mô hình 'Cốc tay cầm'
Khi nhắc đến mô hình 'Cốc và tay cầm', bạn đã có thể hình dung được sự hoạt động của mô hình này. Nó bao gồm hai phần chính: phần cốc và phần tay cầm. Chi tiết như sau:
- Phần Cốc: Đây là hình dạng của mô hình, thường là hình chữ U hoặc V, biểu thị cho việc giá cổ phiếu sau khi giảm mạnh bắt đầu tạo đáy và đi lên. Dựa vào đó, nhà đầu tư có thể đưa ra quyết định tiếp theo cho mình.
- Phần tay cầm: Khi giá cổ phiếu tăng lên đỉnh của chiếc cốc, nhiều nhà đầu tư bắt đầu bán ra để thu lợi. Sự bán ra này khiến giá cổ phiếu giảm, tạo thành vùng điều chỉnh. Khi nguồn cung gần hết, những người mua sẽ chiếm ưu thế, đẩy giá cổ phiếu vượt qua mức đỉnh tạo thành mô hình 'Cốc tay cầm'.
5.1 Đối với phần cốc
- Mô hình cốc thường có một giai đoạn tăng giá khoảng 30% trước khi bắt đầu hình thành phần bên trái của chiếc cốc. Điều này là yếu tố quan trọng mà nhà đầu tư không nên bỏ qua nếu muốn thành công trên thị trường chứng khoán.
- Thời gian để hình thành mô hình 'Cốc tay cầm' thường kéo dài từ 7 đến 65 tuần, tức là trong khoảng 3-6 tháng liên tục.
- Tỷ lệ điều chỉnh từ đỉnh xuống đáy của mô hình cốc dao động từ 12-15%. Tuy nhiên, có thời điểm tỷ lệ này có thể lên đến 40-50%. Những mô hình có tỷ lệ điều chỉnh lớn hơn 50% thường dễ gặp phải rủi ro và thất bại.
- Mô hình cốc dạng chữ U thường được đánh giá cao và đáng tin cậy hơn so với mô hình chữ V.
- Đỉnh cốc ở hai bên có thể bằng nhau hoặc khác nhau.
5.2: Vùng hỗ trợ quan trọng
- Vùng hỗ trợ kéo dài trong khoảng từ 1-2 tuần. Ở giai đoạn này, những nhà đầu tư mới sẽ bị loại bỏ trước một đợt tăng giá sắp diễn ra.
- Có thể xảy ra tình huống không có vùng hỗ trợ nếu như cổ phiếu tăng mà không có sự hỗ trợ từ phía thị trường. Nhà đầu tư cần lưu ý rằng, mô hình không có vùng hỗ trợ thường rất khó để thành công hoặc có tỉ lệ thành công thấp.
- Vùng hỗ trợ thường nằm ở mức giá cao hơn phần lớn cổ phiếu và trên MA200. Đây là hai yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến kết quả giao dịch của nhà đầu tư. Nếu không đáp ứng được hai yếu tố này thì khả năng thành công sẽ thấp.
- Tỷ lệ điều chỉnh vùng hỗ trợ thường dao động từ 10-15%, được xác định từ đỉnh giá cổ phiếu.
- Điểm thoát ra khỏi vùng hỗ trợ thường đi kèm với khối lượng giao dịch tăng từ 40-50% so với mức bình thường.
6/. Quy tắc 20-25% chốt lời chứng khoán thông minh.
Quy tắc chốt lời là một kiến thức, kỹ năng vô cùng quan trọng. Nhà đầu tư nên tuân thủ và áp dụng hiệu quả để mang lại lợi nhuận cao hơn. Cụ thể, quy tắc chốt lời 20-25% rất phổ biến trong thị trường chứng khoán.
Thực tế, các cổ phiếu tăng thường có xu hướng tăng từ 20 đến 25%, sau đó điều chỉnh lại và lập mốc giá mới. Vì vậy, lựa chọn chốt lời ở ngưỡng an toàn 20-25% là hợp lý để tránh rủi ro thua lỗ khi giá cổ phiếu giảm.
Quy tắc này sẽ giúp cho việc đầu tư của bạn được an toàn và bền vững, từ đó mang lại những lợi nhuận lớn trong danh mục đầu tư của bạn.
KẾT LUẬN.
Dưới đây là những chia sẻ của tôi về thực hiện chốt lời và cắt lỗ trong thị trường chứng khoán. Mong rằng những kiến thức này sẽ giúp các nhà đầu tư thực hiện đầu tư một cách thông minh và hiệu quả, tránh được rủi ro và mang lại lợi nhuận cho họ. Nếu như các nhà đầu tư chưa tự tin trong việc quản lý rủi ro, họ có thể tìm một người đồng hành phù hợp ngay lập tức. Mytour cam kết sẽ là đối tác đáng tin cậy với tất cả các nhà đầu tư. Với đội ngũ nhân viên giàu kinh nghiệm và luôn chăm sóc đặc biệt cho các khách hàng giao dịch tại Mytour.
Để mở tài khoản tại Mytour, các nhà đầu tư có thể nhấn vào liên kết sau: https://www.Mytour.com.vn/mo-tai-khoan
Bên cạnh đó, các nhà đầu tư cũng có thể tham khảo hướng dẫn chi tiết về cách mở tài khoản Mytour tại: https://www.Mytour.com.vn/ho-tro/huong-dan-su-dung/mo-tai-khoan/mo-tk-online