Buzz
Việc cai sữa được xem là một bước quan trọng trong quá trình phát triển của bé. Vậy khi nào thì là thời điểm thích hợp để cai sữa cho bé? Làm thế nào để giúp bé cai sữa một cách an toàn và hiệu quả? Bài viết dưới đây từ Mytour sẽ cung cấp thông tin để giải đáp những thắc mắc đó.
Mẹ nên cho con bú ít nhất trong bao lâu?
Trẻ sơ sinh cần được bú sữa mẹ đầy đủ trong ít nhất 6 tháng đầu đời và không cần bổ sung thêm các loại thực phẩm khác (bao gồm cả nước).
Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng quý báu cho trẻ sơ sinh. Trong sữa mẹ có chứa nhiều kháng thể, enzym tiêu hóa, bạch cầu,... không có trong các loại sữa công thức, giúp cung cấp đầy đủ dưỡng chất và yếu tố sinh học cần thiết cho sự phát triển toàn diện của trẻ.
Các axit béo và protein Casein có trong sữa mẹ đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển não bộ của trẻ, cải thiện sự nhận thức và ngăn ngừa nhiều loại bệnh phổ biến như tiêu chảy, viêm tai, dị ứng, nhiễm trùng đường hô hấp,...
Trẻ sơ sinh cần được bú sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu đời. Nguồn: sleepingshouldbeeasy
Sau khi trẻ qua 6 tháng tuổi, nhu cầu về năng lượng và dinh dưỡng của trẻ tăng lên để phản ứng với các giai đoạn phát triển. Ngoài việc bú sữa mẹ, bố mẹ cần kết hợp cho bé bú thêm sữa công thức và bắt đầu cho bé ăn dặm.
Khi nào là thời điểm phù hợp mẹ nên cai sữa cho bé?
Thời điểm phù hợp để ngừng cho con bú thường là khi chúng đạt 18 – 24 tháng tuổi. Tuy nhiên, không có quy định cụ thể về điều này. Phụ thuộc vào sức khỏe, tình trạng của trẻ và tình huống cụ thể, giai đoạn này có thể diễn ra sớm hoặc muộn hơn so với bình thường.
Nếu bé khỏe mạnh và không mắc bệnh, bố mẹ có thể xem xét việc ngưng cho bé bú khi bé tiến vào các giai đoạn dưới đây:
Bố mẹ có thể suy xét việc ngưng cho bé bú dựa trên một số dấu hiệu. Nguồn: elite-symbol
- Bé có thể ngồi thẳng và lăn bóng ra phía trước mà không cần sự giúp đỡ: Khi có thể thực hiện những động tác này, bé đã phát triển cơ bản, hệ thần kinh và vận động tốt, có khả năng tự bảo vệ nếu thiếu sữa mẹ.
- Bé có thể nói liên tiếp 2 – 3 từ hoặc câu ngắn: Đây là thời điểm mà hệ thần kinh và thính giác của trẻ đã phát triển tốt, chúng có thể diễn đạt ý kiến bằng lời nói. Ở giai đoạn này, bố mẹ có thể ngưng cho bé bú, kết hợp với việc cho bé ăn dặm và bổ sung sữa công thức với khoảng 500 - 600ml/ngày.
- Bé có thể ăn được cháo và cơm nhai: Khi bé có khả năng nhai và nuốt, hệ tiêu hóa của bé đã phát triển. Đây là thời điểm thích hợp để ngừng cho bé bú.
- Bé có thể nhận biết và phân biệt được màu sắc: Bằng cách thay đổi màu sắc của đầu vú (ví dụ như sử dụng nghệ để tạo màu vàng, củ dền để tạo màu đỏ,...), mẹ có thể ngừng cho bé bú. Khi không thấy màu sắc quen thuộc của núm vú, bé sẽ dần ngưng bú.
- Bé có thể tự leo lên và xuống cầu thang: Ở thời điểm này, thường là trên 24 tháng, các bác sĩ khuyên nên ngừng cho bé bú.
Trong một số trường hợp đặc biệt, mẹ phải ngừng cho bé bú ngay. Nguồn: theasianparent
Ngoài ra, bé cần được ngừng cho bé bú ngay trong một số trường hợp đặc biệt như: Mẹ mắc bệnh truyền nhiễm hoặc các bệnh liên quan đến vú,…
5 dấu hiệu cho thấy trẻ sẵn sàng ngừng cho bé bú
Quá trình ngừng cho bé bú sẽ trở nên dễ dàng hơn cho cả mẹ và bé khi bé đã sẵn sàng cho việc này. Bố mẹ có thể xem xét việc ngừng cho bé bú khi thấy bé có những dấu hiệu sau đây:
Bé quay mặt khỏi vú
Nếu con của bạn bắt đầu quay mặt khỏi vú hoặc thường xuyên từ chối bú mẹ, điều này không nhất thiết là bé không đói. Dấu hiệu này có thể cho thấy rằng trẻ cảm thấy không thoải mái do đang trong quá trình mọc răng, bị đau miệng, nhiễm trùng tai, cảm lạnh hoặc bé muốn bắt đầu ngừng cho bé bú.
Một số dấu hiệu cho thấy bé đã sẵn sàng để ngừng cho bé bú. Nguồn: rgj
Bé lắc đầu khi mẹ đưa vú
Khi lớn lên, trẻ bắt đầu nhận thức được nhu cầu của mình và biết từ chối những điều mà chúng không muốn. Việc trẻ từ chối bú mẹ có thể là do bé đang ốm, bị đau khi bú hoặc bé muốn tự ngừng cho bé bú.
Bé thường kẹp và cắn đầu vú
Bé có thể vẫn thích bú mẹ nhưng thường kẹp và cắn đầu vú. Trong trường hợp này, bé có thể đang ở vị trí bú không thoải mái, ngậm không đúng cách, bé đã no hoặc bé đang muốn ngừng cho bé bú.
Bé nôn sau khi bú
Nôn sau khi bú mẹ là hiện tượng phổ biến ở trẻ sơ sinh. Tuy nhiên, bạn cần xem xét nếu trẻ nôn quá nhiều. Một số nguyên nhân có thể là: Trẻ bú quá no, dòng sữa chảy nhanh khiến trẻ không kịp hoặc bé muốn ngừng cho bé bú.
Bố mẹ cần tìm hiểu nguyên nhân nếu trẻ nôn sữa quá nhiều sau khi bú mẹ. Nguồn: Istock
Bé chơi trong khi bú
Trẻ có thể không tập trung vào việc bú như trước. Thay vào đó, chúng thường bị phân tâm và hứng thú với đồ chơi trẻ em và môi trường xung quanh. Dấu hiệu này có thể cho thấy trẻ bắt đầu muốn ngừng cho bé bú.
Cách ngừng cho trẻ bú một cách nhẹ nhàng và hiệu quả
Bố mẹ nên ngừng cho bé bú một cách từ từ để bé dần thích nghi. Trẻ sẽ cảm thấy thất vọng và không thoải mái nếu bạn ngừng cho bé bú một cách đột ngột.
Dưới đây là một số phương pháp bạn có thể thực hiện để quá trình ngừng cho bé bú diễn ra nhẹ nhàng và hiệu quả cho cả mẹ và bé:
Bỏ qua một lần cho bé bú
Mẹ có thể thay thế bằng cách bỏ qua một vài lần cho bé bú trong ngày và thay vào đó bằng việc cho bé sử dụng bình với sữa công thức. Việc giảm số lần cho bé bú nên được thực hiện trong khoảng vài tuần để bé có đủ thời gian thích nghi với những thay đổi và dần ngừng cho bé bú. Đồng thời, việc giảm lượng sữa trong cơ thể mẹ cũng giúp tránh tình trạng vú căng, viêm hoặc nhiễm trùng.
Bằng cách giảm số lần bé bú mẹ, bé có thể dần thích nghi và ngừng cho bé bú. Nguồn: Freepik
Rút ngắn thời gian cho mỗi lần bú
Rút ngắn thời gian trong mỗi lần cho bé bú mẹ cũng là một cách hiệu quả giúp bé dần ngừng cho bé bú. Ví dụ: Nếu thường bé bú mẹ trong 5 phút, thì bây giờ bạn có thể rút ngắn lại chỉ còn khoảng 4 phút, 3 phút hoặc 2 phút cho đến khi bé ngừng cho bé bú.
Đồng thời với việc rút ngắn thời gian bú, bạn cần cho bé sử dụng thêm sữa công thức hoặc ăn dặm mỗi ngày để bé không cảm thấy đói.
Trì hoãn việc cho bé bú và đánh trống lạc hướng bé
Bạn có thể kéo dài thời gian giữa các lần bé bú bằng cách làm bé chơi bằng đồ chơi, hát những bài hát hoặc kể chuyện. Điều này giúp giảm số lần bé bú mẹ trong ngày và giúp bé dần ngừng cho bé bú.
Ví dụ: Thay vì thường bé bú sau mỗi 3 giờ đồng hồ, bạn có thể bắt đầu kéo dài ra khoảng 4 giờ, 5 giờ đồng hồ để bé dần quen với điều này.
Không tự nguyện cho bé bú
Ở cách này, mẹ chỉ nên cho bé bú khi bé muốn. Việc thường xuyên và tự nguyện cho bé bú sẽ làm bé khó ngừng cho bé bú hơn.
Cho bé tự nguyện bú có thể làm cho việc cai sữa trở nên khó khăn hơn. Nguồn: Shutterstock
Một gợi ý: Nếu bé thường hay khóc, tức giận hoặc có những biểu hiện không thoải mái khác, có thể là quá trình cai sữa đang diễn ra quá nhanh so với khả năng thích nghi của bé. Bạn có thể tìm hiểu nguyên nhân và điều chỉnh lại để việc cai sữa diễn ra nhẹ nhàng và hiệu quả hơn.
MỘT SỐ MẸO CAI SỮA CHO TRẺ
Dưới đây là một số mẹo có thể hỗ trợ các mẹ trong quá trình cai sữa cho bé:
- Thay đổi màu sắc của vú mẹ: Bạn có thể sử dụng nghệ, củ dền hoặc son môi tô lên vú mẹ. Khi thấy vú mẹ thay đổi màu sắc, bé sẽ không còn quen thuộc và không muốn bú nữa.
- Sử dụng thuốc đắng cloxit: Đây là loại thuốc an toàn cho bé. Bạn có thể nghiền nhuyễn thuốc và pha với nước rồi bôi lên đầu vú mẹ. Vị đắng của thuốc sẽ khiến bé không muốn bú nữa.
- Bôi dầu gió xung quanh vú mẹ: Đây là cách đơn giản, phổ biến và hiệu quả. Mùi hắc và cay của dầu gió sẽ khiến bé không dám bú nữa.
Sử dụng dầu gió xanh lên ngực mẹ, bé sẽ cảm thấy khó chịu và từ chối bú. Nguồn: Bau
Kết luận
Quá trình cai sữa không dễ dàng, đòi hỏi nỗ lực của cả mẹ và bé. Bố mẹ nên chọn thời gian và cách cai sữa phù hợp để con cảm thấy thoải mái nhất. Quá trình này cần được thực hiện từ từ để bé dần thích nghi.
Ngọc Nguyễn tổng hợp.
