Phạm Gia Vinh, kỹ sư dẫn đầu dự án phi thuyền không gian thử nghiệm tại Ấn Độ và Úc, đặt câu hỏi: Khi nào Việt Nam sẽ có công ty như SpaceX của Elon Musk?
Nhân dịp SpaceX của tỷ phú Elon Musk phóng thành công tàu vũ trụ vào không gian, Phạm Gia Vinh - người đứng đầu nhóm chế tạo 'phi thuyền không gian' đã thử nghiệm thành công tại Ấn Độ và Úc, gửi bài viết này cho báo điện tử VTC News.
Lịch sử hàng không - vũ trụ của Hoa Kỳ đã mở ra một trang mới cho thế giới. Vào 2h22 ngày 31/5 (giờ Việt Nam), SpaceX phóng thành công tàu vũ trụ Crew Dragon chở hai phi hành gia NASA vào quỹ đạo trái đất.
Sự kiện này đưa SpaceX của tỷ phú Elon Musk trở thành công ty tư nhân đầu tiên đưa người vào không gian, kết thúc thời kỳ độc tôn của các tập đoàn vũ trụ quốc gia.
Robert Behnken và Douglas Hurley là nhà du hành thực hiện chuyến bay có người lái đầu tiên của SpaceX.
Đầu tư đầy mạo hiểm của NASA
NASA nhìn vào SpaceX như một mối đe dọa, nhưng cuối cùng họ thừa nhận rằng đó là một quyết định đúng đắn khi hợp tác với doanh nghiệp tư nhân để chở phi hành gia lên không gian.
SpaceX đã đầu tư lớn vào nghiên cứu và phát triển, và thành công của họ không chỉ là do tài năng lãnh đạo của Elon Musk mà còn là do sự linh hoạt và niềm tin vào doanh nghiệp tư nhân.
Thành công lịch sử của SpaceX phần lớn là nhờ vào việc hợp tác với NASA và sự linh động trong quản lý kinh doanh.
SpaceX không bị ràng buộc bởi những quy định nghiêm ngặt như tại Việt Nam, điều này giúp họ tham gia vào các dự án lớn và phát triển công nghệ đột phá.
Một Câu Chuyện Khác
Dù so sánh có thể không hoàn hảo, câu hỏi về tương lai vẫn nên được đặt ra, kể cả khi chúng ta không biết được kết quả cuối cùng.
Khi nào Việt Nam sẽ có một công ty như SpaceX và một doanh nhân như Elon Musk? Câu trả lời có lẽ sẽ xuất phát từ những bước đầu tiên của chúng ta.
Vào ngày này cách đây 1 năm, tôi và đồng nghiệp ở Công ty Nghiên cứu và Phát triển Đông Giang Việt Nam cùng với công ty công nghệ tư nhân IN.Genius của Singapore do Lim Seng làm giám đốc, đã thực hiện một chuyến bay lịch sử đưa người Singapore đầu tiên vào vùng gần vũ trụ - tầng bình lưu tại Alice Springs (Australia) bằng 'khí cụ bay tầng bình lưu' mà sau này được gọi là 'phi thuyền không gian made in Vietnam'.
Phạm Gia Vinh và đội ngũ nghiên cứu đã chế tạo thiết bị bay này.
Ngày 13/5/2015, 'phi thuyền' này đã đưa thành công chuột vào không gian ở độ cao 29,5km trong một cuộc thử nghiệm bay ở Hyderabad (Ấn Độ). Sau gần 2 giờ bay ở độ cao gần vũ trụ, phi thuyền mang theo 3 con chuột đã trở về an toàn với niềm vui của nhóm nghiên cứu.
Việt Nam chưa từng có khí cụ bay nào có thể đạt đến trần bay 30km. 'Phi thuyền' này được xem là ngang tầm với một số quốc gia có công nghệ chế tạo khí cụ bay cao như Mỹ, Pháp, Nhật, Tây Ban Nha, Ấn Độ...
Các chuyên gia hàng đầu tại Việt Nam nhận định, 'phi thuyền không gian' này mở ra cơ hội lớn trong nghiên cứu công nghệ vũ trụ.
Ngày 6/4/2015, Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ ông Nguyễn Quân và các chuyên gia hàng đầu về hàng không gặp gỡ với nhóm kỹ sư chế tạo 'phi thuyền không gian' của chúng tôi.
Bộ trưởng Nguyễn Quân cho biết cần nhiều công việc hơn nữa để ứng dụng sản phẩm này vào thực tế, nhưng Bộ Khoa học và Công nghệ sẽ hỗ trợ để phát triển dự án này. Ông cũng đề xuất thử nghiệm thiết bị của Vinh để nghiên cứu về bão và cường độ của chúng trong mùa mưa bão ở Việt Nam.
Tháng 8/2015, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đồng ý cho khí cụ bay tầng bình lưu của chúng tôi thực hiện bay trình diễn. Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ Quốc phòng xem xét và cấp phép bay thử nghiệm trình diễn theo quy định.
Làm thế nào để chúng tôi mang sản phẩm của mình đi hợp tác với công ty công nghệ tư nhân IN.Genius của Singapore là điều đau lòng. Anh Phạm Gia Vinh
Mặc dù đã có chỉ đạo từ Phó Thủ tướng và chúng tôi đã bay thử nghiệm ở nhiều quốc gia tiên tiến nhưng Việt Nam vẫn chưa cấp phép bay thử nghiệm cho khí cụ của chúng tôi. Chúng tôi đã được cấp phép bay ở Ấn Độ và Australia nhiều lần, chứng tỏ sản phẩm của chúng tôi đạt tiêu chuẩn cao.
Thậm chí sau khi đã bay thử nghiệm ở những nơi hàng đầu về khoa học, việc cấp phép bay thử nghiệm ở Việt Nam vẫn chưa thực hiện được. Điều này khiến cho ước mơ nghiên cứu chế tạo ở Việt Nam của chúng tôi trở nên khó khăn.
Do vậy, chúng tôi phải hợp tác với IN.Genius của Singapore để mang sản phẩm của mình ra thế giới. Thật đáng tiếc khi sản phẩm do người Việt tự chế tạo phải mang thương hiệu của Singapore.
Gần đây, startup công nghệ Amanotes của CEO Bình Võ đã chia sẻ niềm vui với 1 tỷ lượt download. Sự thành công này được hình thành tại Singapore, nơi hỗ trợ khởi nghiệp và phát triển công ty nhanh chóng, khác biệt hoàn toàn so với Việt Nam.
Vượt qua khó khăn
Việt Nam có thể thực sự là đất đứng đầu cho start-up và doanh nghiệp nhưng chúng ta cần giải quyết những vướng mắc hiện tại.
Có thể Việt Nam chưa sản sinh ra những nhân tài lớn như ở Mỹ hoặc Trung Quốc, nhưng vấn đề nằm ở việc hỗ trợ nhân tài để họ phát triển thành những công nghệ vĩ đại.
Chúng ta đã tiến bước trong lĩnh vực công nghiệp vũ trụ nhưng còn nhiều hạn chế trong việc phát triển công nghiệp này.
Sau nhiều năm, chúng ta vẫn chưa có doanh nghiệp khoa học công nghệ nổi bật trên trường quốc tế.
Dù có Viện Hàn lâm Khoa học Công nghệ, nhưng chưa có sản phẩm nổi bật từ cơ quan này.
Quyết tâm của ông Phạm Nhật Vượng trong ngành ô tô đã mang lại triển vọng nhưng còn nhiều thách thức.
Trong ngành hàng không vũ trụ, chúng ta còn nhiều khó khăn và chưa có dự án thành công nổi bật.
Rào cản pháp lý đang gây khó khăn cho việc nghiên cứu và thử nghiệm máy bay tại Việt Nam.
Nhiều người Việt tài năng phải đi ra nước ngoài để phát triển do khó khăn trong quốc gia.
Có nhiều lý do như sợ trách nhiệm, sợ thất bại và quy định phức tạp khiến cho nhiều dự án bị chậm tiến triển.
Quy định phức tạp và chồng chéo khiến nhiều doanh nghiệp chần chừ đầu tư vào lĩnh vực mới.
Ngành Hàng không vũ trụ cần có quy định rõ ràng để doanh nghiệp có thể hoạt động một cách minh bạch.
Quy trình xử lý hồ sơ và hướng dẫn không rõ ràng khiến cho các doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn trong thực hiện dự án.
‘Phi thuyền’ đầu tiên của Việt Nam bay vào không gian.
Để có dự án, cần có giấy phép nghiên cứu Hàng không vũ trụ, nhưng quy trình này lại phức tạp.
Nhiều doanh nghiệp phải lách bằng cách ra nước ngoài hoặc nghiên cứu lén lút do khó khăn trong quy trình xin phép.
Nghiên cứu phát triển mới đối mặt với việc cung cấp thông tin kỹ thuật và tiêu chuẩn kỹ thuật từ đầu.
Tiếp cận khách hàng và dự án chiến lược khó khăn do yêu cầu nghiên cứu phát triển và cấp phép khó khăn.
Việc đầu tư vào lĩnh vực hàng không vũ trụ đang gặp nhiều thách thức với ưu tiên cho các viện nghiên cứu và dự án Nhà nước.
Cần giảm khó khăn và phức tạp trong quy trình đăng ký doanh nghiệp khoa học công nghệ hàng không vũ trụ để thu hút nhà đầu tư.
Nhà nước cần cởi mở quản lý và giảm khó khăn đăng ký doanh nghiệp khoa học công nghệ hàng không vũ trụ.
Nhà nước cần mở rộng phạm vi 'vùng xanh' cho các nhà nghiên cứu và doanh nghiệp tư nhân tham gia nghiên cứu phát triển.
Chiến lược công khai và đặt hàng từ Chính phủ cho các đơn vị tư nhân trong phát triển công nghệ và công nghiệp vũ trụ cần được thúc đẩy.
Chuyến bay SpaceX vừa qua có thêm một vị khách đặc biệt: một chú khủng long nhồi bông.
Hai phi hành gia giải thích rằng họ mang theo chú khủng long để mang lại may mắn cho chuyến bay.
Các nhà khoa học trẻ Việt Nam đang tìm kiếm điều gì để mang lại may mắn cho họ?
Khoảnh khắc Mỹ phóng tàu vũ trụ đưa 2 nhà du hành lên trạm ISS được ghi lại trong video.