1. Yêu cầu khi viết đoạn văn ghi lại cảm xúc về một bài thơ ngắn, đủ mạnh để thôi thúc sự sáng tạo.
- Giới thiệu bài thơ và tác giả. Nêu cảm nhận chung về bài thơ.
- Diễn đạt cảm xúc về nội dung và nghệ thuật của bài thơ, đặc biệt là vai trò của thể thơ ngắn trong việc tạo nên nét độc đáo của bài thơ.
- Tổng quan về cảm nhận về bài thơ.
2. Ví dụ minh họa
Đề bài: Viết đoạn văn phản ánh cảm nhận về bài thơ Đồng dao mùa xuân
Đồng dao mùa xuân của Nguyễn Khoa Điềm là tác phẩm thể hiện tình cảm tiếc thương, sự trân trọng và lòng biết ơn của con người đối với những người lính đã hi sinh tuổi thanh xuân cho đất nước. Có nhiều dòng thơ thấm đẫm nỗi đau mất mát như “Anh không về nữa”, “Anh vẫn một mình”, “Anh ngồi lặng lẽ”,... trước sự ra đi của những chiến sĩ trẻ. Hình ảnh anh bộ đội bình dị, thân quen với màu áo xanh, ba lô con cóc, làn da sốt rét và đặc biệt là “Cái cười hiền lành” khiến nỗi tiếc thương càng thêm sâu sắc. Nhưng bài thơ không để lại cảm giác bi thương, nặng nề nhờ cách tác giả cảm nhận và khắc họa hình tượng người chiến sĩ đã hi sinh. Anh vẫn ở bên đồng đội trên con đường chiến đấu: “Anh thành ngọn lửa/ Bạn bè mang theo”. Anh hóa thân vào sắc hoa rực rỡ, màu suối biếc xanh, vào vóc dáng núi non hùng vĩ. “Ngày xuân ngọt lành” của người lính ấy không bao giờ mất đi mà sẽ từ núi xanh trở về, hồi sinh trong các thế hệ sau, trong mùa xuân đất nước. Những cảm xúc đẹp đẽ đọng lại trong tâm hồn người đọc còn được nhân lên từ hình thức nghệ thuật đặc sắc của bài thơ. Nhan đề Đồng dao mùa xuân, nhịp điệu của thể thơ bốn chữ, các biện pháp tu từ so sánh, ẩn dụ, điệp ngữ, nói giảm nói tránh… mang đến cho tác phẩm giọng điệu tươi trẻ của một khúc đồng dao. Người đọc tưởng như nghe vang lên đâu đây lời hát của những đứa trẻ hồn nhiên, tung tăng trên những cánh đồng quê, hạnh phúc trong cuộc sống thanh bình được các anh bảo vệ, gìn giữ. Những sắc màu tươi đẹp: núi xanh, tấm áo màu xanh, mai vàng, suối biếc và sức sống bất diệt của mùa xuân, tuổi thơ, ngày xuân cứ ngời lên bất chấp khói lửa, đạn bom. Bài thơ không chỉ ngợi ca sự hi sinh thầm lặng, lớn lao, cao cả của những người lính mà còn khẳng định sự tiếp nối thiêng liêng giữa các thế hệ để làm nên đất nước muôn đời.