Khô Rát Họng: Nguyên Nhân và Cách Xử Lý

1. Nguyên Nhân Gây Ra Khô Rát Họng Là Gì?

1.1. Điều Kiện Thiếu Nước

Nếu bạn bị khô rát họng và thường xuyên cảm thấy khát nước, điều này có thể là dấu hiệu cho thấy cơ thể bạn đang thiếu nước. Trong trường hợp này, nếu cơ thể không được cung cấp đủ nước, sẽ dẫn đến việc giảm tiết nước bọt, làm khô rát cổ họng và miệng.

Cơ Thể Thiếu Nước Là Một Trong Những Nguyên Nhân Gây Ra Khô Rát Họng

Không Chỉ Vậy, Thiếu Nước Còn Làm Giảm Sự Bài Tiết Dịch Mũi Xoang Và Dịch Nhầy Tại Niêm Mạc Họng. Tất Cả Những Yếu Tố Này Đều Góp Phần Khiến Cho Cổ Họng Khô Rát Kèm Theo Hiện Tượng Tiểu Ít, Nước Tiểu Màu Sẫm, Mệt Mỏi, Cảm Thấy Khát Nước, Hoa Mắt, Mệt Mỏi,...

1.2. Thở Bằng Miệng Trong Khi Ngủ

Sau Khi Ngủ Nếu Bạn Thức Dậy Và Cảm Thấy Cổ Họng Khô Rát, Điều Này Cũng Có Thể Là Do Bạn Đã Sử Dụng Miệng Để Thở Trong Khi Ngủ. Điều Này Làm Cho Không Khí Lưu Thông Trực Tiếp Qua Họng, Lấy Đi Độ Ẩm Của Niêm Mạc Họng, Khiến Nước Bọt Trở Nên Khô.

Thở Bằng Miệng Thường Là Do Niêm Mạc Mũi Bị Sung Huyết Tạm Thời Do Cảm Cúm, Cảm Lạnh, Viêm Mũi Dị ứng,... Nếu Kéo Dài Sẽ Gây Nên Nhiều Vấn Đề Tiêu Cực Cho Sức Khỏe. 

1.3. Viêm Mũi Dị ứng

Khi Hệ Miễn Dịch Phản Ứng Quá Mức Với Các Tác Nhân Bên Ngoài Môi Trường Như Bụi, Phấn Hoa, Nấm Mốc, Lông Động Vật,... Có Thể Gây Nên Phản Ứng Dị ứng Như: Hắt Hơi, Ngứa Da, Ngứa Miệng, Ngạt Mũi, Sổ Mũi, Khô Rát Cổ Họng Do Ngạt Mũi Phải Thở Bằng Miệng.

1.4. Cảm Lạnh 

Cảm Lạnh Do Nhiều Loại Virus Gây Nên. Người Bị Cảm Lạnh Ngoài Triệu Chứng Cổ Họng Khô Rát Còn Bị Sốt Nhẹ, Hắt Hơi, Ho, Sổ Mũi, Đau Nhức Toàn Thân,...

Bệnh cảm lạnh thường lành tính nhưng khiến người bệnh cảm thấy rất uể oải. Bệnh có thể tự khỏi sau khoảng 7 - 10 ngày khi cơ thể đã cải thiện hệ miễn dịch.

1.5. Hiện tượng trào ngược dạ dày thực quản

Bệnh hiện tượng trào ngược dạ dày thực quản làm cho axit từ dạ dày trào ngược lên trên họng và thực quản. Dịch axit dạ dày ở cổ họng sẽ gây ra hiện tượng cổ họng đau rát vì nó làm tổn thương niêm mạc của họng và thực quản. Ngoài ra, người bị hiện tượng trào ngược dạ dày thực quản cũng sẽ gặp các triệu chứng: ho khan, khó nuốt, ợ chua, bị mất giọng,...

Bệnh hiện tượng trào ngược dạ dày thực quản có thể làm tổn thương niêm mạc và gây ra cảm giác khô rát ở cổ họng

1.6. Sưng họng do vi khuẩn liên cầu

Sưng họng do vi khuẩn liên cầu Streptococcus là nguyên nhân gây bệnh. Người mắc bệnh thường gặp khô, đau rát ở cổ họng và có các triệu chứng như buồn nôn, nôn mửa, sốt cao, amidan sưng đỏ, phát ban, đau khi nuốt, đau cơ, hạch bạch huyết ở cổ,... 

1.7. Viêm amidan

Viêm amidan thường do vi khuẩn hoặc virus gây ra. Người mắc bệnh không chỉ bị cảm giác khô rát ở cổ họng mà còn sốt cao, hơi thở có mùi hôi, khàn giọng, amidan sưng đỏ và có nhiều mảng trắng, đau đầu, hạch bạch huyết nổi lên ở cổ,...

2. Phương pháp xử lý khi gặp tình trạng cảm giác khô rát ở cổ họng

Dường như có thể nhận thấy rằng sự xuất hiện của tình trạng khô rát ở họng có nguồn gốc từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Vì vậy, để giải quyết triệt để vấn đề này, đầu tiên cần phải xác định nguyên nhân và sau đó tìm cách khắc phục phù hợp. Một số nguyên nhân có thể tự khắc phục tại nhà, nhưng cũng có những trường hợp đòi hỏi sự can thiệp và điều trị từ các bác sĩ để tránh gây hậu quả tiêu cực cho sức khỏe.

2.1. Giải quyết vấn đề khô rát ở họng do thiếu nước

Trong trường hợp này, việc giải quyết tình trạng khô rát ở họng rất đơn giản. Chỉ cần chú ý bổ sung đủ nước cho cơ thể. Mỗi người cần khoảng 1.5 - 2 lít nước mỗi ngày để duy trì sự cân bằng nước trong cơ thể.

Khi gặp tình trạng khô rát và cảm giác khát nước do thiếu nước, tốt nhất là nên uống nước lọc và tăng cường nước qua thực phẩm chứa nhiều nước cũng như uống nước trái cây. Tránh uống cà phê hoặc đồ uống có gas, vì chúng có thể làm mất nước và không tốt cho sức khỏe.

Bổ sung nước để ngăn cơ thể mất nước có thể giải quyết vấn đề khô rát ở họng

2.2. Xử lí tình trạng khô rát ở họng do thở bằng miệng

Có nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng thở bằng miệng khi ngủ, trong đó phổ biến nhất là bệnh lý mũi xoang. Để tạm thời giảm bớt vấn đề, có thể sử dụng miếng dán mũi khi ngủ để cảm thấy dễ chịu hơn. Tuy nhiên, để loại bỏ hoàn toàn tình trạng khô rát ở họng, cần phải chữa trị hết bệnh lý mũi xoang gây ra tình trạng thở bằng miệng.

2.3. Xử lí vấn đề khô rát ở họng do viêm mũi dị ứng

Những người mắc bệnh viêm mũi dị ứng cần tránh tiếp xúc với các tác nhân gây ra bệnh nếu muốn ngăn ngừa tái phát bệnh. Ngoài ra, họ cũng cần đeo khẩu trang khi ra ngoài, đảm bảo vệ sinh môi trường sống sạch sẽ để tránh bị kích ứng từ các tác nhân gây viêm mũi dị ứng.

Trong thời gian dài, người bệnh cần tham khảo và điều trị dưới sự giám sát của bác sĩ chuyên khoa để loại bỏ các triệu chứng của viêm mũi dị ứng và chấm dứt tình trạng khô rát ở họng. Thông thường, bác sĩ sẽ sử dụng thuốc kháng histamin, corticoid hoặc phương pháp điều trị miễn dịch giảm mẫn cảm.

2.4. Xử lí vấn đề khô rát ở họng do cảm lạnh

Cảm lạnh thường tự khắc phục khi hệ miễn dịch được củng cố. Để khắc phục tình trạng khô rát ở họng do cảm lạnh, có thể sử dụng trà gừng ấm, sử dụng máy tạo ẩm khi ngủ, rửa họng bằng dung dịch nước muối sinh lý, sử dụng viên ngậm trị ho hoặc uống thuốc giảm sốt paracetamol,...

2.5. Xử lí tình trạng khô rát ở họng do trào ngược dạ dày thực quản

Người bị trào ngược dạ dày thực quản cần tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa để nhận phác đồ điều trị phù hợp. Thường thì, phương pháp điều trị sẽ bao gồm các loại thuốc ức chế H2, thuốc kháng axit, thuốc ức chế bơm proton, và thuốc điều chỉnh động thực quản,...

Ngoài ra, khi nằm, người bệnh nên nâng cao đầu một chút để làm cho phần dưới cơ thể cao hơn. Tư thế này giúp dạ dày ở vị trí thấp hơn so với cổ họng, từ đó giảm nguy cơ dịch vị bị trào ngược lên trên.

Nếu triệu chứng khô rát ở họng tái diễn thường xuyên, nên đến gặp bác sĩ chuyên khoa để tìm hiểu nguyên nhân.

2.6. Xử lí tình trạng khô rát ở họng do viêm họng do liên cầu khuẩn

Viêm họng do liên cầu khuẩn thường được điều trị bằng kháng sinh. Sau vài ngày điều trị, tình trạng khô rát ở họng sẽ cải thiện và biến mất dần. Nếu để bệnh kéo dài không điều trị có thể gây ra các biến chứng cho khớp, thận, và tim,...

2.7. Giải quyết tình trạng khô rát ở họng do viêm amidan

Viêm amidan gây ra tình trạng cổ họng khô rát, để điều trị hiệu quả cần phải xác định nguyên nhân từ vi khuẩn hoặc virus. Tùy thuộc vào nguyên nhân, bác sĩ sẽ kê đơn thuốc phù hợp để điều trị.

Các trường hợp viêm amidan do virus không cần sử dụng kháng sinh, thường chỉ cần sử dụng thuốc hạ sốt và các biện pháp hỗ trợ tăng cường miễn dịch. Sau khoảng 7 - 10 ngày, triệu chứng sẽ giảm dần. Trong khi đó, viêm amidan do vi khuẩn cần phải sử dụng kháng sinh và các loại thuốc giảm đau, hạ sốt như ibuprofen hoặc paracetamol.