1. Đặc điểm và thành phần dinh dưỡng có trong củ khoai lang mật
Cái tên khoai lang mật bắt nguồn từ lượng mật dồi dào có trong loại củ này. Nếu để lâu, mật trong củ khoai sẽ càng tăng lên, làm cho khoai thêm thơm và ngọt. Đặc biệt, ở Việt Nam, giống khoai lang mật trồng tại Lâm Đồng - Đà Lạt được đánh giá là chứa nhiều khoáng chất và vitamin nhất vì được trồng trên vùng đất phong phú.
Củ khoai lang mật chứa nhiều dinh dưỡng
Trung bình, 100g khoai lang mật cung cấp khoảng 103 calo, 1.6% protein, 20.1% carbohydrate, 77% nước, ít chất béo, và giàu chất xơ. Những thành phần này mang lại nhiều lợi ích cho cơ thể:
- Vitamin C: giúp giảm stress oxy hóa, ngừa lão hóa da, làm lành vết thương, phòng ngừa ung thư,...
- Vitamin D: cần cho hoạt động của hệ thần kinh và sự khỏe mạnh của hệ xương.
- Vitamin B6: giúp giảm homocysteine - tác nhân gây nên các bệnh lý tim mạch.
- Sắt: kích thích sản xuất hồng cầu, bạch cầu, cải thiện tốc độ chuyển hoá protein và tăng cường hệ miễn dịch.
- Magiê: có lợi cho sự phát triển của xương và tim mạch khỏe mạnh.
- Kali: điều chỉnh nhịp tim, tốt cho chức năng thận và hệ thần kinh trung ương.
2. Các lợi ích sức khỏe của khoai lang mật
2.1. Hỗ trợ giảm cân tự nhiên
So với nhiều loại thực phẩm khác, khoai lang mật có ít tinh bột, ít calo, không chứa cholesterol và chất béo. Vì vậy, đối với những người đang giảm cân, đây là lựa chọn rất tốt.
Ăn một củ khoai lang mật sẽ làm bạn cảm thấy no, giúp hạn chế việc tiêu thụ thêm thức ăn, từ đó giúp quá trình giảm cân đạt được mục tiêu một cách nhanh chóng.
Khoai lang mật giàu chất xơ và ít tinh bột, rất thích hợp cho những người muốn giảm cân
2.2. Có lợi cho người mắc bệnh tiểu đường
Củ khoai lang mật giúp duy trì đường huyết ổn định. Ngoài ra, khoai lang mật cũng là nguồn cung cấp chất xơ, kali, magie, vitamin A,... có lợi cho bệnh nhân tiểu đường. Do đó, bệnh nhân có thể ăn khoai lang mật một cách hợp lý để kiểm soát đường huyết.
2.3. Tăng sức đề kháng cho phụ nữ mang thai
Trong thai kỳ, phụ nữ thường giảm sức đề kháng. Việc bổ sung khoai lang mật vào chế độ ăn sẽ giúp cơ thể cung cấp beta carotene để tạo ra bạch cầu, từ đó tăng cường sức đề kháng để chống lại virus gây bệnh.
2.4. Ngăn ngừa viêm khớp và tăng cường sức khỏe xương khớp
Khoai lang mật chứa nhiều beta cryptoxanthin, giúp giảm nguy cơ mắc viêm khớp đến 50%. Ngoài ra, vitamin C trong khoai lang mật cũng giúp bảo vệ xương khớp, tăng cường miễn dịch và duy trì sự ổn định của collagen trong hệ xương.
2.5. Làm đẹp cho làn da
Các loại vitamin A, B, C cùng khoáng chất trong củ khoai lang mật có lợi cho sức khỏe và vẻ đẹp của làn da. Bên cạnh việc ăn khoai lang mật, bạn cũng có thể áp dụng các cách sau để làm sạch da, chống oxy hóa và làm trắng da:
- Lấy 1/2 củ khoai lang mật đã luộc chín, bóc vỏ và nghiền nát sau đó kết hợp với 1 thìa cà phê nước cốt chanh và 1 thìa cà phê mật ong.
- Rửa sạch mặt bằng sữa rửa mặt, sau đó đắp hỗn hợp trên da và để trong khoảng 15 phút trước khi rửa sạch bằng nước ấm.
Thực hiện cách đắp mặt nạ từ khoai lang mật 2 lần/tuần sẽ giúp da trở nên khỏe mạnh và rạng rỡ hơn.
2.6. Hỗ trợ cho hệ tiêu hóa
Nguồn chất xơ, canxi, beta carotene, potassium, vitamin,... trong củ khoai lang mật có thể cải thiện chức năng hệ tiêu hóa và ngăn ngừa táo bón.
3. Phân biệt khoai lang mật và các loại khoai khác cũng như cách chọn khoai ngon
3.1. Phân biệt khoai lang mật và các loại khoai lang khác
Có thể phân biệt khoai lang mật và các loại khoai lang khác dựa trên hình dáng và chất mật bên trong, bằng cách:
Hình ảnh để nhận biết đúng củ khoai lang mật
- Quan sát trước khi chế biến
Xem màu sắc của vỏ và ruột bên trong. Khoai lang mật thường có vỏ màu hồng đào và khi cắt ra sẽ thấy dịch mật chảy ra, sau một thời gian sẽ chuyển thành màu đen.
- Quan sát sau khi chế biến
Khoai lang mật sau khi chế biến dễ nhận biết. Ruột khoai chuyển sang màu vàng đậm, có dịch mật chảy ra, bột khoai ướt, mùi thơm và ngọt. Khi nướng, khoai lang mật trở nên ngọt và thơm hơn.
3.2. Cách chọn khoai lang mật ngon
Để chọn khoai lang mật ngon, bạn cần chú ý:
- Chọn củ không bị dập, nứt, thâm, có đốm đen hoặc sâu.
- Tránh chọn củ quá to vì có thể gặp phải củ xơ. Củ nhỏ và vừa thường ngọt hơn so với củ to.
- Không nên mua khoai lang mật đã để trong tủ lạnh vì thường sẽ héo, mất vị. Sau khi mua về, nếu chưa ăn, không cần đặt khoai vào tủ lạnh, hãy để ở nơi khô ráo và ăn trong vòng 7 - 10 ngày.
- Tránh mua củ quá tươi vì nước còn nhiều, có thể ảnh hưởng đến lượng mật và độ ngọt của khoai.
4. Ăn khoai lang mật đúng cách và lưu ý
- Nếu muốn giảm cân, thì nên ăn 1 củ khoai lang mật vào bữa sáng.
- Ăn cả phần ruột và vỏ khoai để hấp thu nhiều khoáng chất, vitamin và chất xơ hơn.
- Tránh ăn khoai bị sùng, mọc mầm.
- Hạn chế ăn quá nhiều khoai lang mật để tránh tích tụ vitamin C và hình thành sỏi thận. Trung bình chỉ nên ăn 1 - 2 củ/ngày.
- Hạn chế ăn khoai lang mật chiên hoặc kết hợp với các món nhiều dầu mỡ vì chúng có thể làm phá vỡ enzym tiêu hóa và gây tích tụ mỡ thừa, gây khó tiêu.
Nếu bạn yêu thích khoai lang mật và hiểu rõ về công dụng của nó, hy vọng bạn biết cách sử dụng để tận dụng tối đa những lợi ích đó cho sức khỏe.