“Ồ, cái cơ bụng này đủ khoe ở vai trò MC!”
“Nhìn thấy chiếc lưng đầy sức mạnh kia!'
“Dừng lại đi, hãy để cho người tự tin hơn tiếp tục dẫn chương trình!”…
Những lời này vẫn văng vẳng trong tâm trí mỗi ngày, về bản thân, qua hàng năm dài. Tôi từng là cô gái không thuần túy về vẻ đẹp, không hoàn hảo như một số người khác. Tôi từng cảm thấy mình béo, mình xấu, và không quyến rũ trong những bộ quần áo rộng rãi mà tôi cố phải mặc để che giấu những khuyết điểm. Tôi từng tự ti đến mức bỏ cuộc, ảnh hưởng tới sức khỏe... Và tôi hiểu, nhiều người trẻ đã, đang và sẽ trải qua những cảm xúc tương tự như tôi.
Ngoại hình không phải lúc nào cũng hoàn hảo. Sự tồn tại của khiếm khuyết trên cơ thể là điều rất phổ biến, có nhiều nguyên nhân như bẩm sinh, tai nạn, sự ảnh hưởng của thể chất và thời gian. Cảm giác không hài lòng với ngoại hình và mong muốn cải thiện là điều tự nhiên. Nhưng đối với nhiều người, điều này chỉ dừng lại ở cảm giác tự ti.
Rối loạn mặc cảm ngoại hình (BDD) là trạng thái tâm lý tiêu cực, khi mà đối tượng quá chú ý và lo lắng về các khiếm khuyết nhỏ trên cơ thể, thậm chí khi chúng không tồn tại.
Ngày càng nhiều người, đặc biệt là thanh thiếu niên, mắc phải căn bệnh này. Mặc cảm ngoại hình thường bắt đầu ở tuổi thanh thiếu niên khi con người cảm thấy nhạy cảm nhất với việc đánh giá ngoại hình của mình.
- Suy nghĩ về khiếm khuyết hàng ngày.
- Thường xuyên nhìn vào gương hoặc ngược lại, ghét nhìn vào gương và luôn kiểm tra khiếm khuyết.
- Tránh mọi tình huống mà họ cảm thấy khiếm khuyết của mình bị lưu ý, trong một số trường hợp nặng có thể khiến họ không bao giờ muốn rời khỏi nhà.
- Phiền muộn, lo âu và trong một số trường hợp, suy nghĩ về tự sát.
- Luôn so sánh bản thân với người khác.
- Dành quá nhiều thời gian chăm chút cho ngoại hình.
- Tránh những nơi đông người.
- Sử dụng quần áo, trang điểm hoặc các biện pháp khác một cách quá mức để che giấu phần 'thiếu sót'.
- Thường xuyên hỏi người khác đánh giá về khiếm khuyết của mình để tìm lại niềm tin, nhưng không tin vào những đánh giá đó.
- Quá nghiêm khắc trong việc ăn kiêng và tập thể dục.
- Muốn phẫu thuật thẩm mỹ ngay khi có khả năng tài chính, mặc dù các chuyên gia thẩm mỹ cho rằng không cần thiết…
Nếu bạn từng trải qua những cảm xúc tương tự hoặc thực hiện những hành động như vậy, bạn có thể đã mắc phải chứng bệnh mặc cảm ngoại hình. Tuy nhiên, mức độ bệnh có thể khác nhau, có người chỉ trải qua một vài suy nghĩ rồi vượt qua, cũng có người phải đấu tranh với chúng trong một thời gian dài đến kiệt sức cả thể xác lẫn tinh thần…
Xã hội thiết lập các tiêu chuẩn nghiêm ngặt về vẻ đẹp và gắn liền giá trị tích cực vào hình thể hấp dẫn, trong khi đánh giá tiêu cực những người không đẹp mặc dù có thể không có sự thật. Tư tưởng này tồn tại từ lâu và ảnh hưởng mạnh mẽ đến tâm trí của mọi người. Mong muốn gặp gỡ người hấp dẫn và tự cảm thấy hấp dẫn là một phản ứng tự nhiên, nhưng việc đánh giá giá trị con người dựa trên ngoại hình là một sai lầm.
Giới truyền thông, đặc biệt là trong thời đại số hóa, cũng góp phần tạo ra suy nghĩ tiêu cực về cơ thể. Hình ảnh những người gầy hoặc nam giới cơ bắp được trưng bày trên các phương tiện truyền thông, gợi ý rằng để được chú ý và hấp dẫn, ta phải giống như họ. Tuy nhiên, thực tế là các hình ảnh này thường được chỉnh sửa để tiếp cận tiêu chuẩn đẹp hiện đại, làm mất đi sự đa dạng của cơ thể con người.
Nhà văn Nguyễn Ngọc Tư trong truyện ngắn 'Ai biểu xấu' mô tả cảm giác tự ti về ngoại hình của một người và cảm xúc đau khổ khi bị đánh giá không đúng. Cảm giác này có thể dẫn đến tự đánh giá thấp bản thân và ảnh hưởng xấu đến sức khỏe tinh thần và thể chất.
Mặc cảm về ngoại hình có thể dẫn đến các vấn đề như trầm cảm, rối loạn ăn uống, lo lắng quá mức... Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe. Những người có mặc cảm về ngoại hình thường tránh xa các tình huống xã hội và có thể phát triển các vấn đề sức khỏe tâm thần.
Mặc dù ngoại hình quan trọng, nhưng đừng quên vẻ đẹp bên trong mới thật sự quyết định giá trị của bạn. Hãy mạnh mẽ bước qua những suy nghĩ tiêu cực và tìm kiếm vẻ đẹp thực sự trong tâm hồn. Và hãy nhớ, bạn không bao giờ đi một mình trên con đường đó.