Không để sự bất công làm bạn cảm thấy bất lực

I. Bất công được hiểu như thế nào?

'Đôi khi, ta cảm thấy lo lắng về kết quả của công việc mình đang làm. Lo sợ rằng dù ta đã cố gắng hết sức nhưng số phận lại không ưu ái cho ta niềm vui trong thành quả. Lo sợ rằng dù ta chỉ còn một tiếng nói nhỏ bé, ta vẫn luôn ở vị thế bị tổn thương, bị đẩy vào lùm xùm...'

Tiến sĩ Steve Maraboli đã từng phát biểu: “Thứ duy nhất khiến cuộc sống trở nên bất công là niềm tin sai lầm rằng nó phải công bằng.”

1. Câu chuyện về bản thân

Tự tin nhưng cũng không tránh khỏi tự ti, đôi khi mình nghĩ rằng mình có khả năng, và nếu thế thì tất nhiên mình sẽ hành động. Mình có nhiều điểm yếu, không thể so sánh với ai được. Vì vậy, mình cố gắng làm điều gì đó mà người khác làm tốt mà mình không. Có những lúc, mặc dù đã cố gắng hết sức nhưng không được đền đáp, mình cảm thấy buồn, tự trách bản thân, hoặc thất vọng.

Trong suốt thời gian học cấp Ba, mình không bao giờ vượt qua được ánh hào quang của bạn bè và con nhà giáo. Lúc đó, để duy trì thành tích học tập, mình học hành cực kỳ chăm chỉ. Mình tin tưởng vào bản thân, thậm chí luôn mong chờ sự công nhận từ phía giáo viên. Ngày qua ngày, mình chờ đợi.

TUY NHIÊN

Cảm giác bất công đã đến với mình

Trong lớp, có một bạn rất giỏi, đặc biệt là về tiếng Anh, cô giáo rất trọng bạn ấy. Nếu bạn ấy không làm bài, cô bỏ qua; nhưng nếu mình không làm, cô lại chỉ trích. Trong mắt cô, chỉ có bạn ấy mới quan trọng. Mặc dù mình cố gắng làm bài, thậm chí còn mua hoa để tặng cô, nhưng cuối cùng, cô vẫn phớt lờ mình, dù mình đã cố gắng hết sức.

Trong lớp học, có một bạn là con của một giáo viên trong trường, luôn được các thầy cô ưu ái và tặng điểm mỗi khi có kỳ thi. Điểm số của bạn ấy luôn cao hơn so với mình, nhưng bạn ấy không phải là người học giỏi, không chăm chỉ học. May mắn của bạn ấy là được coi là con của một giáo viên.

Sau tất cả, nỗ lực của mình không được công nhận, sức khỏe của mình còn suy giảm sau thời gian đó. Mỗi ngày, mình tự hỏi tại sao cô giáo không nhìn nhận mình một cách khách quan. Mỗi ngày, mình thức dậy, không muốn đi học. Mỗi ngày, mình đều đầy thất vọng, mang nỗi buồn đó về nhà và kể cho bố mẹ nghe.

Sau này, khi đi làm, mình mới hiểu, sự bất công còn tồn tại ở nhiều khía cạnh khác nhau trong cuộc sống, từ việc mua rau đến thăng tiến trong công ty. Cảm giác bất công, theo mình, có thể chia thành ba giai đoạn nhỏ như sau:

- Giai đoạn 1: Phẫn nộ, tức giận vì người khác đạt được thành công với cách làm A, quan hệ B, thái độ C trong khi mình đã cố gắng nhưng chưa thành công.

- Giai đoạn 2: Buồn bã, lo lắng về những rào cản, cảm thấy mình không có điều kiện, không có bước đệm để tiến bước như người khác.

- Giai đoạn 3: Rơi vào trạng thái tự trách bản thân tiêu cực, cảm xúc này ngày càng trở nên mạnh mẽ hơn. Ta tự làm tổn thương bản thân, nghi ngờ mọi thứ đều do chính mình. Tự ti, tự hủy diệt,... là những gì ta cảm nhận về bản thân

2. Có phải là có định nghĩa không?

Có lẽ không. “Bất công” đối với mỗi người có thể là việc không được người khác công nhận, đánh giá tích cực, trong khi với người khác, “bất công” có thể là bị người khác nhận công, chiếm đoạt cơ hội theo cách X, Y, Z, bị sếp nhắc nhở, bị áp đặt dù không làm sai, bị người khác lấy mất cơ hội bằng cách gian lận.

Tùy thuộc vào từng người, từng hoàn cảnh, từng tính cách mà cảm nhận về sự bất công có thể khác nhau. Nhưng cuối cùng, sự bất công luôn hiện hữu trong cuộc sống của mỗi người và hiếm khi tránh khỏi vì chỉ khi trải qua vấp ngã, thất bại, ta mới trưởng thành hơn, mạnh mẽ hơn và dũng cảm hơn trong cuộc sống.

3. Vượt qua khó khăn

3.1. Thở sâu

Mỗi khi gặp phải sự bất công, đóng mắt và thở sâu. Hãy lắng nghe hơi thở, chậm rãi và thả lỏng. Bạn cảm nhận được gì? Có nghe thấy tiếng gió thoảng qua không? Có nghe tiếng chim hót từ xa không? Hay bạn có nghe được tiếng lòng của “đứa trẻ bên trong” không? Tiếng than khóc từ sâu thẳm lòng bạn, đang dẫn dắt bạn về hướng đi. Hãy nhìn vào tâm hồn xem bạn có đang cảm thấy thoải mái, hạnh phúc, an bình khi bước trên con đường gập ghềnh này không hay chỉ là nỗi đau, bực bội?

3.2. Đổi không khí, thay đổi bản thân

Quay trở lại trải nghiệm cá nhân của mình, sau những ngày chịu đựng sự bất công ở lớp học tiếng Anh, mình quyết định đóng balo và ra đi, không hối tiếc một chút nào. Mình nhận ra điều đó là quyết định đúng đắn vì môi trường có ảnh hưởng lớn đến tinh thần.

Nếu ai đó đã tìm hiểu về SEL (Học hỏi Xã hội & Tâm lý), họ sẽ biết rằng cảm xúc ảnh hưởng đến 5 yếu tố như sau:

+ Tập trung và nhớ kiến thức, học hỏi

+ Ra quyết định một cách chắc chắn

+ Xây dựng và duy trì các mối quan hệ

+ Sức khỏe toàn diện, cả về thể chất lẫn tinh thần

+ Khả năng sáng tạo và thể hiện bản thân

Thật ra, việc trở nên tiêu cực, tức giận và không thoải mái đã ảnh hưởng đến mình quá nhiều. Mình đưa ra quyết định một cách vội vã, không cân nhắc; tỏ thái độ tức giận với gia đình, bạn bè - những người thân yêu nhất; mất hứng thú và năng lượng để học tập, tiếp thu kiến thức khi đi học và tâm trạng luôn lo lắng.

Rời khỏi lớp học đó, lòng mình nhẹ nhõm hơn. Môi trường mới, cô giáo rất quý trọng và tôn trọng mọi thứ mà chúng ta thể hiện, luôn hỗ trợ, đề xuất ý kiến cho mục tiêu, mục đích của mình.

Đôi khi, chúng ta lo lắng, sợ hãi rằng việc thay đổi môi trường sẽ gặp khó khăn, không đảm bảo và không ổn định. Nhưng hãy thử hỏi, nếu bạn tiếp tục ở lại một nơi kìm hãm tâm trí, thì cảm xúc của bạn sẽ được quan tâm bởi ai? Bạn tự mình? Hay một người lạ nào đó? Bên cạnh đó, cảm xúc tiêu cực sẽ kiểm soát và ảnh hưởng đến bạn nhiều mặt, như mình đã đề cập ở trên.

“Ăn hành” một lần không có nghĩa là phải chịu đựng mãi mãi. Môi trường mới không giống với môi trường cũ. Thậm chí nếu có giống nhau, bạn cũng cần phải rời đi để tìm một nơi phù hợp và hoàn hảo nhất có thể hoặc ở lại và đấu tranh đến cùng!

3.3. “Quan trọng là hãy làm!”

Cuốn sách được tỷ phú Richard Branson viết đúng với quan điểm của mình trong tình hình này.

Khi gặp bất mãn, bạn nên cố gắng tiến về phía trước mặc cho người khác không trung thực. Cuộc sống đòi hỏi bạn phải đấu tranh giữa thiên thần và ác quỷ tâm trí, và bạn phải chọn giữa hành động một cách quyết liệt, tận tâm và trung thực hoặc từ bỏ cái thiện để đạt được mục tiêu xa vời.

Van Gogh, một người phải chịu đựng nhiều bất công. Dù bị chê bai và không được công nhận, ông vẫn miệt mài vẽ tranh. Ngày nay, thế giới phải nể phục ông và tác phẩm của ông được đánh giá cao.

Nếu Van Gogh từng bỏ cuộc vì bất công và định kiến xã hội, liệu chúng ta có thấy các kiệt tác của ông không?

Mỗi ngày, chúng ta phải đối mặt với hàng trăm bất công khi cố gắng theo đuổi ước mơ. Dù không nhận được kết quả, hãy tự hào với những gì đã trải qua và hãy vui vẻ với hành trình đó.

Bất công dường như mãi mãi không bao giờ tan biến?

Không chắc là luật “quả táo nhãn lồng” có thực sự xảy ra, nhưng ai cũng không thể yên tâm và hạnh phúc khi đạt được thành tựu lớn lao bằng cách gian lận. Trong cuộc sống, chúng ta trải qua biết bao nhiêu sóng gió, thăng trầm, đấu tranh tinh thần với những điều bất công hàng ngày; nhưng lại quên rằng bất công là một phần không thể thiếu trong cuộc sống của mỗi người.

Khi còn là một học sinh, gặp phải bất công làm mệt mỏi, làm cho nước mắt rơi, chỉ muốn từ bỏ (và đã thay đổi môi trường thực sự :D). Nhưng bây giờ, sau khi trải qua tất cả, mình vẫn không thể quên được cảm giác thất vọng đó. Lúc đó, nếu không gặp bất công, có lẽ mình đã lầm tưởng rằng thế giới này là màu hồng phấn, đẹp như trong tranh vẽ, như trong mơ. Nhưng nếu thế giới thực sự như vậy, thì bây giờ, mình không dám đối mặt với những khó khăn của những điều bất công khác, không dám học cách biết điều gì là đủ, biết khi nào phải từ bỏ một mối quan hệ, một môi trường độc hại?

Bất công không bao giờ biến mất, nó luôn tồn tại, mỗi ngày, mỗi giờ, để cho chúng ta tự phát triển một bản ngã mạnh mẽ, kiên cường và bình tĩnh. Albert Einstein đã từng nói: “Cuộc đời giống như việc lái xe đạp. Để giữ thăng bằng, bạn phải tiếp tục di chuyển.” Nếu bạn muốn đứng dậy sau những trận đòn mạnh từ cuộc sống, hãy đứng lên và đi, đừng để quá trễ.

Và đừng bao giờ nghĩ rằng bất công sẽ biến mất mãi mãi trong cuộc sống của bạn, hoặc rằng mọi người sẽ luôn công bằng và đạo đức. Bạn là người duy nhất có thể kiểm soát tài năng, cơ hội và sự nỗ lực, không quan trọng là tốt hay xấu, chỉ có bạn mới hiểu. Tất cả phụ thuộc vào cách bạn nhìn nhận vấn đề và cảm nhận nó.

III. Kết

Từ một khoảnh khắc nào đó trên con đường cuộc sống, cả bạn và mình đã phải nhắc nhở chính mình rằng thế giới này đầy rẫy những điều không công bằng và hãy tự tin đối mặt, học cách chấp nhận những tổn thương. Mục tiêu của chúng ta là hài lòng với bản thân, hòa hợp với mọi khía cạnh, không phải là trở thành một phiên bản hoàn thiện, vì vậy hãy tiếp tục bước đi. Đúng là những bất công có thể khiến ta chùn bước, nhưng hãy suy nghĩ một lần nữa, chúng chỉ là một phần nhỏ nhặt để thách thức và tạo động lực cho cuộc sống tiếp theo. Hãy chấp nhận mọi thách thức để trở nên mạnh mẽ hơn, kiên cường hơn và vững bước hơn, bạn nhé!