Cho Dù chúng ta có thể nói rằng chúng ta không muốn tranh đua với ai, hoặc tự nhắc nhở rằng mỗi người đều có một cuộc hành trình riêng, nhưng khi chúng ta thấy một người bạn từng cùng học đại học khoe rằng họ đã mua được nhà, mua được xe, liệu chúng ta có thực sự không cảm thấy một chút ghen tị? Khi chúng ta thấy đồng nghiệp được vinh danh vì những đóng góp trong công việc, liệu chúng ta có cảm thấy sự thất bại trong lòng?
Đó Là Một Loại Cảm Giác Mà Ở Thời Đại Này Dường Như Khó Đạt Được Hơn Bao Giờ Hết, Bởi Truyền Thông, Xã Hội Hằng Ngày Liên Tục Đưa Tin Về Những Tỷ Phú Trẻ Tuổi, Những Người Trẻ 20-30 Đã Xây Dựng Được Sự Nghiệp Thành Công. Chúng Ta Mở Mắt Ra Đã Bị Vây Quanh Bởi Những Hình Ảnh Lấp Lánh Đó Và Rồi Cảm Thấy Áp Lực.
Nếu Không Làm Gì Hết, Liệu Chúng Ta Có Đang Không Đủ Nỗ Lực? Nếu Không Đạt Được Bất Kỳ Thành Tựu Nào, Liệu Đó Có Phải Là Vì Chúng Ta Thiếu Tài Năng?
Ghen Tị Tạo Ra Sự Cạnh Tranh
Bản Tính Của Cuộc Sống Là Cạnh Tranh, Dù Ta Muốn Hay Không.
Nếu 2/3 Lớp Có Điểm Dưới Trung Bình, Chúng Ta Sẽ Dễ Chấp Nhận Điểm 5 Của Mình Hơn. Game Luôn Hấp Dẫn Bởi Nó Có Điểm Số Và Bảng Xếp Hạng Người Chơi.
Tự Nhiên Đã Tạo Ra Sự Ghen Tị Như Một Cách Tạo Động Lực Cạnh Tranh Để Các Cá Nhân Phát Triển Và Sống Sót. Tuy Nhiên, Xã Hội Lại Lên Án, Gắn Nhãn Xấu Cho Sự Ghen Tị Này, Làm Cho Chúng Ta Hiểu Sai Và Không Thừa Nhận Cảm Xúc Tự Nhiên Đó. Hậu Quả Là Chúng Ta Không Thật Thà Với Chính Mình Và Mất Đi Một Phương Pháp Hiệu Quả Để Phát Triển Bản Thân.
Nhưng Tin Tốt Là Một Khi Nhận Ra Điều Này, Chúng Ta Có Thể Tìm Hiểu Và Thay Đổi Tình Thế.
Chúng Ta Đang Cạnh Tranh Với Ai, Và Vì Lý Do Gì?
Rất dễ dàng khi bắt đầu so kè với người khác. Ví dụ, ngay sau khi kiểm tra điểm số của mình, ta lại tò mò hỏi người bên cạnh đã đạt được bao nhiêu điểm. Khi gặp lại bạn bè sau thời gian dài, ta không quên hỏi về công việc, mức lương và tiến độ của họ.
Trong quá trình so kè với người khác, ta thường vô tình so sánh mục tiêu sống và giá trị của mình với họ. Ta đuổi theo những thứ mà cuối cùng lại nhận ra chưa hẳn là những gì mình thực sự cần.
Thường ta được khuyên rằng không nên so kè với người khác, mà hãy so kè với bản thân mình. Nhưng hãy suy nghĩ về điều này:
- Nếu bạn vượt qua phiên bản trước của mình, thì phiên bản đó thực sự là người thua cuộc.
- Nếu bạn thất bại so với phiên bản trước của mình, thì bạn hiện tại là người thua cuộc.
Một câu hỏi luôn hiện về trong tâm trí: Liệu bạn có thể vượt qua chính bản thân mình không? Đó có phải là dấu hiệu của sự yếu đuối dễ bị đánh bại hay là của sự mạnh mẽ dễ chiến thắng?
Dù là bất kỳ thời điểm nào, ta vẫn tin rằng phiên bản hiện tại của chính mình cũng xứng đáng được tôn trọng.
Tuổi 20 có thể đầy nỗ lực hơn, nhưng không còn sự trong trẻo của tuổi 10. Tuổi 30 có thể hiểu biết sâu hơn, nhưng không còn nhiệt huyết rực rỡ như tuổi 20.
Nếu chỉ mãi cạnh tranh mà không ngừng lại, cho dù đó là với người khác hay với chính bản thân, chúng ta đang biến cuộc sống hàng ngày thành một chiến trường. Nơi mà chúng ta thường coi thường người thất bại và thậm chí còn coi thường bản thân mình, dù thắng hay thua. Trong thế giới đó, việc thưởng thức cuộc sống trở nên khó khăn.
Vậy ta nên cạnh tranh như thế nào?
Điền vào khoảng trống - Giải quyết những rào cản đứng giữa hiện tại và bản thể mà ta mong muốn trong tương lai.
Hãy cạnh tranh với những rào cản ngăn cản ta 'lấp đầy khoảng cách danh tính'.
Khoảng cách mà ta gọi là 'khoảng cách danh tính' bắt nguồn từ nhận thức về khoảng cách giữa bản thân hiện tại và bản thân tương lai mà ta ao ước.
Bản thân tương lai đó dựa trên bất kỳ tiêu chuẩn nào cũng được, miễn là đó là phiên bản mà ta thật sự mong muốn trở thành. Đó có thể là:
- Tiêu chuẩn xã hội như vị thế, giàu có, sở hữu nhà xe...
- Tiêu chuẩn công việc như chức vụ Senior, Director, mức lương nghìn đô...
- Tiêu chuẩn gia đình như biết nấu ăn, giỏi giặt giũ, biết lắng nghe...
Sau đó, hãy nhìn vào bản thân hiện tại để nhận biết còn bao xa nữa để đạt được phiên bản đó.
Hàng ngày, chúng ta nghe thấy lời kêu gọi: 'Hãy tự cải thiện, hãy trở thành phiên bản tốt hơn của chính mình' nhưng không được chỉ dẫn về cách nhận biết sự cải thiện và phiên bản tốt hơn là gì. Kết quả là chúng ta so sánh với người khác, với những gì họ đạt được. Rồi ta tin rằng phải giống họ thì mới là phiên bản tốt hơn của chính mình.
Thực ra, bạn không cần phải đạt được những thành tựu giống người khác để có hạnh phúc. Bạn không cần phải giỏi như họ để đạt được thành công.
Chỉ cần trở thành phiên bản mà bạn mong muốn, vì chỉ có bạn mới biết điều gì là tốt cho chính mình. Khi đã xác định được 'khoảng cách danh tính' này, hãy cạnh tranh với bất cứ điều gì đang ngăn cản bạn lấp đầy nó.
Bắt đầu 'lấp đầy khoảng cách danh tính' như thế nào?
Điều quan trọng ở đây là ta phải xác định được những 'khoảng cách' muốn đạt được. Có những điều có thể cần một năm mới đạt được, có những điều đôi khi chỉ cần một ngày.
Chẳng hạn, tìm kiếm một phiên bản mà bạn có thể đạt được nhiều hơn 5 lần nhịp thở so với hôm nay, một phiên bản mà bạn có thể viết nhiều bài hơn so với tháng này, một phiên bản mà bạn có kỹ năng quản lý cảm xúc tốt hơn vào năm sau.
Miễn là đó là những phiên bản bạn muốn trở thành, cách thức hay kế hoạch không còn là vấn đề. Bạn chỉ cần tập trung vào những thứ ngăn cản trong quá trình 'lấp đầy khoảng cách'.
Mình sẽ không để đau nhức ngăn cản mình hít đất nhiều hơn 5 lần. Mình sẽ sắp xếp thời gian để suy nghĩ về các chủ đề, ý tưởng khác nhau và viết ra bất cứ khi nào có thể. Mình sẽ không để cảm xúc chi phối mà sẽ học cách nhận diện và điều tiết khi chúng xuất hiện.
Thứ ngăn cản chúng ta trở thành phiên bản mong muốn đôi khi là một phần xấu mà ta muốn giữ lại. Lúc này, việc cạnh tranh với phần xấu này chính là việc vượt qua chính mình - vượt qua những phần chưa hoàn hảo.
Bạn có thể đạt được những gì bạn muốn nếu bạn tìm thấy nó bên trong chính mình. - Robert A Russell
Suy nghĩ cuối
Cách để có một cuộc sống khác (tốt hơn hoặc tồi tệ hơn tùy vào quan điểm) là trở thành một phiên bản khác với hiện tại. Không có gì đảm bảo rằng phiên bản đó sẽ tốt hơn, nhưng ít nhất nó sẽ mang lại cho ta sự mới mẻ và trải nghiệm mới.
Đôi khi phiên bản đó sẽ dạy cho ta một bài học 'nhìn có vẻ' tiêu cực để chọn lại một phiên bản khác. Đôi khi phiên bản đó sẽ mở ra một giới hạn mới mà ta chưa từng nghĩ tới.
Trên hành trình tìm ra những phiên bản này, ta không cần phải cạnh tranh với người khác, cũng như không cần phải cạnh tranh với chính bản thân mình. Và nếu không may tìm thấy những phiên bản không như mong muốn, không sao cả, mình có thể bắt đầu lại từ đầu.