1. Viêm amidan là gì?
Amidan là hệ thống tổ chức lympho nằm ở 2 bên họng, có trách nhiệm bảo vệ cơ thể khỏi sự tấn công của các vi khuẩn, virus gây bệnh hô hấp. Khi phát hiện sự xâm nhập của vi khuẩn, amidan sẽ sản xuất các kháng thể hoặc tế bào phagocytosis thông qua các enzyme sinh hóa nhằm tiêu diệt các tác nhân gây bệnh, không cho chúng xâm nhập sâu vào bên trong cơ thể.
Viêm amidan là một bệnh phổ biến ở trẻ em trong độ tuổi từ 5 đến 15. Khi các vi khuẩn tấn công mạnh mẽ đến vùng mũi họng, amidan phải hoạt động cường độ cao khiến cho các phản ứng viêm phát sinh. Điển hình nhất là tình trạng amidan bị sưng đỏ và có cảm giác đau nhức.
Viêm amidan có thể kéo dài đến khi trưởng thành
Viêm amidan không chỉ xảy ra ở trẻ em mà còn ở người trưởng thành, thường là viêm amidan mạn tính do tái nhiễm viêm amidan kéo dài.
Tình trạng viêm amidan ở người trưởng thành cũng phổ biến với các đợt viêm cấp tính trên nền viêm mạn tính và có thể tái phát nhiều lần. Tùy thuộc vào mức độ viêm nhiễm và phản ứng của cơ thể, viêm amidan có thể trở nên lớn hơn (viêm quá phát) hoặc không (viêm xơ teo).
2. Nguyên nhân gây ra tình trạng viêm amidan
Viêm amidan thường xuất hiện do vi khuẩn hoặc virus như Enterovirus, Epstein Barr, Herpes Simplex, virus cúm, Streptococcus, Parainfluenza,... Ngoài ra, môi trường sống không sạch sẽ hoặc việc vệ sinh kém cũng có thể tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển và gây viêm amidan.
Một số nhóm người dễ mắc viêm amidan bao gồm:
- Người có cơ địa dị ứng và hệ miễn dịch yếu thường dễ bị ảnh hưởng bởi môi trường ô nhiễm.
- Người có tiền sử bệnh về hô hấp như sởi, ho gà,...
- Người có thói quen ăn uống không lành mạnh, tiêu thụ nhiều thực phẩm lạnh,...
Sốt viêm amidan ở người lớn diễn biến như thế nào?
Sốt viêm amidan ở người lớn thường có sự ổn định hơn so với trẻ em do hệ miễn dịch đã phát triển đầy đủ. Ngoài các triệu chứng sốt cấp tính, người lớn thường thấy:
- Người bị sốt do viêm amidan thường có cảm giác lạnh run và thân nhiệt có thể đạt mức 39 - 40 độ C. Họ cũng có thể cảm thấy lừ đừ, mệt mỏi, đau đầu, đau họng, chán ăn,...
Khi bị sốt do viêm amidan, khối amidan của người lớn thường sưng to và màu đỏ ở hai bên của vòm họng. Khối amidan sưng to này có thể che phủ phần lớn đường hô hấp ở giữa. Đôi khi, trên bề mặt của khối amidan sưng đỏ có thể xuất hiện các chấm mủ trắng, dễ bong tróc và có mùi hôi khó chịu.
Sốt viêm amidan ở người lớn không phải là vấn đề quá nguy hiểm
Mặc dù biểu hiện nhẹ hơn ở trẻ nhỏ nhưng người bị sốt do viêm amidan không nên xem thường. Việc thăm khám và điều trị đúng cách là rất quan trọng để giảm cảm giác không thoải mái và nguy cơ biến chứng.
4. Phương pháp điều trị viêm amidan ở người trưởng thành
Việc chữa trị sốt viêm amidan ở người lớn không quá phức tạp, cụ thể:
4.1. Phương pháp nội khoa
Thường thì, khi thăm khám, bệnh nhân mắc viêm amidan sẽ được các bác sĩ kê kháng sinh để điều trị. Bệnh nhân cần tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ, uống đủ liều lượng dù các triệu chứng của bệnh đã mất. Uống đủ liều thuốc sẽ giúp ngăn chặn nhiễm trùng tiến triển nghiêm trọng hơn, ngăn không cho vi khuẩn lây lan sang các khu vực khác.
Trong một số trường hợp, bệnh nhân có thể được chỉ định xông họng bằng thuốc để cải thiện tình hình bệnh tật.
Lưu ý: Không tự ý mua thuốc uống vì có thể đe dọa đến sức khỏe, gây ra tình trạng kháng kháng sinh, làm cho việc điều trị trở nên phức tạp hơn.
Chế độ điều trị nội khoa với các loại thuốc kháng sinh được bác sĩ chỉ định
4.2. Chăm sóc tại nhà
Duy trì vệ sinh sạch sẽ cho răng miệng, họng là điều quan trọng để cải thiện tình hình bệnh. Khi bị viêm amidan, bệnh nhân nên tránh ăn đồ cay nóng hoặc đồ lạnh để không kích thích vùng amidan. Cần giữ ấm cơ thể, đặc biệt là khi thời tiết chuyển mùa.
Một số biện pháp tại nhà đơn giản cũng có thể giúp giảm các triệu chứng cho bệnh nhân:
- Sử dụng nước muối để súc miệng.
- Uống nước gừng kết hợp với mật ong.
4.3. Phương pháp Ngoại khoa
Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể quyết định loại bỏ amidan để kết thúc tình trạng viêm, thường áp dụng cho những trường hợp sau:
- Bị khó thở khi ngủ.
- Gặp khó khăn trong việc nuốt, hô hấp.
- Bị áp xe do amidan không có tiến triển sau khi điều trị bằng kháng sinh.
- Bị viêm amidan tái phát nhiều lần, có thể dẫn đến các biến chứng như viêm tai, viêm xoang, viêm khớp,...
Phẫu thuật cắt bỏ amidan được xem là biện pháp tối ưu nhất hiện nay
Tuy nhiên, ở một số trường hợp cụ thể, việc thực hiện phẫu thuật sẽ không được khuyến khích:
- Người có vấn đề về đông máu không bình thường.
- Người đang mắc bệnh nhiễm trùng toàn thân hoặc địa phương.
- Các trường hợp bị bệnh lý mạn tính và chưa được điều trị ổn định,...
5. Biện pháp phòng tránh viêm amidan
Viêm amidan có thể tái phát dễ dàng, đặc biệt là đối với những người đã từng mắc các vấn đề về đường hô hấp, hoặc có thói quen hút thuốc lá,... và thường xảy ra khi thời tiết chuyển mùa hoặc lạnh. Do đó, việc chủ động phòng tránh bệnh là điều rất quan trọng:
Biện pháp phòng tránh viêm amidan thông qua các thói quen hàng ngày
- Uống đủ nước.
- Chọn thức ăn mềm nếu bạn cảm thấy đau khi nuốt.
- Sử dụng máy tạo độ ẩm khi khí hậu khô, giúp giảm kích ứng cho niêm mạc hô hấp.
- Súc miệng bằng nước muối đều đặn mỗi ngày.
- Giữ vệ sinh răng miệng, tai mũi họng.
- Tránh thức ăn cay, dầu mỡ, thực phẩm lạnh, chất kích thích,...
- Giữ gìn vệ sinh không gian sống và loại bỏ các nguyên nhân gây dị ứng
- Giữ cổ họng ấm khi thời tiết thay đổi.
- Dùng thức ăn đạm và cân đối, duy trì lối sống lành mạnh.
- Thường xuyên tập thể dục để duy trì sức khỏe, giảm căng thẳng và có đủ thời gian nghỉ ngơi.