Giải Khoa học tự nhiên 8 Bài 34: Hệ thống hô hấp ở con người hỗ trợ học sinh lớp 8 tham khảo và trả lời nhanh chóng các câu hỏi trong sách Kết nối tri thức trang 142, 143, 144, 145.
Đồng thời, giúp giáo viên có tài liệu tham khảo khi soạn giáo án cho Bài 34 Chương VII: Sinh học cơ thể con người trong sách giáo khoa Khoa học tự nhiên 8 Kết nối tri thức với cuộc sống của học sinh.
I. Cấu trúc và chức năng của hệ thống hô hấp
Câu hỏi: Quan sát hình 34.2, miêu tả về hoạt động của cơ xương và sự biến đổi thể tích lồng ngực trong quá trình hô hấp.
Giải:
* Cơ Mechanism làm tăng thể tích lồng ngực:
- Cơ liên sườn ngoại co → tổ hợp xương ức và xương sườn có điểm tựa linh hoạt sẽ cùng di chuyển theo 2 phương: lên trên và ra 2 bên, mở rộng lồng ngực ra 2 bên là phổ biến nhất.
- Cơ hoành co → mở rộng lồng ngực thêm về phía dưới, ép vào phần dưới của bụng.
* Cơ Mechanism làm giảm thể tích lồng ngực:
- Cơ liên sườn bên ngoài và cơ hoành không co lại và mở rộng ra → làm cho lồng ngực thu nhỏ quay về vị trí ban đầu.
- Ngoài ra, còn có sự tham gia của một số cơ khác khi hít thở căng thẳng.
Câu 1: Quan sát hình 34.3 mô tả quá trình trao đổi khí ở phổi và tế bào.
Giải:
Quá trình trao đổi khí ở phổi bao gồm việc O2 khuếch tán từ không khí trong phế nang vào máu và CO2 khuếch tán từ máu vào không khí trong phế nang.
Quá trình trao đổi khí ở tế bào bao gồm sự khuếch tán của O2
Câu 2: Diễn đạt về sự phối hợp chức năng của từng cơ quan trong hệ hô hấp để thực hiện chức năng của cả hệ thống.
Giải:
Nhờ vào hoạt động của lồng ngực với sự hợp tác của các cơ hô hấp mà chúng ta có thể hít vào và thở ra, giúp không khí trong phổi luôn được cập nhật.
Chức năng quan trọng của hệ hô hấp là trao đổi khí, bao gồm quá trình trao đổi khí ở phổi và ở tế bào.
II. Các bệnh liên quan đến phổi và hệ hô hấp
Hoạt động 1: Đọc và thảo luận nội dung sau, đề cập đến nguyên nhân gây bệnh phổi và đường hô hấp; áp dụng kiến thức để đề xuất biện pháp phòng ngừa bệnh nhằm bảo vệ sức khỏe cá nhân và gia đình.
Trả lời:
Nguyên nhân gây ra các bệnh liên quan đến phổi và hệ hô hấp:
- Nhiễm trùng là một trong những nguyên nhân phổ biến gây viêm đường hô hấp...
- Các bệnh như hen suyễn, viêm phổi mãn tính, các bệnh lý phổi, xơ phổi, viêm màng ngoài tim,...
- Ung thư phổi,...
- Chấn thương cũng có thể là nguyên nhân...
- Thay đổi khí hậu cũng ảnh hưởng đến sức khỏe của đường hô hấp.
Hoạt động 2: Tiến hành khảo sát về các bệnh liên quan đến đường hô hấp tại trường hoặc địa phương, ghi nhận số lượng người mắc và đề xuất biện pháp phòng chống bệnh, sau đó hoàn thành bảng điều tra theo mẫu Bảng 34.1.
Bảng 34.1.
Tên bệnh | Số lượng người mắc | Biện pháp phòng chống |
? | ? | ? |
Trả lời:
Biện pháp phòng chống bệnh nhằm bảo vệ sức khỏe bản thân và gia đình:
- Để tránh lây nhiễm virus cúm và các virus gây viêm đường hô hấp, việc tiêm phòng vắc xin là biện pháp hiệu quả nhưng cần tiêm định kỳ hàng năm để bảo vệ trước các chủng virus mới.
- Giữ vệ sinh răng miệng sạch sẽ, sử dụng nước muối để súc miệng hàng ngày.
- Tránh tiếp xúc tay với mặt, miệng, mũi,... để ngăn chặn việc lây nhiễm các tác nhân gây bệnh.
- Loại bỏ thói quen hút thuốc lá, tránh xa khói thuốc lá để bảo vệ sức khỏe của hệ hô hấp.
III. Thuốc lá và tác động của khói thuốc lá
Hoạt động 1: Thảo luận nhóm để thể hiện quan điểm cá nhân về việc hút thuốc lá và kinh doanh thuốc lá.
Trả lời:
Không nên hút thuốc lá và kinh doanh thuốc lá:
- Tác động đến sức khỏe: Gây hại cho hệ hô hấp, tim mạch,... gây ra các vấn đề như ung thư, đột quỵ, tử vong sớm.
- Ảnh hưởng đến tài chính gia đình: Chi phí cho thuốc lá làm tổn thất tài chính gia đình.
- Không tôn trọng đạo đức, gây xấu xa cho xã hội,...
- Ảnh hưởng xấu đến môi trường và sức khỏe của phụ nữ mang thai và mọi người xung quanh.
- Gây ra nguy cơ cháy nổ, gây thiệt hại nặng nề cho môi trường và xã hội.
Hoạt động 2: Tạo ra một áp phích (poster) để lan tỏa thông điệp không hút thuốc lá.
IV. Thực hiện cấp cứu hô hấp nhân tạo, cứu người đuối nước
Câu 1: Đưa ra ý nghĩa của việc bịt mũi cho nạn nhân trong kỹ thuật thổi hơi vào miệng khi ngạt.
Câu 2: Tại sao cần sử dụng tay để áp lực lên ngực trong kỹ thuật nhấn ngực khi cấp cứu.