Buzz
Khu di tích Thới Sơn nằm dưới chân núi Két, thuộc xã Thới Sơn, thị xã Tịnh Biên, tỉnh An Giang. Đây là nơi thờ thần Thành hoàng của các làng Xuân Sơn và Hưng Thới (sát nhập thành Thới Sơn) và là di tích lịch sử cách mạng của Việt Nam.
Di tích lịch sử
Khu di tích Thới Sơn được xây dựng vào năm 1851 bởi Phật Thầy Tây An (Đoàn Minh Huyên, 1807-1856) và các tín đồ của ông, để thờ thần chủ quản vùng đất. Ban đầu, công trình được làm từ cây rừng, mái tranh, vách lá, nền đất. Năm 1945, đình bị quân Pháp phá hủy. Đến năm 1956, người dân đã phục dựng lại với khung gỗ và mái ngói, nhưng lại bị bom đạn tàn phá.
Sau năm 1975, người dân đã cùng nhau đóng góp công sức và tài chính để xây dựng lại, và đình Thới Sơn vẫn tồn tại cho đến nay.
Thiết kế kiến trúc
Sau đợt trùng tu lớn bắt đầu từ năm 1975, khu di tích Thới Sơn sở hữu kiến trúc cổ điển với lầu ba tầng, mái nhị cấp, lợp ngói Phú Hữu, tường xây và nền gạch men. Đặc biệt, bốn cột chính bằng bê tông cốt sắt đường kính 60 cm biểu trưng cho tứ chúng.
Trước khu di tích là cổng tam quan với mái che cổ kính. Trong sân có bàn thờ Tổ quốc, Thần Nông và các miếu thờ như Sơn Quân, Bạch Mã, Chiến sĩ trận vong,...
Nội thất đình được trang trí với nhiều màu sắc, các khánh thờ được chạm khắc tinh xảo, rõ nét với các chủ đề như Bát Tiên, cuốn thư, hoa, và điểu thú. Đình thờ Thành hoàng Bổn cảnh, trước hương án là cặp hạc đứng trên lưng quy để chầu thần. Hai bên có các bàn thờ Tiền hiền và Hậu hiền đối xứng. Có một võ ca dành cho việc biểu diễn tuồng hát bội trong các lễ hội Kỳ yên.
Trước cổng đình là một hồ nước rộng, không chỉ cung cấp nước sinh hoạt cho cả vùng mà còn là nơi theo truyền thuyết, ông Đình Tây (đệ tử thân tín của Đoàn Minh Huyên) đã nuôi một con cá sấu hung dữ tên Ông Năm Chèo.
Xung quanh đình còn có các công trình phụ trợ như nhà khách, nhà bếp, và bồn chứa nước,...
Di tích lịch sử
Lúc đầu, trong số đệ tử của Phật Thầy Tây An, Tăng Chủ và Đình Tây là hai người đóng góp quan trọng trong việc khai sơn lập ấp và xây dựng đình Thới Sơn. Sau khi đình được hoàn thành, đây cũng là nơi tu hành chính của họ. Hiện vẫn còn phần mộ của họ bên cạnh đình.
Trong thời kỳ chiến tranh Việt Nam, đình Thới Sơn không chỉ là nơi thờ cúng mà còn là chỗ trú ẩn của nhiều cán bộ cách mạng. Vì lý do này, đình được Bộ Văn hóa Thông tin Việt Nam công nhận là di tích lịch sử cách mạng cấp quốc gia vào năm 1999.
- Đoàn Minh Huyên
- Tăng Chủ
- Đình Tây
