Khu đô thị Thủ Thiêm

Thủ Thiêm là một khu vực thuộc thành phố Thủ Đức, TP. Hồ Chí Minh, Việt Nam.

Khu vực này là một phần của khu đô thị mới Thủ Thiêm, hiện đang trong quá trình quy hoạch.

Vị trí địa lý

Phường Thủ Thiêm tọa lạc ở phía tây nam của thành phố Thủ Đức, với các ranh giới địa lý như sau:

• Phía đông giáp các phường An Khánh và An Lợi Đông
• Phía tây tiếp giáp với Quận 1, ranh giới là sông Sài Gòn
• Phía nam tiếp cận phường An Lợi Đông và Quận 4
• Phía bắc giáp Quận 1 và quận Bình Thạnh, ranh giới là sông Sài Gòn.

Phường có diện tích 3,31 km², dân số năm 2021 là 2.176 người, mật độ dân số đạt 657 người/km².

Quản lý hành chính

Phường Thủ Thiêm được phân chia thành 11 khu phố, từ số 1 đến 11, với tổng cộng 121 tổ dân phố.

Quá trình phát triển

Trước đây, khu vực này là đầm lầy, có tên gọi xóm Tàu Ô, là nơi cư trú của nhóm hải tặc người Hoa từ Trung Quốc trốn tránh triều đại Thanh, được chúa Nguyễn cho phép lưu trú để bảo vệ lãnh thổ.

Tên gọi Thủ Thiêm lần đầu xuất hiện vào cuối thế kỷ XVIII. Trong đó, Thủ có nghĩa là trạm canh gác, và sau này cũng chỉ chức vụ của người chỉ huy trạm. Chính quyền đã lập đồn binh tại đây để kiểm soát lưu thông trên sông Sài Gòn, bảo vệ khu trung tâm. Có thể người chỉ huy đồn này tên là 'Thiêm', nên dân chúng gọi đồn là Thủ Thiêm và từ đó, tên gọi này dần trở thành tên của vùng đất.

Thời kỳ nhà Nguyễn, khu vực phường Thủ Thiêm hiện nay gần tương ứng với làng An Lợi Xã thuộc tổng Bình Trị Trung, huyện Bình Dương, phủ Tân Bình, tỉnh Gia Định.

Dưới thời Pháp thuộc, làng An Lợi Xã được hợp nhất với các làng An Lợi Đông và Bình Khánh để thành lập làng An Khánh Xã, thuộc tổng An Bình, quận Thủ Đức, tỉnh Gia Định.

Sau năm 1956, các xã được gọi là làng. Năm 1966, chính quyền Việt Nam Cộng hòa sáp nhập xã An Khánh Xã vào Đô thành Sài Gòn, chia thành hai phường An Khánh và Thủ Thiêm thuộc quận 1. Tuy nhiên, đầu năm 1967, hai phường An Khánh và Thủ Thiêm được tách ra để thành lập quận 9 thuộc Đô thành Sài Gòn.

Vào năm 1976, quận 9 bị giải thể, hai phường An Khánh và Thủ Thiêm được sáp nhập vào huyện Thủ Đức và đổi thành hai xã mang tên tương ứng.

Ngày 6 tháng 1 năm 1997, Chính phủ ban hành Nghị định số 03-CP. Theo nghị định này:

• Chuyển hai xã Thủ Thiêm và An Khánh về Quận 2 mới được thành lập
• Thành lập phường Thủ Thiêm từ 135 ha diện tích và 9.325 cư dân của xã Thủ Thiêm
• Thành lập phường An Lợi Đông từ 385 ha diện tích và 5.068 người còn lại của xã Thủ Thiêm
• Thành lập phường An Khánh từ 169 ha diện tích và 12.865 người của xã An Khánh.

Đến năm 2019, phường Thủ Thiêm có diện tích 1,51 km² với dân số 304 người; phường An Khánh có diện tích 1,74 km² với dân số 124 người.

Ngày 9 tháng 12 năm 2020, Ủy ban thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết 1111/NQ-UBTVQH14 về việc tổ chức lại các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã và thành lập thành phố Thủ Đức thuộc Thành phố Hồ Chí Minh (nghị quyết có hiệu lực từ ngày 1 tháng 1 năm 2021). Theo nghị quyết này:

• Thành lập thành phố Thủ Đức bằng cách sáp nhập toàn bộ diện tích và dân số của Quận 2, Quận 9 và quận Thủ Đức
• Kết hợp toàn bộ diện tích và dân số của phường An Khánh vào phường Thủ Thiêm.

Chú thích

• Khu đô thị mới Thủ Thiêm