Khu vực Đức Linh

Đức Linh là một huyện vùng núi nằm ở phía tây tỉnh Bình Thuận, Việt Nam.

Đặc điểm địa lý

Vị trí địa lý cụ thể

Huyện Đức Linh tọa lạc ở phía tây tỉnh Bình Thuận, cách thành phố Phan Thiết khoảng 120 km về phía đông nam, cách TP. Hồ Chí Minh khoảng 140 km về phía nam, và cách Đà Lạt khoảng 200 km về hướng đông bắc. Vị trí địa lý của huyện như sau:

• Phía đông giáp huyện Tánh Linh
• Phía tây giáp huyện Tân Phú và huyện Định Quán thuộc tỉnh Đồng Nai
• Phía nam giáp huyện Xuân Lộc, tỉnh Đồng Nai
• Phía bắc giáp huyện Đạ Huoai, tỉnh Lâm Đồng.

Huyện Đức Linh nằm tại giao điểm của ranh giới giữa Bình Thuận với Lâm Đồng và Đồng Nai, đánh dấu sự phân chia giữa vùng Đông Nam Bộ và Nam Trung Bộ, với địa hình chủ yếu là bán sơn địa.

Diện tích tổng quan

Huyện có tổng diện tích 534,91 km², bao gồm 45.697 ha đất nông nghiệp, 7.513 ha đất phi nông nghiệp và 281 ha đất chưa được sử dụng.

Sông và suối

Sông La Ngà là con sông chính của huyện, bắt nguồn từ Lâm Đồng và chảy theo hướng bắc - nam qua huyện Tánh Linh, tiếp tục vào huyện Đức Linh, dọc theo ranh giới với tỉnh Đồng Nai. Sông chảy qua phía bắc Long Khánh rồi đổ vào hồ Trị An và sông Đồng Nai. Đây là nguồn nước ngọt chủ yếu cho các khu vực như thị trấn Võ Xu, xã Mê Pu và các xã khác trong huyện.

Thống kê dân số

Huyện có 83 thôn và khu phố, với dân số năm 2020 là 126.184 người, mật độ dân số đạt 231 người/km². Bên cạnh người Kinh, huyện còn có 13 dân tộc thiểu số như K'Ho, Châu Ro, Tày, Nùng, Mường, Hoa... 10,2% dân số theo đạo Thiên Chúa.

Quản lý hành chính

Huyện Đức Linh bao gồm 12 đơn vị hành chính cấp xã, trong đó có 2 thị trấn là Võ Xu (huyện lỵ) và Đức Tài, cùng 10 xã là Đa Kai, Đông Hà, Đức Hạnh, Đức Tín, Mê Pu, Nam Chính, Sùng Nhơn, Tân Hà, Trà Tân, và Vũ Hòa.

Diễn biến lịch sử

Trước năm 1975, huyện thuộc tỉnh Bình Tuy và có tên gọi là Bình Lâm. Vào năm 1957, quận Bình Lâm gồm 5 tổng (không có xã) là Ma Blao, R'Da (Va Pro), Rda, Tala, Quyeon, với quận lỵ tại Bsa Da Houai. Sau đó, quận Bình Lâm đổi tên thành quận Hoài Đức, quận lị ban đầu ở Bắc Ruộng rồi dời về Võ Đắc (hiện nay là 03 xã Đức Tài, Đức Hạnh, Đức Tín).

Sau năm 1975, huyện được đổi tên thành Đức Linh, thuộc tỉnh Thuận Hải, bao gồm 14 xã: Bắc Ruộng, Đoàn Kết, Gia An, Huy Khiêm, La Dạ, La Ngâu, Lạc Tánh, Mê Pu, Nam Chính, Nghị Đức, Sùng Nhơn, Trà Tân, Võ Đắc và Võ Xu.

Ngày 13 tháng 3 năm 1979, Hội đồng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 104-CP với các nội dung sau:

• Thiết lập xã mới Đức Thuận tại khu kinh tế mới Đồng Giang (trước thuộc xã Lạc Tánh)
• Thiết lập xã mới Đức Bình tại khu kinh tế mới Đồi Giang (trước thuộc xã Đoàn Kết)
• Thiết lập xã mới Đức Tân tại khu kinh tế mới thuộc xã Bắc Ruộng
• Thiết lập xã mới Đức Phú tại khu kinh tế mới thuộc xã Nghị Đức
• Chia tách các thôn Gia Huynh, Suối Kiết, Bà Tá và Sông Dinh của xã Lạc Tánh thành xã Suối Kiết
• Chia xã Võ Đắc thành hai xã: Đức Tài và Đức Hạnh
• Đổi tên xã Sùng Nhơn thành xã Đức Minh
• Đổi tên xã Nghị Đức thành xã Đức Thắng
• Đổi tên xã Đoàn Kết thành xã Đồng Kho
• Đổi tên xã Nam Chính thành xã Đức Chính.

Đến cuối năm 1981, huyện Đức Linh bao gồm 20 xã: Bắc Ruộng, Đồng Kho, Đức Bình, Đức Hạnh, Đức Phú, Đức Tài, Đức Tân, Đức Thuận, Gia An, Huy Khiêm, La Dạ, La Ngâu, Lạc Tánh, Mê Pu, Nam Chính, Nghị Đức, Sùng Nhơn, Suối Kiết, Trà Tân và Võ Xu.

Ngày 30 tháng 12 năm 1982, Hội đồng Bộ trưởng đã ban hành Quyết định số 204-HĐBT, theo đó:

• Sáp nhập xã La Dạ vào huyện Hàm Thuận Bắc
• Tách 12 xã: Đức Phú, Nghị Đức, Đức Tân, Bắc Ruộng, Huy Khiêm, La Ngâu, Đồng Kho, Đức Bình, Đức Thuận, Lạc Tánh, Gia An và Suối Kiết để thành lập huyện Tánh Linh.

Sau các thay đổi, huyện Đức Linh còn lại 7 xã: Đức Hạnh, Đức Tài, Mê Pu, Nam Chính, Sùng Nhơn, Trà Tân và Võ Xu.

Ngày 28 tháng 11 năm 1983, Hội đồng Bộ trưởng đã ban hành Quyết định số 140-HĐBT, theo đó:

• Chia xã Trà Tân thành hai xã: Trà Tân và Tân Hà
• Chia xã Nam Chính thành hai xã: Nam Chính và Đức Chính
• Chia xã Võ Xu thành hai xã: Võ Xu và Vũ Hòa.

Năm 1990, Ban Tổ chức Chính phủ đã ban hành Quyết định số 298/QĐ-TCCP để điều chỉnh địa giới xã Sùng Nhơn, nhằm thành lập xã Đa Kai.

Vào ngày 26 tháng 12 năm 1991, tỉnh Bình Thuận được tái lập từ tỉnh Thuận Hải trước đây, với huyện Đức Linh thuộc tỉnh Bình Thuận.

Vào ngày 15 tháng 6 năm 1999, Chính phủ đã ban hành Nghị định 37/1999/NĐ-CP, theo đó hai xã Võ Xu và Đức Tài được nâng cấp thành hai thị trấn tương ứng, trong đó Võ Xu trở thành thị trấn huyện lỵ của huyện Đức Linh.

Ngày 18 tháng 11 năm 2003, Chính phủ đã ban hành Nghị định 139/2003/NĐ-CP. Nội dung nghị định như sau:

• Thành lập xã Đông Hà từ 3.620 ha diện tích và 7.994 cư dân của xã Trà Tân
• Thành lập xã Đức Tín từ 2.950 ha diện tích và 9.763 cư dân của xã Đức Hạnh.

Vào ngày 1 tháng 1 năm 2020, xã Đức Chính đã được sáp nhập trở lại vào xã Nam Chính, hiện tại huyện Đức Linh bao gồm 2 thị trấn và 10 xã như hiện nay.

Kinh tế và xã hội

Nông nghiệp

Huyện Đức Linh, thuộc tỉnh Bình Thuận, là vùng núi với nền nông nghiệp phát triển, bao gồm các mô hình canh tác cây lương thực ngắn ngày như bông dâu, mía, và cây công nghiệp dài ngày như cà phê, cao su, tiêu, cùng với chăn nuôi trâu bò, heo.

Giao thông và vận tải

Ngoài các tuyến đường giao thông trong huyện, còn có các tuyến tỉnh lộ 713 và 710 nối từ thị trấn Lạc Tánh đến thị trấn Võ Xu. Hầu hết các tuyến đường trong huyện đã được trải nhựa, với hệ thống cầu cống vững chắc.

Du lịch

Hồ Biển Lạc là điểm nổi bật của vùng núi rừng Đức Linh, nơi du khách có thể trải nghiệm không khí yên bình và tĩnh lặng của thiên nhiên.

Chú thích