Buzz
1. Tổng quan về Gió mùa Đông Bắc
Gió mùa Đông Bắc, còn gọi là gió Bắc hay gió Đông Bắc, là khối khí lạnh từ áp cao Trung Á và Xibia di chuyển về xích đạo và qua Việt Nam, gây gió mạnh, trời rét và thời tiết xấu từ Tháng 11 đến Tháng 4 năm sau. Đây được coi là loại gió xấu, không tốt cho sức khỏe, tương tự như hiện tượng bạch phong mao (Zud) ở Mông Cổ.
Gió mùa Đông Bắc tại Việt Nam đến từ hướng Đông Bắc, mang theo không khí lạnh từ trung tâm áp cao Xibia xuống khu vực có không khí ấm. Gió mùa này hoạt động từ tháng 11 đến tháng 4 năm sau, gây thời tiết xấu ở Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ. Ở Việt Nam có hai loại gió mùa chính: mùa hạ và mùa đông, với gió Tín Phong chỉ mạnh lên trong giai đoạn chuyển tiếp giữa hai mùa.
- Gió mùa hè: từ tháng 5 đến tháng 10.
- Vào đầu mùa hè, không khí từ Bắc Ấn Độ Dương di chuyển về phía tây nam, mang đến mưa lớn cho đồng bằng Nam Bộ và Tây Nguyên.
- Giữa và cuối mùa hè, gió mùa Tây Nam hoạt động mạnh, hình thành từ áp cao cận chí tuyến bán cầu Nam.
- Khi vượt qua xích đạo, không khí này trở nên nóng ẩm, gây mưa lớn và kéo dài ở Nam Bộ và Tây Nguyên.
- Khối khí từ Bắc Bộ di chuyển theo hướng Đông Nam, hình thành “gió mùa Đông Nam” ở miền Bắc trong mùa hè.
* Gió mùa Tây Nam và dải hội tụ nhiệt đới là nguyên nhân chính gây mưa vào mùa hè ở cả hai miền Nam và Bắc, đồng thời gây mưa cho Trung Bộ vào tháng 9.
- Gió mùa đông: từ tháng 11 đến tháng 4 năm sau.
- Miền Bắc trải qua mùa đông lạnh với ảnh hưởng của không khí lạnh từ phương Bắc theo hướng Đông Bắc.
- Trong nửa đầu mùa đông: thời tiết lạnh và khô; nửa sau mùa đông có khí hậu lạnh ẩm và mưa phùn.
- Gió Tín phong bán cầu Bắc theo hướng Đông Bắc gây mưa từ ven biển Trung Bộ trở vào.
- Khi di chuyển xuống phía nam, gió mùa Đông Bắc suy yếu, ít lạnh hơn và bị chặn bởi dãy Bạch Mã. Từ Đà Nẵng trở vào, gió Tín Phong bán cầu Bắc tiếp tục thổi theo hướng Đông Bắc, gây mưa cho ven biển Trung Bộ, trong khi Nam Bộ và Tây Nguyên trải qua mùa khô.
- Gió Bắc thường xuất hiện vào dịp Noel, khiến thời tiết trước lễ khá lạnh. Khi di chuyển xuống phía Nam, gió mùa Đông Bắc suy yếu, ít lạnh hơn so với miền Bắc vì bị dãy Bạch Mã chặn lại.
*Sự khác biệt giữa các khối khí, từ tính chất đến hướng thổi, đã tạo nên sự phân bố khí hậu rõ rệt:
- Miền Bắc: mùa hè nóng bức, mưa nhiều; mùa đông lạnh giá, ít mưa.
- Miền Nam: phân chia thành hai mùa rõ rệt là mùa mưa và mùa khô.
- Cuối mùa đông, khối khí di chuyển về phía đông, thổi qua biển nước ta, mang đến thời tiết lạnh ẩm và mùa xuân có mưa phùn. Ở Tây Nguyên và Nam Bộ, thời tiết nóng và khô ráo, thuận lợi cho việc trồng cây công nghiệp và cây ăn quả, trong khi miền núi đôi khi có sương giá và mưa tuyết.
Tác động của Gió mùa Đông Bắc đến Việt Nam: Gió mùa Đông Bắc không chỉ mang lại thời tiết lạnh lẽo và mưa mà còn có ảnh hưởng quan trọng. Với biển phía đông nam tiếp giáp đất liền, gió mùa Đông Bắc hoạt động dọc theo hướng từ đất liền ra biển, gây ảnh hưởng rõ rệt đến miền Bắc Việt Nam.
Gió mùa Đông Bắc có thể gây nguy hiểm cho người dân Việt Nam. Khi gió mùa Đông Bắc thổi ra ngoài khơi Vịnh Bắc Bộ với cường độ từ cấp 5-6, có thể gây chìm tàu và ảnh hưởng xấu đến sức khỏe và tinh thần của người dân vùng biển. Những đợt gió mạnh cấp 6-7 còn có thể gây bão, lũ lụt và mưa đá.
Vào cuối mùa đông (tháng 12, tháng 1), nhiệt độ giảm mạnh vào ban đêm, có thể gây rét đậm, rét hại, thậm chí tuyết rơi trên khu vực núi cao, ảnh hưởng đến sinh hoạt và sản xuất. Dự báo thời tiết cho thấy, nhiệt độ trên biển luôn cao hơn trên đất liền vào mùa đông, và ngược lại vào mùa hè. Sự chênh lệch này có thể tạo ra bão số 5 với sức gió lên đến cấp 6-7, và có nơi giật cấp 8-10; biển động mạnh.
2. Khu vực bị ảnh hưởng mạnh nhất bởi gió mùa Đông Bắc
Khu vực Đông Bắc và Đồng bằng sông Hồng là những nơi chịu ảnh hưởng trực tiếp và mạnh mẽ nhất của gió mùa Đông Bắc. Vị trí này, với địa hình vòng cung mở rộng về phía Bắc, tạo điều kiện thuận lợi cho gió Đông Bắc xâm nhập sâu vào đất liền.
Khí hậu Việt Nam bị chi phối mạnh mẽ bởi các khối khí theo mùa. Việt Nam trải qua hai mùa khí hậu chính: gió mùa Đông Bắc (từ tháng 11 đến tháng 4) và gió mùa Tây Nam (từ tháng 5 đến tháng 10). Gió mùa Đông Bắc, còn gọi là gió Bắc hay gió Đông Bắc, mang không khí lạnh từ Trung Á và Siberia về phía xích đạo, qua lãnh thổ Việt Nam, gây ra thời tiết lạnh lẽo, gió mạnh và thay đổi thời tiết. Đây là loại gió có thể gây hại cho sức khỏe.
Gió mùa Đông Bắc ở Việt Nam thường kéo dài từ tháng 11 đến tháng 4 năm sau, nhưng đạt cường độ mạnh nhất vào các tháng mùa đông, ảnh hưởng chủ yếu đến các vùng phía Bắc, ngoài đèo Hải Vân. Trong mùa đông, gió này có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến miền Nam, miền Trung và miền Bắc. Vào đầu mùa đông (tháng 11, tháng 12), áp thấp Aleutian hoạt động, hút không khí lạnh từ Siberia, gây khí hậu khô và lạnh cho miền Bắc. Vào cuối mùa đông (tháng 2, 3, 4), gió từ Siberia mang hơi ẩm từ biển vào đất liền, gây thời tiết lạnh ẩm và mưa phùn. Các khu vực Đông Bắc và Đồng bằng sông Hồng là những nơi chịu ảnh hưởng rõ rệt nhất.
Gió mùa Đông Bắc được xem là một hiện tượng thời tiết nguy hiểm. Khi gió tràn ra Vịnh Bắc Bộ, có thể đạt cường độ từ cấp 6-7, thậm chí cấp 8, có nguy cơ làm chìm tàu. Gió đất liền với cường độ 4-5, đôi khi cấp 6, có thể gây hư hại cho nhà cửa, cây cối và công trình xây dựng. Trong thời kỳ chuyển mùa (tháng 3, 4, 9, 10), không khí lạnh có thể mang theo mưa to, gió lớn, dông, lốc và mưa đá. Vào mùa đông chính (tháng 12 và tháng 1), thời tiết thường lạnh, có sương muối, rét đậm và thậm chí tuyết ở vùng núi cao, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh hoạt và sản xuất.
Chúng tôi hy vọng rằng bài viết này đã mang đến những thông tin giá trị cho bạn. Xin chân thành cảm ơn.
