Tôi rất ấn tượng với thông điệp từ Đường dây nóng Ngày Mai (096.306.1414) - một dự án phi lợi nhuận cung cấp tham vấn tâm lý miễn phí qua điện thoại cho những người đang trong khủng hoảng tâm lý, đặc biệt là những người trầm cảm: 'Hoàn cảnh của ai cũng xứng đáng được quan tâm, câu chuyện của ai cũng xứng đáng được lắng nghe.'
Khủng hoảng tâm lý trong và sau đại dịch Covid-19 là một vấn đề được chú ý hiện nay. Tuy nhiên, nhiều người vẫn trốn tránh, che giấu hoặc cảm thấy xấu hổ với những rối loạn tâm thần mà họ đang gặp phải. Họ không thể gọi tên cảm xúc, cảm thấy vấn đề của mình là nhỏ nhặt, dễ cảm thấy cô lập với cộng đồng...
Bài viết này hy vọng sẽ đồng hành cùng bạn trong việc hiểu rõ những vấn đề xoay quanh khủng hoảng hiện sinh và gợi ý một số cách để vượt qua nó.
Khủng hoảng hiện sinh là gì?
Khủng hoảng tồn tại là lúc một người bắt đầu đặt ra câu hỏi về ý nghĩa và sự hiện diện của bản thân. Họ có thể tự hỏi cuộc sống của mình có ý nghĩa gì và liệu có một mục đích cao hơn đang chờ đợi không.
Có nhiều dạng khủng hoảng tồn tại, từ khủng hoảng về tự do, trách nhiệm, đến cái chết, sự cô đơn và vấn đề về bản sắc văn hóa.
Khủng hoảng tồn tại - rào cản hay dấu mốc?
Nếu xem khủng hoảng tồn tại như một rào cản ngăn đường bạn tiến tới thành công, ta có thể liệt kê những hậu quả mà nó mang lại: Cảm giác cô đơn và cô lập; sự suy tàn do trầm cảm; cảm giác cuộc sống đã mất đi ý nghĩa; mất khả năng nhận biết bản thân; cảm thấy hối tiếc về quá khứ; nhận ra sự trống rỗng của mục tiêu và khát vọng xã hội; cảm thấy bé nhỏ và bất lực trước thách thức; nhận ra những khuyết điểm bẩm sinh; cảm thấy trống trải bên trong; không tìm được nơi nào thật sự gọi là 'nhà'.
Ngược lại, xem khủng hoảng tồn tại như một dấu mốc đánh dấu sự thay đổi của bạn, bạn sẽ nhận ra rằng: Không ai muốn bị mắc kẹt trong những rối beng và áp lực cuộc sống. Vì vậy, khủng hoảng thúc đẩy bạn tìm kiếm câu trả lời cho mọi thứ đang diễn ra. Thông qua đó, bạn có cơ hội khám phá những góc khuất mới hoặc những ranh giới mà 'bản thân cũ' chưa từng dám chạm vào. Khủng hoảng tồn tại có thể đưa bạn vào bóng tối, nhưng cũng chính nó mang lại cơ hội để bạn tự đổi mới.
Một minh chứng tiêu biểu là đại dịch Covid-19: đối mặt với những tổn thất, chúng ta không thể tránh khỏi những nỗi đau, buồn rầu và thất vọng, khủng hoảng về sự tồn tại của bản thân,... Tất cả đều dạy chúng ta biết trân trọng từng khoảnh khắc được sống (bình an), dạy chúng ta biết ơn những điều đơn giản nhất từ cuộc sống. Khủng hoảng hiện sinh có ảnh hưởng mạnh mẽ đến cách bạn nhìn nhận thế giới xung quanh. Chúng đập tan quan niệm cũng như những phần mà bạn nghĩ rằng là chính mình. Sẵn lòng từ bỏ những gì đã cũ sẽ mở cánh cửa cho những điều mới có thể kết nối với chúng ta.
5 bước để vượt qua khủng hoảng hiện sinh sau Covid-19
1.
Chấp nhận rằng bạn đang đối mặt với khủng hoảngKhi đối mặt với sự không ổn tâm lý và giữ bình tĩnh khi nhận ra cảm xúc của mình, hãy chấp nhận rằng bạn đang trải qua khủng hoảng. Đừng lo lắng quá, vì điều đó là hoàn toàn bình thường và xảy ra với hầu hết mọi người (ở từng giai đoạn trong cuộc đời).
Trải qua khủng hoảng không bao giờ là điều dễ dàng, đặc biệt là trong khủng hoảng hiện sinh. Tuy nhiên, sau khi vượt qua giai đoạn u ám đó, chắc chắn bạn sẽ học được nhiều điều và thu về nhiều giá trị từ cuộc sống.
2.
Duy trì những thói quen tích cực đã hình thành trong thời kỳ giãn cách do CovidBình an vượt qua những thách thức khủng hoảng của đại dịch, chúng ta nhận ra mình may mắn không nhỏ. Không chỉ là về sự sống sót, những biện pháp giãn cách xã hội cũng giúp chúng ta có thời gian và không gian để chăm sóc bản thân một cách kỹ lưỡng hơn.
Các thay đổi nhỏ nhưng quan trọng trong cuộc sống hàng ngày như thói quen dậy sớm, ngủ đủ giấc, tập thể dục, tự nấu ăn, chăm sóc cây cối, nuôi thú cưng,... cũng đóng góp vào việc xây dựng một lối sống tích cực, mang lại lợi ích cho sức khỏe cả về thể chất lẫn tinh thần. Chúng ta cần duy trì những thói quen này (một cách hợp lý và khoa học) khi quay trở lại hoạt động xã hội sau Covid-19.
3.
Mở rộng kiến thức và kỹ năngKhủng hoảng hiện sinh là một loại khủng hoảng khiến bạn luôn cảm thấy thua kém và tụt lại phía sau. Vì vậy, việc không ngừng học hỏi và phát triển bản thân là một trong những cách hiệu quả để cân bằng cuộc sống.
Có rất nhiều kỹ năng bạn có thể học thông qua các khóa học trực tuyến, nhưng hãy lưu ý tìm hiểu kỹ trước khi tham gia để tránh lãng phí thời gian và tiền bạc.
4.
Cải thiện quản lý tài chính cá nhânTrong thời gian khủng hoảng do đại dịch, chúng ta nhận ra sự quan trọng của việc tiết kiệm tiền. Hãy chú trọng quản lý tốt các khoản thu - chi cá nhân và đặt ra một kế hoạch tiết kiệm hoặc đầu tư cho tương lai của bạn.
Việc làm chủ được tài chính cá nhân sẽ giúp giảm bớt căng thẳng, lo lắng và các vấn đề tâm lý khác do lo sợ về tài chính.
5.
Tìm kiếm hỗ trợ tâm lý từ các chuyên gia (nếu cần thiết)Giữ bình tĩnh và tìm hỗ trợ từ bạn bè và gia đình, chia sẻ cảm xúc và tìm kiếm sự đồng cảm. Nếu vấn đề trở nên nghiêm trọng hơn, hãy tìm sự giúp đỡ từ các chuyên gia.
Tôi biết rằng các dịch vụ tư vấn, trị liệu tâm lý ngày nay rất phổ biến và phí dịch vụ không quá cao. Hãy xem xét và tìm kiếm sự giúp đỡ chuyên môn khi cảm thấy cần thiết. Đừng chần chừ. Hậu quả của việc sống chung với bất ổn tâm trí có thể rất tệ hại.