Buzz
1. Cơ sở giáo dục mầm non là gì?
Giáo dục mầm non nhằm phát triển toàn diện cho trẻ em về thể chất, tình cảm, trí tuệ, thẩm mỹ, hình thành nhân cách cơ bản và chuẩn bị cho trẻ vào lớp một. Theo Điều 26 của Luật Giáo dục năm 2019, cơ sở giáo dục mầm non bao gồm các nhóm sau:
“Điều 26. Cơ sở giáo dục mầm non
Cơ sở giáo dục mầm non bao gồm:
1. Nhà trẻ, nhóm trẻ độc lập nhận trẻ em từ 03 tháng tuổi đến 03 tuổi;
2. Trường mẫu giáo, lớp mẫu giáo độc lập nhận trẻ em từ 03 tuổi đến 06 tuổi;
3. Trường mầm non, lớp mầm non độc lập là cơ sở giáo dục kết hợp nhà trẻ và mẫu giáo, nhận trẻ em từ 03 tháng tuổi đến 06 tuổi.”
Mục tiêu của giáo dục mầm non là phát triển toàn diện cho trẻ em về thể chất, tình cảm, trí tuệ, thẩm mỹ, hình thành những yếu tố nhân cách cơ bản và chuẩn bị cho trẻ vào lớp một. Giáo dục mầm non còn giúp trẻ phát triển các chức năng tâm sinh lý, năng lực và phẩm chất nền tảng, kỹ năng sống phù hợp với lứa tuổi, kích thích khả năng tiềm ẩn, tạo nền tảng cho việc học ở các cấp học tiếp theo và học tập suốt đời. Vì vậy, việc phân chia các “cấp học” theo từng lứa tuổi giúp theo dõi và đánh giá sự phát triển của trẻ một cách chính xác hơn.
Chương trình giáo dục mầm non được xây dựng dựa trên quan điểm của Đảng và Nhà nước về việc đổi mới toàn diện giáo dục và đào tạo, kế thừa những ưu điểm của các chương trình trước đây. Chương trình này nhằm đáp ứng sự đa dạng vùng miền, các đối tượng trẻ, đồng thời hướng tới sự phát triển toàn diện và mở rộng cơ hội cho trẻ. Nó kết nối chặt chẽ giữa các độ tuổi nhà trẻ và mẫu giáo, đồng thời liên thông với Chương trình giáo dục phổ thông, với phương châm ‘chơi mà học, học bằng chơi’. Chương trình giáo dục mầm non bao gồm hai phần: chương trình giáo dục nhà trẻ và chương trình giáo dục mẫu giáo.
- Chương trình giáo dục nhà trẻ được thiết kế để giúp trẻ từ 3 tháng tuổi đến 3 tuổi phát triển toàn diện về thể chất, nhận thức, ngôn ngữ, tình cảm, kỹ năng xã hội và thẩm mỹ.
- Chương trình giáo dục mẫu giáo nhằm hỗ trợ trẻ từ 3 đến 6 tuổi phát triển đồng bộ các khía cạnh thể chất, nhận thức, ngôn ngữ, tình cảm, kỹ năng xã hội và thẩm mỹ, đồng thời chuẩn bị cho trẻ vào học tiểu học.
2. Kiểm định chất lượng giáo dục mầm non là gì?
Kiểm định chất lượng giáo dục là quá trình đánh giá mức độ đáp ứng các tiêu chuẩn kiểm định do Bộ Giáo dục và Đào tạo quy định đối với các cơ sở giáo dục. Đây là yêu cầu quan trọng trong quản lý và đảm bảo chất lượng giáo dục, giúp xác định mức độ thực hiện các mục tiêu và chuẩn mực chất lượng giáo dục, từ đó đề xuất giải pháp cải thiện và nâng cao hiệu quả hoạt động của cơ sở giáo dục.
Kiểm định chất lượng giáo dục trường mầm non là quá trình đánh giá bao gồm cả tự đánh giá và đánh giá bên ngoài để xác định mức độ đáp ứng các tiêu chuẩn chất lượng giáo dục của trường và việc công nhận tiêu chuẩn chất lượng từ cơ quan quản lý nhà nước. Theo Điều 2 Thông tư 19/2018/TT-BGDĐT:
– Chất lượng giáo dục trường mầm non là khả năng của trường đáp ứng mục tiêu giáo dục, tuân thủ yêu cầu của Luật Giáo dục và phù hợp với sự phát triển kinh tế – xã hội của địa phương và toàn quốc.
– Tự đánh giá là quá trình mà trường mầm non sử dụng các tiêu chuẩn đánh giá do Bộ Giáo dục và Đào tạo quy định để tự kiểm tra thực trạng chất lượng chăm sóc, giáo dục trẻ, cơ sở vật chất và các yếu tố khác của nhà trường nhằm điều chỉnh và cải thiện chất lượng để đạt tiêu chuẩn.
– Đánh giá ngoài là quá trình mà cơ quan quản lý nhà nước tiến hành khảo sát và đánh giá trường mầm non để xác định mức độ đáp ứng các tiêu chuẩn đánh giá theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
– Tiêu chuẩn đánh giá trường mầm non là các yêu cầu cần đạt đối với trường để đảm bảo chất lượng các hoạt động. Mỗi tiêu chuẩn tương ứng với một lĩnh vực hoạt động của trường mầm non và bao gồm các tiêu chí cụ thể.
– Tiêu chí đánh giá trường mầm non là các yêu cầu cụ thể trong từng nội dung của mỗi tiêu chuẩn. Mỗi tiêu chí đi kèm với các chỉ báo rõ ràng.
– Chỉ báo đánh giá trường mầm non là các yêu cầu cụ thể trong mỗi tiêu chí đánh giá của trường mầm non.
Vào ngày 22/08/2018, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban hành Thông tư 19/2018/TT-BGDĐT, thay thế Thông tư 25/2014/TT-BGDĐT. Thông tư này quy định về kiểm định chất lượng giáo dục và công nhận đạt chuẩn quốc gia đối với trường mầm non, cập nhật quy trình và tiêu chuẩn đánh giá chất lượng giáo dục.
3. Mục đích và vai trò của kiểm định chất lượng giáo dục mầm non
Theo Khoản 1 Điều 3 Thông tư 19/2018/TT-BGDĐT, kiểm định chất lượng giáo dục nhằm xác định mức độ đạt được các mục tiêu giáo dục của trường mầm non ở từng giai đoạn; lập kế hoạch cải tiến và duy trì chất lượng hoạt động của trường; công khai thông tin về chất lượng của trường cho cơ quan quản lý nhà nước và cộng đồng; từ đó cơ quan quản lý sẽ đánh giá và quyết định việc công nhận đạt kiểm định chất lượng giáo dục.
Kiểm định chất lượng giáo dục, đặc biệt là chất lượng giáo dục mầm non, đóng vai trò quan trọng trong việc đánh giá và cải thiện toàn diện hoạt động của trường học. Trước hết, nó giúp các nhà quản lý nhìn nhận một cách tổng quát và có hệ thống các hoạt động của trường, từ đó điều chỉnh sao cho phù hợp với tiêu chuẩn quy định. Thứ hai, kiểm định chất lượng giúp nhà trường xác định và hướng tới các chuẩn mực chất lượng cần đạt. Cuối cùng, nó tạo ra một cơ chế đảm bảo chất lượng linh hoạt nhưng cũng chặt chẽ, bao gồm cả việc tự đánh giá và đánh giá từ bên ngoài.
4. Các tiêu chuẩn trong kiểm định chất lượng giáo dục mầm non
Theo quy định trong Thông tư 19/2018/TT-BGDĐT ngày 22 tháng 8 năm 2018 về kiểm định chất lượng giáo dục và công nhận đạt chuẩn quốc gia cho các trường mầm non, các tiêu chuẩn kiểm định chất lượng bao gồm:
- Tiêu chuẩn 1: Tổ chức và quản lý nhà trường
- Tiêu chuẩn 2: Cán bộ quản lý, giáo viên và nhân viên
- Tiêu chuẩn 3: Cơ sở vật chất và thiết bị dạy học
- Tiêu chuẩn 4: Quan hệ giữa nhà trường, gia đình và xã hội
- Tiêu chuẩn 5: Hoạt động và kết quả nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ
Ví dụ về tiêu chuẩn 1: Tổ chức và quản lý nhà trường bao gồm các tiêu chí như: Phương hướng và chiến lược phát triển nhà trường; Các hội đồng trong trường; Tổ chức Đảng Cộng sản Việt Nam và các tổ chức khác; Cơ cấu tổ chức gồm hiệu trưởng, phó hiệu trưởng, các tổ chuyên môn và tổ văn phòng; Quản lý hành chính, tài chính, tài sản; Quản lý cán bộ, giáo viên và nhân viên; Quản lý các hoạt động giáo dục; Thực hiện quy chế dân chủ cơ sở; Đảm bảo an ninh trật tự và an toàn trường học. Các tiêu chí này có thể được phân nhỏ thành các tiêu chí cụ thể hơn, ví dụ như tiêu chí 2: Cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên.
Tiêu chuẩn 2.1: Áp dụng cho hiệu trưởng và phó hiệu trưởng
a) Phải đáp ứng yêu cầu theo quy định;
b) Được công nhận đạt yêu cầu đối với vị trí hiệu trưởng trở lên;
c) Cần tham gia các khóa bồi dưỡng và tập huấn về quản lý giáo dục theo quy định.
Tiêu chuẩn 2.2: Áp dụng cho giáo viên
a) Có đủ số lượng giáo viên và cơ cấu hợp lý để thực hiện Chương trình giáo dục mầm non theo quy định;
b) Ít nhất 95% giáo viên đạt tiêu chuẩn nghề nghiệp ở mức tối thiểu trở lên.
Tiêu chí 2.3: Đối với đội ngũ nhân viên
a) Có nhân viên hoặc giáo viên kiêm nhiệm thực hiện các nhiệm vụ được giao bởi hiệu trưởng;
b) Được giao nhiệm vụ phù hợp với khả năng và chuyên môn của từng người;
c) Hoàn tất các nhiệm vụ được phân công.
5. Quy trình đánh giá chất lượng giáo dục mầm non
Theo Điều 4 Thông tư 19/2018/TT-BGDĐT: Quy trình đánh giá chất lượng giáo dục và công nhận đạt chuẩn quốc gia cho trường mầm non bao gồm các bước sau:
Bước 1. Tự đánh giá.
Bước 2. Đánh giá bên ngoài.
Bước 3. Xác nhận trường đạt tiêu chuẩn chất lượng giáo dục và đạt chuẩn quốc gia.
Theo Điều 23 Thông tư 19/2018/TT-BGDĐT: Các bước tự đánh giá của trường mầm non được thực hiện như sau:
Điều 23. Quy tình tự đánh giá
1. Thành lập hội đồng tự đánh giá.
2. Lập kế hoạch tự đánh giá.
3. Thu thập, xử lý và phân tích các minh chứng.
4. Đánh giá các mức đạt được theo từng tiêu chí.
5. Viết báo cáo tự đánh giá.
6. Công bố báo cáo tự đánh giá.
7. Triển khai các hoạt động sau khi hoàn thành báo cáo tự đánh giá.
Theo Điều 28 Thông tư 19/2018/TT-BGDĐT: Quy trình đánh giá bên ngoài bao gồm các bước như sau:
Điều 28: Quy trình đánh giá ngoài
1. Nghiên cứu hồ sơ đánh giá.
2. Khảo sát sơ bộ tại trường mầm non.
3. Khảo sát chính thức tại trường mầm non.
4. Dự thảo báo cáo đánh giá ngoài.
5. Lấy ý kiến phản hồi của trường mầm non về dự thảo báo cáo đánh giá ngoài.
6. Hoàn thiện báo cáo đánh giá ngoài.
Điều 35 Thông tư 19/2018/TT-BGDĐT quy định về cấp Chứng nhận chất lượng giáo dục và công bố kết quả kiểm định chất lượng giáo dục như sau:
Điều 35: Cấp chứng nhận chất lượng giáo dục và công bố kết quả kiểm định chất lượng giáo dục
1. Trong thời hạn 20 ngày làm việc kể từ ngày nhận được báo cáo của đoàn đánh giá ngoài, Giám đốc sở giáo dục và đào tạo ra quyết định cấp Chứng nhận trường đạt kiểm định chất lượng giáo dục theo cấp độ trường mầm non đạt được (Mẫu Chứng nhận theo Phụ lục I).
2. Chứng nhận trường đạt kiểm định chất lượng giáo dục có giá trị 05 năm. Ít nhất 05 tháng trước thời hạn hết giá trị của Chứng nhận trường đạt kiểm định chất lượng giáo dục, trường mầm non phải thực hiện xong quy trình tự đánh giá theo quy định tại Điều 23 và đăng ký đánh giá ngoài theo quy định tại Điều 26 của Quy định này để được công nhận lại. Việc công nhận lại thực hiện theo quy định tại Điều 34 của Quy định này.
3. Kết quả kiểm định chất lượng giáo dục của trường mầm non được công bố công khai trên trang thông tin điện tử của sở giáo dục và đào tạo.
Trong quá trình kiểm định chất lượng giáo dục trường mầm non, các tiêu chuẩn áp dụng phải dựa trên các minh chứng đánh giá. Minh chứng bao gồm các tài liệu, hồ sơ, sổ sách, băng đĩa hình, hiện vật đã có và phù hợp với yêu cầu các chỉ số của tiêu chí. Những minh chứng này giúp chứng minh các phân tích, giải thích và đưa ra kết luận trong báo cáo tự đánh giá. Minh chứng thu thập cần được xử lý và phân tích trước khi dùng làm căn cứ hoặc minh họa cho các nhận định trong báo cáo. Chỉ cần một bản minh chứng cho mỗi loại, ngay cả khi dùng cho nhiều chỉ số, tiêu chí và tiêu chuẩn, và cần chọn bản có giá trị pháp lý cao nhất.
