Kiến thức căn bản về xét nghiệm protein trong nước tiểu

1. Protein trong nước tiểu (protein niệu) là gì?

Bởi cơ chế lọc protein của thận, thông thường nước tiểu ít hoặc không có protein. Tuy nhiên, do nhiều nguyên nhân, protein niệu có thể xuất hiện, trong đó: 

• Protein niệu sinh học xảy ra khi lượng protein trong nước tiểu dưới 30mg/24 giờ.

• Protein niệu bệnh lý xảy ra khi lượng protein trong nước tiểu trên 300mg/24 giờ.

Dưới đây là một số trường hợp mà protein niệu không thoáng qua dễ gặp phải: 

• Những người lao động quá sức. 

• Bệnh nhân đang phải đối mặt với cơn sốt cao.

• Người bị suy tim.

• Bệnh nhân mắc nhiễm trùng đường tiết niệu.

• Trường hợp protein niệu tăng khi đứng lâu, nhưng sau khi nghỉ ngơi và xét nghiệm khoảng 2 giờ, chỉ số này sẽ giảm. 

• Phụ nữ mang thai: Trong thời kỳ mang thai, cơ thể thay đổi nhiều. Trong giai đoạn cuối của thai kỳ, phụ nữ có thể gặp phải tình trạng protein trong nước tiểu. Đồng thời, thai phụ cũng dễ gặp tăng huyết áp và phù. Cần theo dõi chặt chẽ để phòng tránh nguy cơ nhiễm độc thai nghén. 

Sự xuất hiện của protein trong nước tiểu do các bệnh lý về thận tiết niệu

Khi protein xuất hiện thường xuyên trong nước tiểu, có thể bệnh nhân đang phải đối mặt với các bệnh lý về thận tiết niệu hoặc có vấn đề về protein huyết tương. Chi tiết như sau: 

- Protein niệu do bất thường về protein huyết tương: Thường gặp ở những bệnh nhân mắc đa u tủy xương, tan huyết, hủy cơ vân,... Cơ thể họ sản xuất nhiều protein nhưng có kích thước phân tử nhỏ, qua đó được lọc qua thận. Nếu cầu thận lọc quá mức, protein sẽ bị loại ra và dẫn đến việc có protein trong nước tiểu. 

- Protein niệu do bệnh thận tiết niệu: Phân loại thành các mức độ như sau: 

• Lượng protein niệu dưới 1g/24h: Thường gặp ở các bệnh nhân mắc viêm thận, thận nang, viêm thận kẽ, xơ mạch thận, và những trường hợp tăng huyết áp.

• Lượng protein niệu từ 1 đến 3g/24h: Thường gặp ở các bệnh nhân mắc bệnh cầu thận hoặc bệnh thận đái tháo đường, kèm theo phù, tăng huyết áp, tiểu ít hoặc có thể vô niệu hoặc tiểu lẫn máu,...

• Khi lượng protein niệu cao hơn 3,5g/24h: Bệnh nhân có thể mắc phải chứng thận hư với biểu hiện giảm protein máu, tăng cholesterol, phù nhiều và nhanh chóng. 

2. Xét nghiệm chẩn đoán protein trong nước tiểu

Xét nghiệm nước tiểu là cách để phát hiện protein trong nước tiểu và đánh giá lượng protein cụ thể. Từ đó, có thể áp dụng phương pháp điều trị phù hợp và giảm nguy cơ biến chứng. Các trường hợp sau được khuyến khích thực hiện xét nghiệm: 

• Những trường hợp chức năng thận kém.

• Bệnh nhân bị tăng huyết áp.

• Người bệnh đái tháo đường. 

• Một số bệnh nhân mắc những bệnh về tim mạch, chẳng hạn như bệnh tim mạch vành, bệnh suy tim.

• Bệnh lupus ban đỏ.

• Trường hợp có người nhà bị bệnh thận. 

• Người bệnh có dấu hiệu tiểu ra máu. 

• Phụ nữ đang mang thai.

Thực hiện lấy mẫu nước tiểu xét nghiệm như sau: 

Lấy mẫu nước tiểu ngẫu nhiên, hoặc lấy mẫu nước tiểu lần thứ 2 vào buổi sáng. Lưu ý rằng, kết quả xét nghiệm có thể dương tính giả đối với những trường hợp có máu trong nước tiểu không phải từ đường tiết niệu mà từ kinh nguyệt hoặc dịch tiết từ đường sinh dục. Ngoài ra, nếu uống nhiều nước hoặc truyền dịch khiến cho nước tiểu bị loãng, kết quả cũng có thể thay đổi. 

Bảo quản nước tiểu xét nghiệm ở nhiệt độ mát từ 2 đến 8 độ C

Chuyên gia khuyên bạn, trước khi thu thập nước tiểu, hãy làm sạch kỹ càng vùng kín và đựng một ít nước tiểu đầu tiên rồi mới lấy mẫu. Đảm bảo thu thập đủ lượng nước tiểu trong 24 giờ và bảo quản ở nhiệt độ mát. 

Dưới đây là hướng dẫn cụ thể về cách thu thập nước tiểu: 

- Chuẩn bị:

Cần chuẩn bị một dung cụ đựng nước tiểu sạch sẽ, khô ráo, rộng rãi, không dùng chất tẩy rửa, có nắp đậy và có thể chứa khoảng 3 lít, nên sử dụng can nhựa là tốt nhất. 

Cách bảo quản: Nên bảo quản nước tiểu ở điều kiện mát mẻ, có thể sử dụng thùng bảo quản với nhiệt độ từ 2 - 8 độ C. 

Chuẩn bị một dụng cụ để lấy nước tiểu có độ chính xác cao là rất quan trọng.

- Thu thập nước tiểu:

Đi tiểu và sau đó ghi lại thời gian để đảm bảo theo dõi chính xác.

Mỗi lần tiểu, bạn cần hứng vào can nhựa ngay cả khi đang tắm hoặc đi đại tiện.

Sau khi đã thu thập đủ trong 24 giờ, hãy lấy nước tiểu lần cuối cùng.

Đến phòng khám để nhận được chẩn đoán chính xác về bệnh.

Đo và ghi lại thể tích nước, sau đó trộn với nước tiểu. Sau đó, lấy 10ml nước tiểu đã trộn và gửi đi xét nghiệm trong vòng khoảng 60 phút là tốt nhất.

Trên đây là thông tin về tình trạng protein trong nước tiểu. Bệnh viện Đa khoa Mytour là một trong những địa chỉ y tế uy tín trong lĩnh vực xét nghiệm và chẩn đoán bệnh. Bệnh viện luôn chú trọng đến gói khám Thận - Tiết niệu và có đội ngũ chuyên gia hàng đầu sẵn sàng điều trị cho bệnh nhân với phương châm tất cả vì sức khỏe của họ.